GERİ DÖN

Ders Öğretim Planı

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS
1986001142010 TRAFO VE DOĞRU AKIM MAKİNELERİ Ders 1 2 3,00

Dersin Seviyesi

Önlisans

Dersin Sunulduğu Dil

Türkçe

Dersin Amacı

Bu dersin amacı öğrencilerin, doğru akım generatörleri ve motorları ile transformatörlerin yapıları, çalışma prensipleri, eşdeğer devre bileşenlerinin deneysel yöntemlerle belirlenmesi, çeşitlerinin karakteristiksel açıdan mukayese edilebilmesi, generatörlerde gerilim ve güç, motorlarda yol verme, hız, moment, güç ve verim kavramlarının analizi ile generatör ve transformatörlerde paralel çalışma problemlerinin çözümlenmesi amaçlanmaktadır.

Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri

Öğr. Gör. Mehmet DEDE

Öğrenme Çıktıları

1 Doğru akım generatörlerinin çeşitlerine göre eşdeğer devrelerini çizip deneysel çözümleme.
2 Generatörlerin paralel çalışmasında güç paylaşımını açıklayarak problemlerini çözümleme.
3 Doğru akım motorlarına yol verici tasarımını yapıp geliştirilmiş yol vericileri açıklayabilme.
4 Doğru akım motorlarında hız verim ve moment kavramlarını formüle ederek, deneysel yöntemlerle eşdeğer devre elemanlarını hesaplayabilme.
5 Transformatörlerin çalışma prensibi ve çeşitlerini karşılaştırmalı açıklayabilme.
6 Basitleştirilmiş küçük güçlü transformatör üretim hesaplamalarını yapabilme.
7 Transformatör eşdeğer devre teorisini açıklayabilme ve deneysel yöntemlerle analiz etme.
8 Transformatörlerde regülasyon teorisini açıklayabilme ve sayısal olarak analiz edebilme.
9 Transformatörleri paralel bağlayarak paralel çalışma problemlerini çözebilme.
10 Doğru akım generatör ve motorlarının yapısı ve çalışma prensibini açıklayabilme.
11 Doğru akım makinelerinin sarım çeşitleri, hesapları sarım şemalarının çizimlerini gerçekleştirip aralarındaki benzerlik ve farklılıkları açıklayabilme.
12 Doğru akım generatörlerinde endüvi EMK değerine hesaplayabilme ve kontrol edebilme.
13 Endüvi reaksiyonu ve komütasyonu etkileri ve giderilmesi yöntemlerini açıklayabilme.
14 Doğru akım generatörlerini sınıflandırıp elektrik enerjisi üretimini deneysel olarak sağlayabilme.

Öğretim Sistemi

Dersin Ön Koşulu Olan Dersler

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Dersin İçeriği

Doğru akım generatör ve motorlarının gerilim hız ve momentlerinin kontrolü ve ihtiyaca cevap verecek olan makinenin seçimi. Elektrik ve mekanik , elektromanyetik enerji dönüşümü. Transformatörlerin yapım hesapları, eşdeğer devresinin analizi ve kullanım alanları, bakım ve çalışma sürekliliğinin sağlanması.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Konular (Teorik) Uygulama Öğretim Yöntem ve Teknikleri Ön Hazırlık
1 Doğru akım makinelerinin yapısı ve çalışma prensibi, endüktör ve endüvi paralel sarımı. Modeller üzerinden makine yapılarının incelenmesi.
2 Basit ve çoklu endüvi paralel ve seri sarım açınım ve paralel kol şemaları çizimi. Paralel ve seri sarım şemaları çizimi.
3 İletken ve Endüvide indüklenen EMK ’nın doğru akıma dönüştürülmesi ve gerilim değerinin analizi. EMK problem çözümü.
4 Endüvi reaksiyonu ve Komütasyonu, Generatörlerin sınıflandırılması ve bileşenleri. Deney makinesinin anma değer plakası ve bağlantı terminalleri ve çevre birimlerinin özellikleri.
5 Yabancı uyartımlı ve şönt generatörlerin boş çalışma ve dış karakteristikleri. Yabancı uyartımlı ve şönt generatörlerin boş çalışma ve dış karakteristik deneyi.
6 Seri ve Kompunt generatörlerin karakteristikleri ve generatörlerde eşdeğer devre analizi. Seri ve Kompunt generatörlerin dış karakteristik deneyi ve eşdeğer devre analiz problem çözümleri.
7 Generatörlerin paralel çalışması ve yük paylaşımı, motorlarda zıt EMK ve önemi. Paralel çalışma problem çözümü.
8 Ara Sınav.
9 Motor yol verme reostası tasarımı. Doğru akım motorlarında moment giriş gücü ve verim. Problem çözümü.
10 Motor çeşitleri ve hız dış ve moment karakteristiklerinin karşılaştırılması, koruma düzenekli ve tümleşik yol vericiler. Motorların hız ve moment karakteristiklerinin çıkarılması deneyi.
11 Transformatörlerin yapısı, çalışma prensibi ve önemi indüklenen EMK değeri. Bir ve üç fazlı transformatör tasarım örnekleri çözümü.
12 Oto transformatörleri ve önemi, Transformatörlerin boş ve yüklü çalışması, eşdeğer devre yaklaşımı. Oto transformatör tasarım örnekleri, transformatörlerin boş ve kısa devre çalışması deneyi.
13 Transformatörlerin paralel çalışması ve yük paylaşımı, bağlantı grupları ve önemi. Paralel çalışma problem çözümleri.
14 Transformatör uygulamaları ve deney transformatörünün eşdeğer devre analizi. Eşdeğer devre problem çözümleri.
15 Laboratuvar uygulamalı sınavı ve deney uygulama raporlarının değerlendirilmesi. Uygulama sınavı.
16 Final Sınavı.

Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

DERS KİTABI: DEDE, Mehmet (2009),Elektrik Makineleri I (Ders notu) (Ege Ünv.) YARDIMCI KİTAPLAR: 1. BODUROĞLU, Turgut, Elektrik Makineleri Dersleri. (İTÜ): Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. 2. ÇETİN, İlhami, Transformatör (Çözümlü problemlerle). (İTÜ) 3.KASAPOĞLU, Asım, Doğru Akım Makineleri. (Yıldız Ünv.) 4. ŞERİFOĞLU, A. Nariman(2007), Elektrik Makineleri Cilt 1 ve 2 İstanbul: Nobel Yayın Dağıtım. 5.ALTUNSAÇLI, Adem (2003), Elektrik Makineleri 1. Color Ofset-İskenderun. DERS ARAÇLARI: Elektrik motor ve transformatör setleri, laboratuvar deney gereçleri, Bilgisayar, Projeksiyon cihazı ve Bilimsel hesap makinesi.

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.

Değerlendirme

Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Adet Değer
Ara Sınav 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Adet Değer
Final Sınavı 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60

Staj Durumu

Yok

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav 1 2 2
Final Sınavı 1 2 2
Derse Katılım 14 3 42
Uygulama/Pratik 14 1 14
Rapor Hazırlama 1 8 8
Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma 2 4 8
Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma 1 6 6
Laboratuvar Ara Sınavı 1 4 4
Sözlü Sınav 1 4 4
Toplam İş Yükü (saat) 90

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10
ÖÇ 1
ÖÇ 2
ÖÇ 3
ÖÇ 4
ÖÇ 5
ÖÇ 6
ÖÇ 7
ÖÇ 8
ÖÇ 9
ÖÇ 10
ÖÇ 11
ÖÇ 12
ÖÇ 13
ÖÇ 14
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek