GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| AST312 | ASTRONOMİDE VERİ ANALİZİ II | Seçmeli Ders Grubu | 3 | 6 | 5,00 |
Dersin Seviyesi
Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Bu derste, “Astronomik veri nedir? Astronomik verinin elde edilme yolları nelerdir? Verinin kalitesi ne demektir ve neden önemlidir? Verinin hassasiyetine etki eden etmenler nelerdir, nasıl giderilir? Astronomik veri sayesinde ulaşılan bilgi ve onun değerlendirmesi nasıl yapılır?” gibi astronomik soruların yanıtlanması ve bağlantılı olarak teknoloji-bilim ve günlük yaşam-astronomik birikimdeki gelişme bağlantısı üzerine sorgulama yapacak kavrayışın sağlanması amaçlanmaktadır.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Doç. Dr. Orkun ÖZDARCAN
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Zaman serisi tanımını ve zaman serisi analizini kavrayabilme |
| 2 | Gök cisimlerinin parlaklıklarındaki dönemsel değişimleri farklı yöntemler kullanarak belirleyebilme |
| 3 | İncelenen cismin doğasına göre en uygun dönem analiz yöntemini seçebilme |
| 4 | Çift yıldızların yörüngelerinin ve ışık eğrilerinin sayısal çözümlemelerini yorumlayabilme |
| 5 | Astronomi biliminin ne olduğu ve öneminin anlaşılabilmesi, |
| 6 | Teknoloji ve bilime ilişkin keşif ve ilerlemelerin günlük yaşam üzerindeki etkisinin farkedilebilmesi, |
| 7 | Uzay teknolojisi, astronomik gereksinimler ve astronomik donanımların (gözlemsel, aletsel ya da donanımsal) birbiriyle bağlantılı olduğunun farkedilmesi, |
| 8 | Veri analizinin matematik, istatistik ve astronomik gözlem ve gökyüzü birlikteliğinin sonucu olduğunun kavranması, |
| 9 | Veri analizinin bilgisayarlı bilimler ve aletsel malzeme teknolojisi bilgisinin birlikteliği sonucu olduğunun kavranması, |
| 10 | Çokalanlı yeni bilimlerin geniş bir bilimsel bakış açısı sağladığının kavranabilmesi, |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok.
Dersin İçeriği
• Gök cisimlerinin dönemselliklerinin araştırılması • Dönem bulma yöntemleri • Tek çizgili ve çift çizgili tayfsal çiftlerin dikine hızlarının sayısal modellemesi • Örten çift ışık eğrilerinin sayısal modellemesi • Modelleme sonuçlarının yıldız evrim kuramı çerçevesinde değerlendirilmesi
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Uygulama | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Gök cisimlerinin parlaklık değişimlerinde dönemselliğin aranması Dönem belirlemesinde kullanılan bazı temel tanımlar: sürekli veri, kesikli veri, Nyquist frekansı, aliasing etkisi | Verilen tanımlara uygun veri setlerini inceleyerek tanımların pekiştirilmesi | ||
| 2 | Fourier analizi temelli dönem bulma yöntemleri | Yöntemleri inceleyerek içlerinden amaca uygun olanını seçebilmek | ||
| 3 | Genlik tayfı incelemesi, dönem belirlenmesi, Sinyal/Gürültü hesabı | Bir değişen yıldızın değişim döneminin Fourier temelli yöntemlerle bilgisayarda hesaplanması | ||
| 4 | İstatistik yöntemlere dayalı dönem bulma yöntemleri | Yöntemleri inceleyerek içlerinden amaca uygun olanını seçebilmek | ||
| 5 | Genlik tayfı incelemesi, dönem belirlenmesi, Sinyal/Gürültü hesabı | Bir değişen yıldızın değişim döneminin İstatistik temelli yöntemlerle bilgisayarda hesaplanması | ||
| 6 | Tayfsal çiftlerin ölçülen dikine hızlarından yörünge dönemlerinin hesaplanması | Bilgisayar uygulaması: Seçilen bazı tayfsal çiftlerin literatürde verilmiş dikine hızlarına uygun dönem bulma yöntemlerini uygulayarak yörünge dönemlerini tayin etmek | ||
| 7 | Tek çizgili tayfsal çiftlerin tayfsal yörüngesinin sayısal modellemesi, model artıklarının değerlendirilmesi, olası ek değişimlerin araştırılması | Seçilecek bir tek çizgili tayfsal çiftin yörünge hızlarının en küçük kareler ve diferansiyel düzeltmeler yöntemi ile bilgisayarda modellenmesi | ||
| 8 | Ara sınav | Ara Sınav sorularının yanıtlanması | ||
| 9 | Çift çizgili tayfsal çiftlerin tayfsal yörüngesinin sayısal modellemesi, model artıklarının değerlendirilmesi, olası ek değişimlerin araştırılması | Seçilecek bir çift çizgili tayfsal çiftin yörünge hızlarının en küçük kareler ve diferansiyel düzeltmeler yöntemi ile bilgisayarda modellenmesi | ||
| 10 | Örten çiftlerin ışık eğrisi analizine genel bir bakış | Literatürden derlenen örten çift ışık eğrilerinin Roche modeli kapsamında sınıflandırılması | ||
| 11 | Örten çiftlerin ışık eğrilerinin yorumlanması, bir ışık eğrisinden bazı temel parametrelerin basitçe belirlenmesi | Sayısal uygulamalar | ||
| 12 | Örten çiftlerin çok renk ışık eğrisi modellemesi: Bilgisayar kodları ile basit uygulamalar | Bilgisayarda modelleme uygulaması | ||
| 13 | Dikine hız ve ışık eğrisi model sonuçlarının birleştirilmesi, yıldızların fiziksel özelliklerinin belirlenmesi | Sayısal uygulamalar | ||
| 14 | Dönem sonu genel tekrar | Uygulamalı örnekler | ||
| 15 | Final sınavı |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
-Prof. Dr. Günay TAŞ’ın “Astronomide veri analizi” ders notları -Prasenjit Saha, 2003, "Veri Analizinin prensipleri", Cappella Archive, ISBN 1902918118 -Jean-Luc Starck, Fionn Murtagh, 2002, "Astronomide veri analizi için el kitabı", Springer-Verlag, -Eric D. Feigelson, G. Jogesh Babu, 2012, "Astronomide modern istatistik yöntemler", Cambridge University Press, ISBN 9780521767279 -J. V. Wall, C. R. Jenkins, 2003, "Astronomlar için pratik istatistikler", Cambridge University Press, ISBN 100521454166 - Önerilecek değişik web sayfaları, bilgisayar programları
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok.
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Derse Katılım | 14 | 2 | 28 |
| Uygulama/Pratik | 14 | 2 | 28 |
| Soru-Yanıt | 6 | 3 | 18 |
| Rapor Hazırlama | 1 | 8 | 8 |
| Rapor Sunma | 1 | 4 | 4 |
| Ödev Problemleri için Bireysel Çalışma | 5 | 5 | 25 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 15 | 15 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 15 | 15 |
| Quiz için Bireysel Çalışma | 2 | 10 | 20 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 161 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | |
| ÖÇ 0 | 2 | 2 | 4 | 5 | |||||||
| ÖÇ 1 | 2 | 3 | 3 | 3 | 5 | ||||||
| ÖÇ 2 | 2 | 3 | 3 | 3 | 5 | ||||||
| ÖÇ 3 | 3 | 5 | 5 | ||||||||
| ÖÇ 4 | 3 | 5 | |||||||||
| ÖÇ 5 | 5 | 5 | |||||||||
| ÖÇ 6 | 4 | 5 | 5 | ||||||||
| ÖÇ 7 | |||||||||||
| ÖÇ 8 | |||||||||||
| ÖÇ 9 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek