GERİ DÖN

Ders Öğretim Planı

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS
KİM293 ANALİTİK KİMYA Ders 2 3 6,00

Dersin Seviyesi

Lisans

Dersin Sunulduğu Dil

Türkçe

Dersin Amacı

Öğrencilerin, sulu çözeltide oluşan asit-baz, çökelme-çözünme, kompleksleşme ve indirgenme-yükseltgenme dengelerini ve bunlara ilişkin hesaplamaları, bu türden tepkimelere dayalı nitel ve nicel analizleri kavramasını, kimi maddeleri tanımasını ve çözeltideki davranışlarını öngörebilmesini sağlamak ve temel ilkeleri ele alan, basit analiz yöntemlerini laboratuarda uygulayarak bilgilerini pekiştirmektir

Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri

Prof. Dr. Dr. Zekerya DURSUN Prof. Dr. Nur AKSUNER

Öğrenme Çıktıları

1 Analitik Kimya bilim dalında ele alınan asit-baz, çökelme-çözünme, kompleksleşme ve indirgenme-yükseltgenme tepkimelerine ilişkin temel kavramları ve ilkeleri tanıyabilme
2 Bu tepkimelerin kimyasal analizde ve kimyasal bileşiklerin karakterizasyonunda kullanımını özümseyebilme,
3 Bilimsel araştırma geleneği içinde nitel ve nicel araştırmanın yeri ve önemini, göreceliği kavrayabilme
4 Çözeltideki iyonlar arası etkileşimleri kavrayabilme
5 Kullanılan yöntemlerin avantajlarını/dezavantajlarını irdeleyebilme ve karşılaştırabilme
6 Tepkimelerde ve nicel analizde pH’nin önemini kavrayabilme
7 Basit bir örneğin nitel ve nicel analizi için analiz yöntemi önerebilme
8 Deney sonuçlarını değerlendirme, karşılaştırma ve yorumlayabilme
9 Nicel analiz sürecinde analizcinin rolünü, önemini irdeleyebilme
10 İyi bir analizcinin kendini geliştirebilmesi için eğitimin ve öğrenmenin sürekli olduğunun farkına varabilme.

Öğretim Sistemi

Birinci Öğretim

Dersin Ön Koşulu Olan Dersler

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Dersin İçeriği

• Nicel analiz tekniklerinin temel ilkeleri, • Kimyasal denge ve aktiflik, • Sulu çözeltide oluşan  asit- baz  çökelme-çözünme  kompleksleşme ve  indirgenme-yükseltgenme tepkimeleri • Bu dengelere ilişkin kavramlar • Bu dengelere ilişkin analitik hesaplamalar • Belirtme tepkimeleri ve titrimetrik analizler

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Konular (Teorik) Laboratuvar Öğretim Yöntem ve Teknikleri Ön Hazırlık
1 Dersin tanıtımı, kapsamı, önemi, Örnek alma, hazırlama ve analiz için uygun yöntem seçimi: doğruluk, kesinlik, duyarlık, seçimlilik kavramları, Analizlerde girişim etkileri, belirtme, saptama alt sınırı tanımları ve ölçüm sonuçlarının değerlendirilmesi, Kimyasal denge, denge sabiti, derişim birimleri, iyon şiddeti, etkinlik ve etkinlik katsayısı
2 Asit-baz tanımları, pH kavramı, suyun iyonlaşma dengesi, mono asit ve baz çözeltilerinde denge ve denge değişmezleri
3 Kuvvetli asit ve kuvvetli baz çözeltilerinde pH hesaplamaları, zayıf mono asit ve zayıf mono baz çözeltilerinde pH hesaplamaları; Asit-baz karışımlarının sınıflandırılması, Kuvvetli asit –kuvvetli baz karışımlarında pH hesaplamaları
4 Tampon çözeltilerde denge ve pH, tampon çözelti hazırlama yolları ve hesaplamaları; Tamponlama gücü, seyrelme ve kuvvetli asit yada baz katımının etkileri
5 Diğer mono asit-mono baz karışımlarında denge ve pH hesaplamaları; Poli asit ve poli baz çözeltilerinde denge, diasit ve dibaz çözeltilerinde pH hesaplamaları
6 Poli asit çözeltilerinde türlerinin pH’ye bağlı değişen derişimlerinin açıklanması; Amfolit çözeltiler ve pH hesaplamaları
7 Titrimetri yönteminin tanıtılması, titrasyon tepkimelerinde aranan özellikler, ayar maddeleri ve özellikleri, kimyasal indikatörler ve titrasyon sonu noktasının saptanması; Kuvvetli asit- kuvvetli baz titrasyonları; Zayıf bir asidin kuvvetli bazla titrasyonu
8 Ara sınav
9 Çökelme-çözünme dengeleri, çözünürlük ve çözünürlük çarpımı; Çözünürlük çarpımını değiştirerek çözünürlüğü değiştiren etkenler: Çözücü, sıcaklık, iyon şiddeti
10 Dengedeki türlerin derişimlerini değiştirerek çözünürlüğü değiştiren etkenler: ortak iyon, redoks tepkimeleri ve kompleksleştirici varlığı
11 Çözünürlüğe pH etkisi: az çözünün bileşiklerin (hidroksitler, sülfürler, karbonatlar vb) pH a bağlı çözünürlükleri
12 Redoks tepkimelerinde denge ve nicel olabilme koşulları
13 Elektrot potansiyelini değiştiren etmenler
14 Redoks tepkimelerine dayalı titrasyonlar
15 Kompleks oluşum dengeleri, Kompleks oluşumuna pH etkisi
16 Final sınavı

Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

Ders Kitabı: Analitik Kimya, 5. Baskı, H. Tural. Ege Üniv. Basımevi, Fen Fak. Yayınları No: 140, İzmir, 2011 Önerilen Kitaplar: 1. Analytical Chemistry, Fifth Ed., D.A. Skoog; D.M. West; F.J. Holler. Saunders College Publishing, 1990 2. Analytical Chemistry, Sixth Ed., G.D. Christian. John Wiley  Sons, Inc., 2004 3. Analitik Kimya Problemleri ve Açıklamalı Çözümleri, 2. Baskı, H. Tural, H.İ Gökçel. Ege Üniv. Basımevi, Fen Fak. Yayınları No: 206, İzmir, 2013 4. Handbook of Analytical Chemistry, First Ed., L. Meites, McGraw-Hill, 1963

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

Değerlendirme

Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Adet Değer
Ara Sınav 1 60
Laboratuvar 1 40
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Adet Değer
Final Sınavı 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60

Staj Durumu

Yok

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav 1 2 2
Final Sınavı 1 2 2
Derse Katılım 14 3 42
Laboratuvar 13 2 26
Bireysel Çalışma 1 25 25
Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma 1 25 25
Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma 1 60 60
Laboratuvar Sınavı 1 2 2
Toplam İş Yükü (saat) 184

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14 PÇ 15
ÖÇ 1 5 4 3 4
ÖÇ 2 4 4 5 5
ÖÇ 3 3 5 4 4 3
ÖÇ 4 3 5 4 3
ÖÇ 5 4 3 4 3 3
ÖÇ 6 4 5 5 4
ÖÇ 7 5 3 4 4 4
ÖÇ 8 5 3 5 3
ÖÇ 9 5 3 4 4 4
ÖÇ 10 5 4 4
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek