GERİ DÖN

Ders Öğretim Planı


Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS
712002752020 TÜRK MİTOLOJİSİ Seçmeli Ders Grubu 2 3 3,00

Lisans


Türkçe


Türk mitosları, efsane ve destanlarının tanınmasını; mitlerin oluşumunda ve gelişiminde coğrafi koşulların, sosyal ve kültürel faktörlerin etkisi üzerine analitik akıl yürütme yapılabilmesini; mit, efsane ve destanların tarihsel süreç içinde somut kültür ürünleriyle ilişkilerinin, sanata yansımalarının kavranmasını; Türk sanatına yansıyan mitolojik unsurların tanınmasını ve analiz edilebilmesini sağlamak.


Arş. Gör. Dr. Ender ÖZBAY


1 Eski Türk mitlerini, söylencelerini ve inançlarını analitik bir perspektifle kavrama
2 Günümüzdeki mitolojik inançların kökenini, tarihsel süreçteki kültürel geçiş ve değişimlerini kavrama
3 Türk mitolojisinin Türk sanatına yansımalarını kavrama
4 Türk mimari ve plastik sanatlarında ve bezemelerde mitolojik kaynaklı imge, simge, betimleme ve alegorileri tanıyabilme ve kritiğini yapabilme
5 Türk mitolojisi ile diğer kültürlerin mitolojileri ve sanata yansımaları arasında karşılaştırma yapabilme
6 Türk mitolojisi ile sanata yansımaları konusunda temel literatür dağarcığına sahip olma

Birinci Öğretim


Yok


[Yok]


Türk kültüründeki mitolojik metinler, destanlar, efsaneler; kültürel arka plan; Türk sanatında sembolik unsurlar ve betimlemeler; ikonografi; ikonoloji


Hafta Konular (Teorik) Öğretim Yöntem ve Teknikleri Ön Hazırlık
1 Dersin amacı, kapsamı, yöntemler, bilgi kaynaklarımız
2 Mit, Mitoloji, Ritüel, İkonografi, İkonoloji konularında temel kavramlar, yaklaşım ve kuramlar. & Animizm; Şamanizm…
3 Mitoloji ve Mitlerin Oluşumu; Ön Türklerin Coğrafi, Kültürel, Sosyo-ekonomik Koşulları ve bu koşulların mit oluşumuna etkileri
4 İslamiyetten önceki Türk mitolojisinin Kahramanları / Karakterleri (Genel Bakış)
5 İslamiyetten Önceki Türk Destanları: Türeyiş; Alper Tunga, Şu, Oğuz Kağan; Bozkurt; Ergenekon
6 Türk Mitolojisinde Hayvanlar (Balık, Geyik, Kartal, Tavşan, Tilki, Yılan…) ; Hayvan Mücadele Sahneleri; Türk Hayvan Takvimi
7 Türk Mitolojisinde Ağaç, Çeşitli Bitkiler, Meyve
8 Arasınav
9 Din ve Mitoloji: İslamî Dönem Türk Destanları, Mitolojik/menkıbevi Karakterler
10 İslami Dönem Türk Mitolojisi ve İnançlarında Ağaç, Bitkiler, Meyveler…
11 Türk Sanatında Mitoloji Kaynaklı/İlişkili Bezeme ve Betimlemeler (Mimari plastik ve bezeme örnekleri)
12 Türk Sanatında Mitoloji Kaynaklı/İlişkili Bezeme ve Betimlemeler (Mimari plastik ve bezeme örnekleri)
13 Türk Sanatında Mitoloji Kaynaklı/İlişkili Bezeme ve Betimlemeler (Mezar taşlarından örnekler)
14 Türk Sanatında Mitoloji Kaynaklı/İlişkili Bezeme ve Betimlemeler (Kitap sanatları, el sanatları ve minyatürlerden örnekler)
15 Dönem boyu işlenen konular üzerine genel değerlendirme
16 Final Sınavı

>Alsan, Şenay. Türk Mimari Süsleme Sanatlarında Mitolojik Kaynaklı Hayvan Figürleri (Orta Asya’dan Selçuklu’ya). Marmara Üniv. Türkiyat Araştırmaları Enst., Doktora Tezi, İstanbul, 2005. >And, Metin. Minyatürlerle Osmanlı-İslam Mitologyası. İstanbul: YKY, 2. Baskı, 2008. >Bonnefoy, Yves. (ed.). Antik Dünya ve Geleneksel Toplumlarda Dinler ve Mitolojiler Sözlüğü (Çev.: L. Yılmaz), C.1-2, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara, 2000. >Boratav, Pertev Naili. Türk Mitolojisi, BilgeSu Yayınevi, Çeviri: R. Özbay, Ankara, 2012. >Çaycı, Ahmet. Anadolu Selçuklu Sanatı'nda Gezegen ve Burç Tasvirleri. T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2002. >Çaycı, Ahmet. İslam Mimarisinde Anlam ve Sembol. Palet Yayınları, Konya, 2017. >Çoruhlu, Yaşar. Türk Mitolojisinin Anahatları. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2020. >Çoruhlu, Yaşar. Türk Sanatında Hayvan Sembolizmi. İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2019. >Danık, Ertuğrul. Öteki Tanrılar - Alevi ve Bektaşi Mitolojisi.İmge Kitabevi, Ankara, 2006. >Esin, Emel. Orta Asya'dan Osmanlıya Türk Sanatında ikonografik Motifler. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2004. >Esin, Emel. Türk Kozmolojisine Giriş. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2001. >Mülayim, Selçuk. Türk Sanatında İkonografik Dönüşümler - Değişimin Tanıkları. Kaknüs Yayınları, İstanbul, 2015. >Ögel, Bahaeddin. Türk Mitolojisi I, Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1993. >Ögel, Bahaeddin. Türk Mitolojisi II, Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1995. >Ögel, Semra. Anadolu Selçukluları'nın Taş Tezyinatı. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1966. >Radloff, Wilhelm. Türklük ve Şamanlık. İstanbul. Örgün Yayınevi, 2008.



Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Adet Değer
Ara Sınav 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Adet Değer
Final Sınavı 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60

Yok


Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav 1 1 1
Final Sınavı 1 1 1
Derse Katılım 14 2 28
Bireysel Çalışma 10 4 40
Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma 5 2 10
Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma 5 2 10
Okuma 5 2 10
Toplam İş Yükü (saat) 100

PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14 PÇ 15 PÇ 16 PÇ 17 PÇ 18 PÇ 19 PÇ 20 PÇ 21 PÇ 22 PÇ 23 PÇ 24
ÖÇ 1 4 5 5 5 5 5 4 5
ÖÇ 2 4 5 5 5 5 5 4 5
ÖÇ 3 5 5 5 4 1 2 3 5
ÖÇ 4 5 5 5 5 5 5 2 4
ÖÇ 5 5 5 5 5 3 3 5 2 4
ÖÇ 6 5 5 3 5 2 4 4 5
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek