GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 712003652020 | KİTABELER I | Seçmeli Ders Grubu | 3 | 5 | 3,00 |
Dersin Seviyesi
Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Osmanlı Dönemi mezar taşlarındaki Osmanlıca yazıtları okuma-anlama-transkribe etme, güncel Türkçeye çevirme bilgi ve becerisi kazandırmak. Mezar taşlarının sanatsal nitelikleri hakkında temel bilgi ve görüş kazandırmak.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Arş. Gör. Dr. Ender ÖZBAY
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Kitabelerin sanat tarihi bilimi ve kültür tarihi açısından önemini kavrama |
| 2 | Osmanlıca yazılmış mezar taşı kitabelerini okuyabilme |
| 3 | Osmanlıca yazılmış mezar taşı kitabelerindeki yazı stil ve karakterlerini tanıyabilme |
| 4 | Osmanlıca yazılmış mezar taşı kitabelerinde rastlanan kalıp ifadeleri kavrama |
| 5 | Osmanlı dünyasındaki zaman/tarih kavram, terim ve ifadelerini kavrama |
| 6 | Kitabeleri uluslararası transkripsiyon prensip ve tekniklerine uygun şekilde transkribe edebilme, güncel Türkçeye çevirebilme/uyarlayabilme |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Osmanlıcanın yazıldığı Arap Alfabesine ve temel okuma becerisine vakıf olmak
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
[Yok]
Dersin İçeriği
Osmanlı Dönemi mezar taşlarındaki yazıtlar; mezar taşlarının sanatsal yönleri.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Dersin amacı, kapsamı, izlenecek yol ve yöntemler.<> “Kitabe” tanımı, önemi, kullanım yerleri, türleri, nitelikleri. | ||
| 2 | Osmanlı Mezar taşı geleneğinin ana hatları. Mezar taşlarında ana hatlarıyla konum, form, bezeme özellikleri. & Mezar taşı kitabelerinde sıkça rastlanan serlevha nidaları, kalıp ifadeler, sıfat, unvan ve kavramlar. | ||
| 3 | Mezar Taşı Kitabesi Okuma Etüdleri - basit metinli örnekler | ||
| 4 | Osmanlı dünyasında zaman kavramları, takvimler & Hicrî, Rumî Takvimler, tarih çevirme ilkeleri | ||
| 5 | Mezar Taşı Kitabesi Okuma Etüdleri - basit metinli örnekler & Transkripsiyon ilkeleri | ||
| 6 | Mezar Taşı Kitabesi Okuma Etüdleri - Daha yoğun metinli örnekler & Osmanlıcada Arapça ve Farsça Unsurlar – I | ||
| 7 | Mezar Taşı Kitabesi Okuma Etüdleri - Daha yoğun metinli örnekler & Osmanlıcada Arapça ve Farsça Unsurlar – II | ||
| 8 | Arasınav | ||
| 9 | Mezar Taşı Kitabesi Okuma Etüdleri - kompleks metinli ve hatlı örnekler & Osmanlı Hat Sanatı Örneklerine Bakış | ||
| 10 | Mezar Taşı Kitabesi Okuma Etüdleri - kompleks metinli ve hatlı örnekler... & Osmanlı Hat Sanatı Örneklerine Bakış | ||
| 11 | Mezar Taşı Kitabesi Okuma Etüdleri - kompleks metinli ve hatlı örnekler... | ||
| 12 | Mezar Taşı Kitabesi Okuma Etüdleri - kompleks metinli ve hatlı örnekler... & Ana hatlarıyla Tarih Düşürme / EBCED | ||
| 13 | Bir mezar taşını metni, türü, form ve süsleme özellikleri ile topluca inceleme ve envanter fişi ile rapor etme | ||
| 14 | Uygulama gezisi (müze / kazı / eski mezarlık) | ||
| 15 | Uygulama gezisi (müze / kazı / eski mezarlık) | ||
| 16 | Final Ödevi / Raporu |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
>Öğretici tarafından seçilip hazırlanmış, projeksiyonla tahtaya yansıtılacak kitabe görselleri ve eşliğinde çözümleme not ve animasyonları. >Yücedağ, İsmail. Osmanlı Epigrafisi - Kitabeler ve Mezar Taşları. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık, 2017. >Yakıt, İsmail. Türk - İslam Kültüründe EBCED Hesabı ve Tarih Düşürme (4 b.). İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2017. >Uzun, Mustafa İsmet. Ebced. TDV İslam Ansiklopedisi C.10, 68-70, İstanbul: TDV İslam Araştırmaları Merkezi, 1994. (https://islamansiklopedisi.org.tr/ebced) >Unat, Faik Reşit. Hicrî Tarihleri Miladi Tarihe Çevirme Kılavuzu. (7. Baskı), Ankara : Türk Tarih Kurumu, 1994. >Türk Tarih Kurumu. Tarih Çevirme Kılavuzu. https://www.ttk.gov.tr/tarih-cevirme-kilavuzu/ >Şemseddin Sami. Kamûs-ı Türkî (Latin Harfleriyle) Osmanlıca - Türkçe Ansiklopedik Lûgat. (Editör: Raşit Gündoğdu, Niyazi Adıgüzel ve Ebul Faruk Önal). İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık, 2018. >Redhouse, J. W., Redhouse's Turkish Dictionary. London: Bernard Quaritch, 1882. >Özkurt, Kemal. Türk İslam Epigrafisinde İmar ve Mimarlığa İlişkin Terimler, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 16, 0 / 2006. >Özkurt, Kemal - Tüfekçioğlu, Abdülhamit. Türk-İslam Sanatında Kitabeler. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt 7, S.14, s.275-295, 2009. >Mutçalı, Serdar. Arapça-Türkçe Sözlük. İstanbul: Dağarcık Yayınları, 1995. >Kanar, Mehmet. Büyük Farsça-Türkçe Sözlük. İstanbul: Say Yayınları, 2016. >Devellioğlu, Ferit. Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. (Editör: Aydın Sami Güneyçal ve Mustafa Çiçekler). Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları, 2016. >Daş, Ertan. Taş Çiçekler: Orta Asya Kültür Ortamından Anadolu’ya Mezar Taşı Geleneği. IV. Uluslararası Taş Kongresi (20-25 Mart 2017, İzmir) Bildiriler Kitabı. (587-614.) İzmir: TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Yayınları, 2017. >Ayverdi, Z. ilhan. (2005). Kubbealtı Lugatı. http://lugatim.com/ >Alparslan, Ali. Osmanlı Hat Sanatı Tarihi. İstanbul: YKY, 2012.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Rapor | 1 | 50 |
| Alan Çalışması | 1 | 50 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Derse Katılım | 14 | 2 | 28 |
| Alan Çalışması | 2 | 4 | 8 |
| Rapor Hazırlama | 1 | 5 | 5 |
| Bireysel Çalışma | 16 | 2 | 40 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 5 | 1 | 7 |
| Okuma | 14 | 1 | 14 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 103 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 | PÇ 16 | PÇ 17 | PÇ 18 | PÇ 19 | PÇ 20 | PÇ 21 | PÇ 22 | PÇ 23 | PÇ 24 | |
| ÖÇ 1 | 5 | 4 | 4 | 5 | 2 | 2 | 5 | 5 | 2 | 5 | ||||||||||||||
| ÖÇ 2 | 5 | 5 | 3 | 5 | 2 | 5 | 5 | 2 | 4 | |||||||||||||||
| ÖÇ 3 | 5 | 5 | 2 | 5 | 2 | 5 | 5 | 1 | ||||||||||||||||
| ÖÇ 4 | 2 | 3 | 4 | 5 | 5 | 5 | 3 | 5 | 3 | |||||||||||||||
| ÖÇ 5 | 2 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 3 | |||||||||||||||
| ÖÇ 6 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek