GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 701002292020 | TÜRK DÜNYASI EDEBİYATLARINA GİRİŞ-I | Ders | 2 | 3 | 3,00 |
Dersin Seviyesi
Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Dersin Amacı
Modern Türk yazı dillerinin ortaya çıkışını incelemek, Batı Türkçesi içerisinde bulunan Azeri Türkçesinin ve edebiyatının teşekkülünü ele almak ve Modern Azeri (Güney ve Kuzey) edebiyatının belli başlı zirve şahsiyetlerini eserleriyle birlikte değerlendirmek.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Dr. Öğretim Üyesi Yılmaz ÖZKAYA
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Türk dilinin tarihi gelişimi bilgisi |
| 2 | Modern Türk şivelerini tasnif edebilme |
| 3 | Azerbaycan coğrafyasının tarihi, siyasi ve kültürel hayatını inceleyebilme |
| 4 | Modern Azerbaycan Türkçesinin genel özelliklerini söyleyebilme |
| 5 | Modern Azerbaycan edebiyatının ilk temsilcilerini söyleyebilme |
| 6 | Modern Azerbaycan edebiyatının ilk temsilcilerini karşılaştırabilme |
| 7 | Modern Azerbaycan edebiyatının ilk örneklerini inceleyebilme |
| 8 | 19. yy sonu ile 20. yy. başlarında Azerbaycan basınının rolünü kavrayabilme. |
| 9 | 20. yy. başlarında ortaya çıkan fikir akımlarını karşılaştırabilme. |
| 10 | Kril ve Arap harfli metinleri Latin harflerine aktarabilme. |
| 11 | Sovyet dönemi Azerbaycan edebiyatının genel özelliklerini söyleyebilme |
| 12 | Sovyet dönemi Azerbaycan edebiyatının ürünlerini değerlendirebilme |
| 13 | Güney Azerbaycan edebiyatının genel özelliklerini söyleyebilme |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Türk dilinin tarihi gelişimi, Modern Türk şiveleri, Azerbaycan coğrafyası ve siyasi tarihi, Modern Azerbaycan Türkçesi ve edebiyatı, Modernleşmenin ilk temsilcileri ve eserleri
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Dersin tanıtımı: Kapsamı, önemi ve kurallar | ||
| 2 | Türk Dilinin Tarihi Dönemleri, Tarihî Türk Şiveleri, Yeni Türk Dili Dönemi | ||
| 3 | Modern Türk Şivelerinin Oluşumu (Tarihe Genel Bir Bakış ve XIX-XX. yy.) | ||
| 4 | XIX-XX. Yüzyıllarda Azerbaycan (Tarihî, siyasî, kültürel hayat), Özel terimler: “Azerbaycanca” | ||
| 5 | Azerbaycan Türkçesi ve Edebiyatı (Ana hatlarıyla dil tarihi, Halk Ede., Klasik Ede.), Modern Azerbaycan Türkçesi’nin Genel Özellikleri I -XIX. yy Azerbaycan Edebiyatında Modernleşme Ahundzade [Eserleri: Temsilat; Hacı Kara, Mösyö Jordan] (Alfabe tasarı, fikirleri, tenkitleri, edebiyat hakkındaki düşünceleri, etkileri) | ||
| 6 | Diğer Şahsiyetler: İsmail Bey Kutkaşınlı, S. A. Şirvanî, Kasım Bey Zakir, A. Bakuhanlı, M. Şefi - Azerbaycan Matbuatının Doğuşu: (XIX-XX. yy): H. M. Zerdabî, Ekinçi, Ziya, Ziya-yı Kafkasiye, Keşkül Kaspi, Şark-i Rus, Hayat, Füyuzat, İdşad, Tekamül, Açık Söz, Şelale vs. gazete ve dergileri | ||
| 7 | XX. yy. başlarında Azerbaycan’da Siyasi Hayat, Fikir Hareketleri ve Temsilcileri (İslamcılık, Türkçülük, Batıcılık, Sosyalizm, Komünizm), Hüseyinzade Ali Bey, A. Ağaoğlu, M. E. Resulzade. N. Nerimanof | ||
| 8 | Ara Sınav | ||
| 9 | -Celil Memmedguluzade I: Molla Nesreddin (Dergisi) Ölüler Celil Memmedguluzade II Anamın Kitabı, Hikayeleri | ||
| 10 | Mirze Elekber Sabir: Sanatı, şiirleri Hüseyin Cavid: Şiirleri, UÇURUM, İBLİS | ||
| 11 | Ahmet Cevad: Şiirleri - Diğer şairler: (M. Hadi, A. Şaig, A. Sıhhat) | ||
| 12 | - Sovyet Dönemi Azerbaycan Edebiyatı (Sovyet edebiyatının genel özellikleri) Şairler I: Resul Rıza, Süleyman Rüstem, Samed Vurgun, | ||
| 13 | Şairler II: Mikail Müşvik, B. Vahapzade, Memed Araz, Ramiz Ruşen Yazarlar: Üzeyir Hacıbeyli, Cafer Cabbarlı, Y. Vezir Çemenzeminli, M. Said Ordubadi, İsmail Şıhlı, İlyas Efendiyev, | ||
| 14 | Anar: Beş Katlı Evin Altıncı Katı, Ak Koç, Kara Koç (roman) Yusuf Samedoğlu: Katl Günü, - Mevlüt Süleymanlı: Göç | ||
| 15 | Güney Azerbaycan Edebiyatı (İran’da Türk edebiyatı, genel bilgiler) Şehriyar: Hayatı, sanatı ve şiirleri Sehend Semed Behrengi. Ali Tebrizi, Varlık dergisi | ||
| 16 | Final Sınavı |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Genel Eserler: a. Güngör, Erol: Tarihte Türkler, Ötüken Yayınevi b. Köprülü, Ord. Prof. M. Fuad, Türk Edebiyatı Tarihi, Yayınlayanlar: Dr. Orhan F. Köprülü, Nermin Pekin, [2. bs.], İstanbul, Ötüken Yayınevi, 1980, XXIV- 437+2 s. c. Togan, Zeki Velidi, Bugünkü Türkili Türkistan ve Yakın Tarihi, 2.bs., İstanbul, 1981, XII+696 s. (Enderun Yayınevi) KİTAP VE MAKALELER: Akpınar, Yavuz, "Gaspıralı'nın Türk Diline Bakışı", Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, Ankara, 2ğ, Sayı: 12/1, s. 385-408 Akpınar, Yavuz, "İsmail Gaspıralı'nın Fikrî ve Edebî Eserleri", Yüzyılda Gaspıralı'nın İdealleri. Bildiriler. Yayına Hazırlayan: Cezmi Bayram, İsmail Türkoğlu, Filiz Baloğlu, İstanbul, Türk Yurdu Yayınları, 2ğ, s. 63-93 Akpınar, Yavuz, Azerî (Azerî Türkçesi, Azerî Edebiyatı), Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, 1.c., İstanbul, Dergah Yayınları, 1977, s. 254-264 Akpınar, Yavuz, Azerî Edebiyatı Araştırmaları, İstanbul, Dergah Yayınları, 1994, 512 s. Arat, Reşit Rahmeti, “Türk Dilinin İnkişafı”, Makaleler, I. c., Yayına Hazırlayan: O. F. Sertkaya, Ankara, 1987, s.297-310 (Türk Tültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları) Arat, Reşit Rahmeti, “Türk Şivelerinin Tasnifi”, Makaleler, I. c., Yayına Hazırlayan: O. F. Sertkaya, Ankara, 1987, s.69-149 (Türk Tültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları) Benningsen, A., C. Le Mercier Quelquejal, Stepte Ezan Sesleri, Sovyet Rejimi Altındaki İslamın 400 Yılı (L'İslam en Union Soviétique), Çev. Nezih Uzel, İstanbul, 1981, Selçuk Yayınları, XXV+309 s. Cirtautas, İlse Laude, Son Elli Yılda Edebî Özbekçenin Gelişmesi Üzerine, Türk Kültürü Araştırmaları, Ankara, 1976, s. 77-92 Kurat, Akdes Nimet, “Kazan Türklerinin “Medenî Uyanış” Devri" (1917 Yılına Kadar), DTCF Dergisi, Ankara, Temmuz-Aralık 1966, XXIV. c., Sayı: 3-4, s. 95-194 Kurat, Akdes Nimet, “Rus Hakimiyeti Altında İdil-Ural Ülkesi”. (Eski Kazan Hanlığı ve Başkurt İli, XIX. yy'a Özkan, Dr. Nevzat, Türk Dünyası. Nüfus, Sosyal Yapı, Dil Edebiyatı, Kayseri, Geçit Yayınları, 1997 VIII+416 s. Türk Lehçeleri ve Şiveleri, Türk Dünyası El Kitabı, 2.bs., 2. c.: Dil-Kültür-Sanat, Ankara, 1992, s. 59-292 (Türk Kültürünü Araştırma Ensititüsü Yayınları) Türk Milletinin Dili, R. R. Arat, s. 59-68; Eski Türkçe, Şinasi Tekin, s. 69-119; Batı Türkçesi, F. K. Timurtaş, s. 120-145; Osmanlıca, Muharrem Ergin, s. 146-196; Türkiye Türkçesi, Muharrem Ergin, s. 197-210; Doğu Türkçesi, Muharrem Ergin, s. 211-215; Kuzey Türkçesi, Ahmet Temir, s. 216-223; Türk Şivelerinin Tasnifi, R. R. Arat-Ahmet Temir, s. 224-247; Türkçecilik Cereyanının Tarihi, F. K. Timurtaş, s. 248-258; Türklerde Yazı ve Alfabeler, M. Ergin, s. 259-289; Türk Lehçeleri, Ahmet Temir, s. 290-292 Yüce, Nuri, “Türk Dili ve Lehçeleri”, [Türk maddesi] İslam Ansikilopedisi, 12/1. c., s. 456-468 Zenkovsky, Prof. Serge A., Rusya'da Pantürkizm ve Müslümanlık, Çev.: Prof. Dr. İzzet Kantemir, İstanbul, 1983, xv+264 s. (Üçdal Neşriyat)
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Final Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| Derse Katılım | 14 | 2 | 28 |
| Rapor Hazırlama | 1 | 2 | 2 |
| Rapor Sunma | 1 | 2 | 2 |
| Bireysel Çalışma | 8 | 2 | 16 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 5 | 5 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 6 | 6 |
| Okuma | 14 | 2 | 28 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 89 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | |
| ÖÇ 1 | 4 | 4 | 3 | 4 | 5 | 4 | |||||||
| ÖÇ 2 | 4 | 4 | 3 | 4 | 5 | 4 | |||||||
| ÖÇ 3 | 3 | 3 | 5 | 5 | |||||||||
| ÖÇ 4 | 3 | 3 | 5 | 5 | |||||||||
| ÖÇ 5 | 3 | 3 | 5 | 5 | |||||||||
| ÖÇ 6 | 3 | 3 | 5 | 5 | |||||||||
| ÖÇ 7 | 3 | 3 | 5 | 5 | |||||||||
| ÖÇ 8 | 3 | 3 | 5 | 5 | |||||||||
| ÖÇ 9 | 3 | 3 | 5 | 5 | |||||||||
| ÖÇ 10 | 3 | 3 | 5 | 5 | |||||||||
| ÖÇ 11 | 3 | 3 | 5 | 5 | |||||||||
| ÖÇ 12 | 3 | 3 | 5 | 5 | |||||||||
| ÖÇ 13 | 3 | 3 | 5 | 5 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek