GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 2801002052016 | FARMAKOLOJİ | Ders | 2 | 3 | 2,00 |
Dersin Seviyesi
Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Ebelik öğrencilerinin ilaç uygulaması ve ilaç izlemeyle ilgili sorumluluklarını etkili ve güvenli bir şekilde yerine getirmelerine yardımcı olmak üzere, gebelik, doğum ve lohusalık sırasında yaygın olarak reçete edilen ilaçlarla ilgili bilgi sahibi olmalarını sağlamaktır. Bu amaçla ilaç temel bilgilerinin yanı sıra gebelik süresince var olan kronik hastalıklar ve gebeye özgü kullanılan ilaçlar, gıda takviyeleri ve ilaç etkileşimleri hakkında bilgi verilmektedir.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Doç.Dr. Gülnur Sevin (Ders sorumlusu), Prof.Dr. Zeliha Kerry, Prof.Dr. Günay Yetik Anacak, Doç.Dr. Yasemin Eraç, Doç.Dr. Gönen Özşarlak Sözer
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Farmakolojinin sağlık bilimi içerisindeki yeri ve önemini, tedavi şekillerini, ilaçların elde edildiği kaynakları, farmakolojinin dalları ve diğer bilim dalları ile ilgisini ve ilaçların uygulama yerlerini öğrenebilme. ADME, İlaçların etkisini değiştiren faktörler, İlaç etkileşmeleri, İlaçların laboratuvar test sonuçlarına etkilerini, ilaçların gebelik kategorilerini kavrayabilme. |
| 2 | İlaçların zararlı etkileri, önlem ve tedavileri hakkında bilgi sahibi olabilme. Gebelik döneminde bulantı-kusma ve tedavisinde kullanılan ilaçlar hakkında bilgi sahibi olabilme. Gebelikte mental sağlık ve psikiyatrik hastalıklar için reçete edilen ilaçları kavrayabilme. |
| 3 | Gebelikte ağrı yönetimi, uterus kontraktilitesini artıran (uterotonikler) ve azaltan (tokolitikler) ilaçları kavrayabilme ve diğer ilaçlar ile olası etkileşimleri hakkında bilgi sahibi olabilme |
| 4 | İlaçların etki mekanizmalarını, diğer ilaçlarla etkileşmeleri ile yan ve toksik etkilerini kavrayabilme |
| 5 | Gebelikte kullanılan antimikrobiyal ajanları kavrayabilme ve patojen ve yararlı mikroorganizmaları tanımlayabilme |
| 6 | Gebelikte beslenme ve besinsel destekler ile demir ve folik asit kullanımı hakkında bilgi sahibi olabilme. Gebelikte gastrik asit yönetimi ve lohusalık döneminde kullanılan laksatif ilaçları kavrayabilme. Lohusalık döneminde ilaç kullanım ilkeleri konusunda bilgi sahibi olabilme. |
| 7 | Gebelikte kardiyovasküler hastalıklar ve kan basıncı değişikliklerini kavrayabilme. Preklampsi ve eklampsi hakkında bilgi sahibi olabilme. Gebelik sürecindeki kronik hastalaıklara örnek olarak astım yönetimi ve tedavisini kavrayabilme. |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Ebelik Farmakoloji dersinde, farmakolojinin temel kavramlarını, ilaçların zararlı etkileri önlem ve tedavileri, ilaçların etkilerini değiştiren faktörleri, ilaç etkileşimleri, ilaçların laboratuvar test sonuçlarına etkileri, ilaçların gebelik kategorileri anlatılmaktadır. Bunun yanında antiemetik ilaçlar, gebelikte mental sağlık, gebelikte ağrı yönetimi, uterus kontraktilitesini azatan ve artıran ilaçlar, antimikrobiyal ajanlar, gebelikte besinsel destekler, gebelikte gastrik asit yönetimi, gebelik ve lohusalık döneminde laksatifler, gebelikte kardiyovasküler hastalıkların yönetimi, lohusalık döneminde ilaç kullanımı, gebelik ve kronik hastalıklar (astım) konularında dersler işlenmektedir.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | TANIŞMA Ders içeriklerinin tanıtımı öğrenci ve öğretim üyelerinin dersten beklentileri sınav sistemi ve öğrenci devamı konusunda konuşma, farmakolojinin sağlık bilimi içerisindeki yeri ve önemi FARMAKOLOJİNİN TEMEL KAVRAMLARI Farmakoloji nedir? İlaç nedir? Tedavi şekilleri, ilaçların elde edildiği kaynaklar, farmakolojinin dalları ve diğer bilim dalları ile ilgisi İlaç adları, uygulama şekilleri Farmasötik şekiller, ilaçların uygulama yerleri | ||
| 2 | İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ YAZGISI; ADME, İlaçların etkisini değiştiren faktörler, İlaç etkileşmeleri, İlaçların laboratuvar test sonuçlarına etkileri. | ||
| 3 | İLAÇLARIN ZARARLI ETKİLERİ ÖNLEM ve TEDAVİLERİ; İlaçların toksik etkileri, İlaçların gebelik kategorileri, İlaç Bağımlılığı, Akut zehirlenme tedavisi. | ||
| 4 | ANTİEMETİK İLAÇLAR; Bulantı ve kusmanın fizyolojisi, Gebeliğin erken döneminde kusma, Emezisde ilaç kullanımı, Dopamin (D2) antagonistleri (esas olarak metoklopromid ve proklorperazin), Antihistaminikler, Diğer antiemetikler. | ||
| 5 | GEBELİKTE AĞRI YÖNETİMİ; Ağrının patofizyolojisi, İnhalasyon analjezisi, Opioidler, Lokal anestezikler. NSAII ve Parasetamol, | ||
| 6 | GEBELİKTE BESİNSEL DESTEKLER: DEMİR ve FOLİK ASİT; Gebelikte beslenme, Demir , Folik asit. | ||
| 7 | GEBELİKTE GASTRİK ASİT YÖNETİMİ; Gebelikte mide yanmasının nedenleri ve yönetimi, Antasidler, Şelatlar ve kompleks oluşturanlar (sukralfat), Asit önleyiciler. GEBELİK ve LOHUSALIK DÖNEMİNDE LAKSATİFLER; Konstipasyon, Laksatifler. | ||
| 8 | GEBELİKTE KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR; Gebelikte kan basıncı, Preklampsi ve eklampsi, Magnezyum sülfat, Gebeliğe bağlı hipertansiyon, Gebelikte hipertansiyon, Hipertansif acillerde kullanılan ilaçlar, Diğer kardiyovasküler durumlar. | ||
| 9 | Ara sınav (I) | ||
| 10 | LOHUSALIK DÖNEMİNDE İLAÇ KULLANIMI | ||
| 11 | UTERUS KONTRAKTİLİTESİNİ ARTIRAN İLAÇLAR (UTEROTONİKLER); Uterus kontraktilitesi, Uterotonikler, Prostoglandinler, Oksitosin, Daha yeni ilaçlar, Ergometrin, | ||
| 12 | UTERUS KONTRAKTİLİTESİNİ AZALTAN İLAÇLAR (TOKOLİTİKLER); Kalsiyum kanal blokerleri (esas olarak nifedipin), Atosiban, Beta2 agonistler, Kortikosteroidler ve tokoliz. | ||
| 13 | ANTİMİKROBİYAL AJANLAR; Patojen ve yararlı mikroorganizmalar, Gebelikte antimikrobiyaller, Antibakteriyaller ve etkileri, Antifungaller ve etkileri. Antiviraller ve etkileri, Antiprotozoaller ve etkileri, Antihelmintikler ve etkileri, İnsektisitler ve etkileri, Antimikrobiyallerin advers etkileri, | ||
| 14 | GEBELİK ve KRONİK HASTALIKLAR; GEBELİK ve ASTIM; Astım, Astım tedavisinde kullanılan ilaçlar. | ||
| 15 | GEBELİKTE MENTAL SAĞLIK; Psikiyatrik hastalıklar için reçete edilen ilaçlar, SSRI'lar, TCA'lar, Antipsikotikler, Anksiyolitikler, Lityum tedavisi. | ||
| 16 | Final sınavı |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Pharmacology for midwives (Evidence Base for Safe Practise), Sue Jordan, Second edition, 2010. AccessPharmacy – Pharmacy Educational Resource (Ege Üniversitesi Kütüphanesinde veritabanı) Kayaalp SO. Rasyonel Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji, Feryal Matbaacılık San. Ve Tic. Ltd. Şti, 2009, Ankara Süzer Ö. Farmakolojinin Temelleri. Nobel Tıp Kitabevleri, 2002, İstanbul. Dökmeci İ. Farmakoloji-İlaçlar ve Etkileri, Alfa Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti., 2007. Katzung BG, Masters S, Trevor A. Basic and clinical Pharmacology, 11th Edition, The McGraw-Hill Companies, 2008. Brunton LL, Lazo JS, Parker KL. Goodman & Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics, 11th Edition, The McGraw-Hill Companies, 2006 Dersi veren öğretim üyelerinin ders notları ve slayt çıktıları öğrencilere verilmektedir.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 2 | 1 | 2 |
| Final Sınavı | 1 | 2 | 2 |
| Derse Katılım | 14 | 2 | 28 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 10 | 10 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 20 | 20 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 62 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | |
| ÖÇ 1 | 5 | 5 | 5 | ||||||||
| ÖÇ 2 | 5 | 5 | 5 | ||||||||
| ÖÇ 3 | 5 | 5 | 5 | ||||||||
| ÖÇ 4 | 5 | 5 | 5 | ||||||||
| ÖÇ 5 | 5 | 5 | 5 | ||||||||
| ÖÇ 6 | 5 | 5 | 5 | ||||||||
| ÖÇ 7 | 5 | 5 | 5 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek