GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| AST401 | SOLAR PHYSICS | Seçmeli Ders Grubu | 4 | 7 | 6,00 |
Dersin Seviyesi
Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
İngilizce
Dersin Amacı
Bu dersin amacı öğrencilerin; Güneş’in iç kısımları hakkındaki temel ve güncel bilgiler edinmesini, mikro dünyanın makro dünya üzerindeki etkisini görmesini, hangi denge süreçlerinin etkili olduğunu ve bunların yapıyı nasıl şekillendirdiğini algılamasını, madde-madde ve madde-ışıtma arasındaki etkileşimlerin Güneş’in enerji üretim ve aktarım süreçleriyle, boyutunun üzerindeki belirleyiciliğini kavramasını, kimyasal içeriğinin, değişen bir yıldız olarak Güneş’in nasıl titreşim yaptığını ve titreşimlerden Güneş’in yapı ve evrimine ilişkin hangi bilgilerin elde edileceğini kavramasını ve Güneş’in plazma özelliklerini manyetik alanlı olarak algılamasını sağlamaktır.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Prof.Dr. Mutlu Yıldız
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Fiziksel denge süreçlerinin makro yapılar üzerindeki belirleyiciliğini görebilme |
| 2 | Mikro düzeyde madde-foton arasındaki etkileşimlerin Güneş’in boyutu üzerindeki etkisini algılayabilme |
| 3 | Fiziksel denge durumlarına dayalı matematiksel açıklamalar elde edebilme ve çıkarımlarda bulunabilme |
| 4 | Güneş özelinde elde edilen bilgi birikimiyle çevremizdeki olayları da enerji aktarımı ve sıcaklık değişimi bağlamında yorumlayabilme |
| 5 | Maddenin ışınıma gösterdiği direnç sonucunda madde (konvektif) hareketinin dayatıldığını kavrayabilme |
| 6 | Titreşimlerin titreşim yapan yapıya ilişkin tanısal gücünü fark edebilme |
| 7 | Kimyasal içerik özelinde evrendeki en küçük parçanın bütün evrenin yapı ve evrimine ilişkin taşıdığı bilgiyi algılayabilme ve çevresine o gözle bakabilme |
| 8 | Dünyadaki hassas fiziksel ve başka dengelerin Güneş ile ne kadar sıkı bir bağlantısı olduğunu farkedebilme |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Güneş’in iç yapısına ve atmosferine genel bir bakış, Dengedeki bir yıldız olarak Güneş, Maddenin termodinamik özellikleri, Konvektif hareket, Güneş’in kimyasal içeriği, Güneş içinde saydamsızlık, Helyosismoloji: Güneş titreşimleri, manyetik yapılar.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Uygulama | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Güneş’in temel küresel özellikleri, genel hatlarıyla modelleme, yapı ve evrimine ilişkin genel çıkarımlar, nötrinolar | Rehberli Problem çözümü | ||
| 2 | Denge kavramı ve dengedeki bir yıldız olarak Güneş, hidrostatik dengedeki Güneş ve geçerliliği | Rehberli Problem çözümü | ||
| 3 | Işınımsal denge ve sıcaklık gradyenti ile arasındaki bağlantı, enerji üretim denklemi, Güneş maddesinin termodinamik özellikleri | Rehberli Problem çözümü | ||
| 4 | Termodinamiğin birinci yasası, özısıların tanımı aralarındaki bağıntı, adyabatik ortamda sıcaklık gradyenti | Rehberli Problem çözümü | ||
| 5 | Güneş’in iç kısmında adyabatik sıcaklık gradyenti, serbest enerjinin en aza indirilmesi yöntemiyle hal denklemi, Saha denklemi ve Güneş katmanlarında iyonlaşma düzeyleri | Rehberli Problem çözümü | ||
| 6 | Konvektif hareket ve bu hareketin baskın olduğu ortamda akı denkleminin üçüncü dereceden bir denkleme dönüştürülmesi | Rehberli Problem çözümü | ||
| 7 | Konvektif hücrelerin hızı, verimliliği ve ortamın sıcaklık gradyenti | Rehberli Problem çözümü | ||
| 8 | Arasınav | Arasınav sorularının değerlendirilmesi | ||
| 9 | Güneş kimyasal bolluğu | Rehberli Problem çözümü | ||
| 10 | Güneş kimyasal bolluğundan maddenin yapısına ve yıldız evrimine ilişkin çıkarımlar | Rehberli Problem çözümü | ||
| 11 | Güneş saydamsızlığı | Rehberli Problem çözümü | ||
| 12 | Helyosismoloji, tarihçe, farklı biçemde titreşimler ve sonuçları | Rehberli Problem çözümü | ||
| 13 | Yayılma işlemi, asimtotik ilişki ve sismik HR diyagramı | Rehberli Problem çözümü | ||
| 14 | Sismik HR diyagramı ve astrofiziksel araç olarak önemi, uzay araştırmalarındaki konumu | Rehberli Problem çözümü | ||
| 15 | Manyetik alanda plazmalar ve Güneş’teki basit manyetik yapılar | Rehberli Problem çözümü | ||
| 16 | Final sınavı |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Yıldız, M., “Güneş Fiziği Ders Notları”, basılmamıştır (2006)
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 2 | 2 |
| Final Sınavı | 1 | 2 | 2 |
| Derse Katılım | 14 | 2 | 28 |
| Uygulama/Pratik | 14 | 2 | 28 |
| Bireysel Çalışma | 5 | 4 | 20 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 40 | 40 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 60 | 60 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 180 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | |
| ÖÇ 1 | 5 | 4 | 4 | 3 | 4 | 4 | |||||
| ÖÇ 2 | 5 | 4 | 5 | 5 | 4 | 3 | |||||
| ÖÇ 3 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | ||||||
| ÖÇ 4 | 5 | 4 | 5 | 5 | 4 | 3 | 4 | ||||
| ÖÇ 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 3 | ||||
| ÖÇ 6 | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | ||||||
| ÖÇ 7 | 4 | 5 | 3 | 5 | 4 | 4 | 3 | ||||
| ÖÇ 8 | 4 | 5 | 4 | 4 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek