GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 11918601T11205 | ASENKRON VE SENKRON MAKİNELER | Ders | 2 | 3 | 4,00 |
Dersin Seviyesi
Önlisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Bu dersin amacı öğrencilerin, asenkron makinelerin yapısı, çalışma prensibi, stator zıt EMK değeri ve stator hesabı, kayma ile eşdeğer devre bileşenlerinin deneysel yöntemlerle belirlenmesi, güç verim ve moment analizleri, moment dönüştürme uygulamaları ve asenkron motorlara yol verme yöntemleri, senkron makinelerin yapısı, çeşitleri, çalışma prensibi, stator EMK ve harmonikleri, eşdeğer devre elemanlarının deneysel analizi, regülasyon bulma yöntemleri, alternatörlerde paralel çalışmaya deneysel ve eşdeğer devre analizi ile yaklaşım, aktif ve reaktif yük aktarımı, yüklü ve yüksüz senkron motorlara uyartım akımının etkisinin deneysel ve eşdeğer devre yaklaşımı ile analizi ile yol verilmesi amaçlanmaktadır.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Öğr. Gör. Mehmet DEDE
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Asenkron motorlarının yapısı ve çalışma prensibini ve kaymanın önemini açıklayabilme. |
| 2 | Asenkron ve senkron makinelerin stator sarım çeşitlerini karşılaştırabilme. |
| 3 | Asenkron ve senkron makinelerin boş stator sarım hesabını yapabilme. |
| 4 | Asenkron ve senkron makinelerin izolasyon sınıflarını, yapım standartlarını ve karakteristik eğrilerini karşılaştırarak uygun makine seçimini yapabilme. |
| 5 | Asenkron motorların boş çalışma ve kısa devre deneyi ile eşdeğer devre analizini açıklayabilme. |
| 6 | Asenkron motorlarda güç, verim ve moment analizini eşdeğer devre elemanları ile çözümleyebilme. |
| 7 | Hız ve moment dönüştürme sistemlerini sıralayıp uygulamalarını eşdeğer devre ile açıklayabilme. |
| 8 | Asenkron motorlara yol verme yöntemlerini açıklayabilme ve yol vericileri tasarlayabilme. |
| 9 | Senkron makinelerin çalışma prensibi açıklayabilme ve yapılarına göre sınıflandırabilme. |
| 10 | Alternatörlerde endüvi EMK ’ini hesaplayabilme ve harmonik etkileri açıklayabilme. |
| 11 | Alternatörlerde regülâsyonu deneysel olarak belirlenen eşdeğer devre elemanları ile bulabilme. |
| 12 | Alternatörlerde paralel çalışmada sirkülasyon ile senkronlayıcı akımı açıklayabilme ve aktif reaktif yük paylaşım problemlerini çözebilme. |
| 13 | Senkron motorlara yol verme yüksüz ve yüklü senkron motorlara uyartım akımının etkisini deneysel olarak açıklayabilme ve problem çözebilme. |
Öğretim Sistemi
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Asenkron motorların yapısı, çalışma prensibi, eşdeğer devresi, moment ve verimi, yol verilmesi, moment dönüştürülmesi ve uygun motora karar verme, senkron makinelerin yapısı, çalışma prensibi, EMK değeri, alternatörlerin eşdeğer devresi, paralel çalışma koşulları ile aktif-reaktif yük paylaşımı, senkron motorlara yol verme ve uyartım akımının değiştirilmesinin senkron motora etkisinin incelenmesi.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Uygulama | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|---|
| 0 | Asenkron motorların yapısı ve stator sarım çeşitleri | Sökülmüş motor üzerinden inceleme | ||
| 1 | Üç fazlı asenkron motorlarda döner alan teorisi ve yalıtım sınıfları | Sarım şemaları çizimi | ||
| 2 | Statorda oluşan zıt EMK değerine etki eden faktörler ve ilgili eşitlikler. | Boş stator hesaplamaları problem çözümü | ||
| 3 | Rotor gerilim ve frekansının kayma ile olan ilişkisi | Deney 1: Rotoru sargılı asenkron motor deneyi | ||
| 4 | Boş ve yüklü çalışma vektör diyagramı ve yaklaşık faz eşdeğer devresi bileşenleri | Deney 2:Asenkron motorların boş ve kısa devre çalışma deneyi | ||
| 5 | Eşdeğer devre analizi uygulamaları, motor karakteristikleri, motor üretim standartları | Deney 3:Asenkron motorların yüklü çalışması deneyi | ||
| 6 | Asenkron motorlarda güç, verim, moment ve moment dönüştürme eşitliklerinin çıkarılması | Güç verim moment ve moment dönüştürme problemleri çözümü | ||
| 7 | Ara Sınav | |||
| 8 | Asenkron motorlara yol verme ve yol verici tasarımı | Yol verici hesapları problem çözümleri | ||
| 9 | Senkron makinelerin yapısı ve sınıflandırılması, üretim şekilleri | Frekans, döner alan, çevresel hız problem çözümleri | ||
| 10 | Harmonik gerilimler ve etkisinin azaltılması tedbirleri | Deney 4: Alternatörlerin boş çalışma deneyi Deney 5: Alternatörlerin dış karakteristik deneyi | ||
| 11 | Alternatörlerde reaksiyon ve yüke bağlı endüvi gerilimi değişimi, eşdeğer devre, regülasyon bulma | Deney 6: Alternatörlerin kısa devre deneyi | ||
| 12 | Alternatörlerin paralel bağlanması, sirkülasyon ve senkronizme getiren akım değeri analizi, alternatör aktif ve reaktif yük paylaşımı | Deney 7: Üç fazlı alternatörlerin şebeke ile paralel çalışması | ||
| 13 | Senkron motorların yapısı, çalışması, boş ve yüklü çalışan motorda uyartım akımının değişmesi etkisinin incelenmesi | Deney 8: Senkron motorların incelenmesi deneyi | ||
| 14 | Laboratuvar uygulamalı sınavı ve deney uygulama raporlarının değerlendirilmesi | Uygulama sınavı | ||
| 15 | Final Sınavı |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
DERS KİTABI: DEDE, Mehmet (2006),Elektrik Makineleri II (Ders notu) (Ege Ünv.) YARDIMCI KİTAPLAR: 1. PEŞİNT, Adnan, Senkron Makineler (Gazi Ünv. Tek. Eğt. Fak) 2. ALTUNSAÇLI, Adem-ALACACI Mahmut, Elektrik Makineleri 2 (2004) Color Ofset-İskenderun 3. SARIOĞLU, M. Kemal (1987) Elektrik Makinelerinin Temelleri II (İTÜ) 4. BODUROĞLU, Turgut, Elektrik Makineleri Dersleri C:III (İTÜ): Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. 5. ŞERİFOĞLU, A. Nariman (2007), Elektrik Makineleri C: 1 ve 2 İstanbul: Nobel Yayın Dağıtım. 6. Fitzgerald, Kingsley, Umans, Electric Machinery McGraw-Hill DERS ARAÇLARI: Laboratuvar deney gereçleri, Bilgisayar, Projeksiyon cihazı ve Bilimsel hesap makinesi.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 2 | 2 |
| Final Sınavı | 1 | 2 | 2 |
| Derse Katılım | 14 | 3 | 42 |
| Uygulama/Pratik | 14 | 1 | 14 |
| Rapor Hazırlama | 8 | 3 | 24 |
| Ödev Problemleri için Bireysel Çalışma | 2 | 4 | 8 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 2 | 6 | 12 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 6 | 6 |
| Laboratuvar Ara Sınavı | 1 | 6 | 6 |
| Sözlü Sınav | 1 | 4 | 4 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 120 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | |
| ÖÇ 0 | 3 | 3 | 2 | |||||||
| ÖÇ 1 | 2 | 1 | 2 | |||||||
| ÖÇ 2 | 2 | 1 | 4 | 2 | 2 | |||||
| ÖÇ 3 | 3 | 3 | ||||||||
| ÖÇ 4 | 4 | 2 | 3 | 3 | ||||||
| ÖÇ 5 | 3 | 2 | 2 | |||||||
| ÖÇ 6 | 3 | 3 | 3 | |||||||
| ÖÇ 7 | 2 | 3 | 3 | |||||||
| ÖÇ 8 | 3 | 2 | 3 | 3 | ||||||
| ÖÇ 9 | 2 | 4 | ||||||||
| ÖÇ 10 | 2 | 4 | 4 | 3 | ||||||
| ÖÇ 11 | 3 | 3 | 3 | 3 | 2 | |||||
| ÖÇ 12 | 3 | 1 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek