GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 2802001132016 | GENETİK | Ders | 1 | 1 | 2,00 |
Dersin Seviyesi
Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Bu dersin amacı, öğrencilerin genetiğin temel kavramlarını öğrenmesini, gen, genotip ve fenotip arasındaki ilişkiyi kurabilmesini, genetik konuları ile ilgili analitik düşünceye sahip olabilmesini, deneysel mantık geliştirebilmesini ve genetik problemleri çözebilmesini, Mendel kurallarını, Mendel’ den sapma gösteren durumları, kalıtım modellerini, olasılık kanunlarını, soyağaçlarını, cinsiyetin belirlenmesinin temellerini, gen bağlantısını ve kromozom haritalamasını, çekirdek dışı kalıtımı ve kromozom mutasyonlarını kavramasını ve bu konular arasındaki bağlantıları kurabilmesini sağlamaktır.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Dr. Aslı Ece SOLMAZ
Öğrenme Çıktıları
| 1 | 1) Genetik biliminin temel tanım ve kavramlarını açıklar |
| 2 | 2) Genetik biliminini yerini ve kullanımını kavrar |
| 3 | 3) Genetik materyalin kalıtımdaki rolünü öğrenir |
| 4 | 4) Kalıtım biçimlerini öğrenir |
| 5 | 5) Moleküler genetik ve biyoteknoloji alanında yapılan çalışmalar için gerekli temel bilgileri öğrenir |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Genetiğe Giriş, İnterfaz ve Hücre Döngüsü, Hücre Bölünmeleri, Mendel Genetiği, Olasılık Kanunları, Soy Ağaçları (Pedigri), Mendel Genetiğinin Uzantıları, Gen Etkileşimleri, X’ e Bağlı Kalıtım, Cinsiyetin Belirlenmesi ve Eşey Kromozomları, Ökaryotlarda Gen Bağlantısı (Linkage), Mitotik Rekombinasyon, Kardeş Kromatit Değişimleri (SCE), Tetrat Analizi, Bakteri ve Bakteriyofajlarda Rekombinasyon ve Haritalama, Çekirdek Dışı Kalıtım, Kromozom Mutasyonları: Kromozom Sayısındaki Değişiklikler, Kromozom Mutasyonları: Kromozom Yapısındaki ve Düzenindeki Değişiklikler
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Genetiğe Giriş: Genetik Biliminin Tarihi, Modern Biyolojinin Doğuşu, Genetikte Temel Kavramlar | ||
| 2 | İnterfaz ve Hücre Döngüsü, Hücre Bölünmeleri: Hücre döngüsü kontrol molekülleri, Kontrol noktaları, Mitoz ve mayoz bölünme, spermatogenez, oogenez, çiçekli bitkilerde gametogenez | ||
| 3 | Mendel Genetiği: Mendel kanunları, monohibrit çaprazlamalar, resiprokal çaprazlamalar, test çaprazlama, dihibrit çaprazlama, fenotip ve genotip oranları | ||
| 4 | Olasılık Kanunları: Çarpım ve toplam kanunu, şartlı olasılık, olasılıkta binom açılımı, ki kare analizi, Soy Ağaçları (Pedigri): Dominant, resesif ve X e bağlı pedigrinin özellikleri | ||
| 5 | Mendel Genetiğinin Uzantıları: Tam Dominantlık, Eksik (Kısmi) Dominantlık, Eşbaskınlık (Kodominansi), Multiple Alleller, İnsanlarda Doku Uyuşmazlığı, Bitkilerde Kendine Uyuşmazlık Alleleri, Letal Alleller, Pleiotropi | ||
| 6 | Gen Etkileşimleri: Discontinuous Variation, 1.Epistatik Gen İnteraksiyonları Resesif Epistasi, Dominant Epistasi, Komplemanter Gen Etkisi (Duplikat resesif genler), Engelleyici Genler (Dominant-resesif interaksiyon), Duplikat Genler, Etkisi Kümülatif Duplikat Genler, 2.Epistatik Olmayan Gen İnteraksiyonları, Komplemantasyon (Tamamlama) Analizi | ||
| 7 | X’ e Bağlı Kalıtım: Drosophila’ da X-bağlantısı, İnsanlarda X’e Bağlı Kalıtım, Holandric genler, Fenotip Üzerine Eşey-sınırlı ve Eşey-etkili Kalıtım, Genotip- Çevre Etkileşimi, Penetrans ve Ekspresivite, Genetik Arka Plan Etkileri, Genetik İfadenin Ortaya Çıkması, Genetik Beklenti, Genomik İmprinting | ||
| 8 | Arasınav | ||
| 9 | Cinsiyetin Belirlenmesi ve Eşey Kromozomları: Eşeysel Farklılaşma ve Yaşam Döngüleri, Model Organizmalar, X ve Y Kromozomları, İnsanlarda Y Kromozomu ve Erkek Birey Gelişimi, Klinefelter Sendromu, Turner Sendromu, Süper dişi sendromu, Süper Erkek (Jacob's) Sendromu, İnsanlarda Eşeysel Farklılaşma, İnsanlarda Eşey Oranı, Doz Ayarlaması, Barr Cisimcikleri, Lyon Hipotezi, X İnaktivasyon Mekanizması, Drosophila’ da Eşey Belirlenmesi, Sürüngenlerde Eşey Belirlenmesi | ||
| 10 | Ökaryotlarda Gen Bağlantısı (Linkage): Linkage nedir?, Krosing Over, Kiyazma Frekansı, Krosing over ve Kromozom Haritalaması, Coupling ve Repulsion, Üç Noktalı Haritalama, Interference | ||
| 11 | Mitotik Rekombinasyon, Drosophila’ da Twin spotlar, Kardeş Kromatit Değişimleri (SCE), Tetrat Analizi, Tetradlarla Rekombinasyon Haritalaması, İnsanlarda Rekombinasyonla Linkage Haritalaması, Pedigrilerle Linkage mesafesinin hesaplanmasında Lod Skor (Odds) Metodu, Somatik Hücre Hibridizasyonu ile İnsan Kromozomunun Haritalanması, Sinteni Testi | ||
| 12 | Bakteri ve Bakteriyofajlarda Rekombinasyon ve Haritalama: Konjugasyon, Hfr Bakteriler ve Kromozom Haritalaması, F’ Durumu ve Merozigotlar, Transformasyon, Transformasyon ve Haritalama, Transdüksiyon, Transdüksiyon ve Haritalama, Bakteriyofajlardaki Mutasyon ve Rekombinasyonlar, Rekombinasyon Analizi ve Haritalama | ||
| 13 | Çekirdek Dışı Kalıtım: Organel Kalıtımı, Kloroplast mutasyonları, Mitokondri Mutasyonları, Mitokondri/Kloroplast Evrimi, Endosimbiyont Teori, Mitokondriyal Genetik Hastalıklar, Enfeksiyon Tip Kalıtım, Anasal (Maternal) Etki | ||
| 14 | Kromozom Mutasyonları: Kromozom Sayısındaki Değişiklikler, Euploidi aneuploidi, monosomi, trisomi, Down sendromu, Patau sendromu, Edwards sendromu, Warkany sendromu, İnsan Aneuploidisinde Yaşayabilirlik | ||
| 15 | Kromozom Mutasyonları: Kromozom Yapısındaki ve Düzenindeki Değişiklikler, Delesyon, Cri du Chat Sendromu, Pseudodominasi, Duplikasyon, Gen Fazlalığı, Gen Amplifikasyonu, İnversiyon, Translokasyon, Robertsonian Translokasyon, İnsanlarda Kırılgan Bölgeler, Fragile X Sendromu |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
DERS KİTABI: Klug,W.S., Cummings, M.R. and Spencer, C.A. “Genetik Kavramlar” Ç ed. Öner, C ve ark. Palme Yayıncılık, Ankara, 2009. YARDIMCI KİTAPLAR: Tamarın,R. “Principles of Genetics”, Thirt Edition. Wm. C. Brown Publishers, 1991. Stansfield W.D., “Theory and Problems of Genetics”, Sc.edit.Schaum’s Outline Series,McGraw-Hill Book Compaany,New York, 1998.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ev Ödevi | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 2 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 2 | 2 |
| Final Sınavı | 1 | 2 | 2 |
| Derse Katılım | 14 | 2 | 28 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 10 | 10 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 15 | 15 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 57 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | |
| ÖÇ 1 | 4 | 5 | |||||||||
| ÖÇ 2 | 4 | 5 | |||||||||
| ÖÇ 3 | 3 | 5 | |||||||||
| ÖÇ 4 | 3 | 4 | 5 | ||||||||
| ÖÇ 5 | 3 | 4 | 5 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek