GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 7080047562024 | EĞİTİM SOSYOLOJİSİ | Seçmeli Ders Grubu | 4 | 7 | 4,00 |
Dersin Seviyesi
Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Dersin amacı, öğrencilerin toplumun siyasi, ekonomik ve kültürel gelişimlerinin eğitimle ilişkisini öğrenmelerini sağlamaktır.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Dr. Eren ALKAN
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Sosyolojik sorunların eğitimdeki karşılığını analiz edebilme |
| 2 | Eğitimin toplumsal yapı, kültür ve değerlerle nasıl etkileşimde bulunduğunu ve bu etkileşimlerin bireyler ve toplum üzerindeki etkilerini anlayabilme |
| 3 | Eğitim sisteminin sosyal, ekonomik ve kültürel işlevlerini kavrayabilme |
| 4 | Eğitim yoluyla toplumsal normların ve değerlerin nasıl aktarıldığını inceleyebilme |
| 5 | Eğitimdeki sosyal eşitsizlikleri, ayrımcılığı ve fırsat eşitsizliğini analiz edebilme ve bu sorunların çözümüne yönelik stratejiler geliştirebilme |
| 6 | Eğitim politikalarının toplumsal yapılar üzerindeki etkilerini inceleyerek, bu politikaların toplumsal eşitsizlikleri nasıl etkilediğini değerlendirebilme |
| 7 | Eğitim kurumlarının toplumsal değişim süreçlerindeki rolünü anlayabilme ve eğitim yoluyla toplumsal değişim süreçlerini inceleyebilme |
| 8 | Eğitim sosyolojisi alanında kullanılan araştırma yöntemlerini öğrenerek, bu yöntemlerle veri toplama, analiz etme ve sonuçları yorumlama becerilerini geliştirebilme |
| 9 | Eğitim sistemleri, politikaları ve toplumsal etkiler üzerine eleştirel düşünme yeteneğini geliştirerek bu konularda derinlemesine analiz yapabilme |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Eğitim, toplum, sistem
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Oryantasyon: Dersin amacı ve hedefleri | Anlatım | EGEDERS’te 1. Hafta dosyasında bulunan TÜM dokümanları inceleyiniz. |
| 2 | - Eğitim Sosyolojisi Nedir? - Temel Kavramlar - Çalışma Alanları - Eğitim Sosyolojisinin Tarihsel Gelişimi | Anlatım | Derse, Anthony Giddens, Sosyoloji kitabında “Eğitim” bölümünü okuyarak ve önemli gördüğünüz kısımları not alarak geliniz. |
| 3 | - Eğitimin İşlevleri - Eğitsel Sosyoloji - Eğitimin Toplumsal Kurumlarla İlişkisi | Anlatım ve tartışma | Derse, Émile Durkheim’ın Eğitim Sosyolojisi, Eğitimin Doğası ve Yöntemi kitabını okuyarak geliniz. |
| 4 | - Sosyalleşme - Sosyalleşme ve Eğitim - Toplumsal Sistem Olarak Okul - Eğitim ve Yabancılaşma | Anlatım ve tartışma | Okunması gerekenler: “Önsöz: Eğitim, Devlet, İnsan”, Fatma Gök “Cumhuriyetçi Eğitim Versus Demokratik Eğitim: Cumhuriyetçi Eğitimin Demokratik Açmazları”, Seçkin Özsoy |
| 5 | - Sosyalleşmenin Fonksiyonları - Sosyal Tabakalaşma, Hareketlilik ve Eğitim - Sosyal Yapı ve Sosyal Hareketlilik - Türkiye Cumhuriyeti’nde Eğitim Hareketleri | Anlatım ve tartışma | Okunması gerekenler: “Müfredatlarda Yüzyıllık Yurttaşlık Tahayyülü ve Egemenlik Mücadelesi”, Adnan Gümüş “Cumhuriyetin ‘Ötekiler’i: Eğitimde Ötekiler ve Ötekileştirme”, L. Işıl Ünal |
| 6 | - Göç ve Eğitim - Okul ve Toplumu Bütünleştirme Bir Sosyal Kurum Olarak Okul - Medya ve Eğitim | Anlatım ve tartışma | Okunması gerekenler: “Cumhuriyet Döneminde Engellilerin Eğitimi: Tıbbi Bir Kayıptan Yeti Farkına Gelgitli Bir İlişki”, Engin Yılmaz “Cumhuriyet’in 100 Yılına Ders Kitaplarından Bakmak: Olgunlaşamayan ‘Genç Cumhuriyet’”, Kenan Çayır |
| 7 | - Küreselleşme ve Eğitim - Okuldaki Etkileşim ve Toplumsal Sonuçlar - Okul ve Şiddet | Anlatım ve tartışma | Okunması gerekenler: “Cumhuriyet Eğitim Politikalarında Laiklik ve Anti-Laiklik”, İ. Rıfat Okçabol “Seçici İhmal Yoluyla Kamusal Eğitimin Tahribatı: Neoliberal-Muhafazakâr Dönüşüm”, Sezen Bayhan |
| 8 | Vize | Ölçme ve Değerlendirme | Saha çalışması (dönem sonu teslimi) |
| 9 | - Toplumlar ve Okul Kuruluş Sistemleri - Toplumsal Değişme ve Eğitim | Anlatım ve tartışma | Okunması gerekenler: “100 Yılda Eğitim ve Toplumsal Cinsiyet”, Yeşer Torun |
| 10 | TARTIŞMA HAFTASI: Eğitim sosyolojisinde güncel meseleler | Tartışma | Okunması gerekenler: “Cumhuriyet’in Neoliberal Döneminde Annelik ve Eğitimde Görülmeyen Kadın Emeği”, Meral Apak “Bitmeyen Baskı, Tükenmeyen Direniş: 100. Yılda Ana Dilinde Eğitim Deneyimi”, M. Şerif Derince “Lgbti+’ların 100 Yıllık Eğitim Serencamından Kesitler: Görünmezlikten ‘Düşman Öteki’ye”, Remzi Altunpolat |
| 11 | Tartışma Haftası | Tartışma | Okunması gerekenler: “Gizli Müfredat Merceğiyle 100 Yılda Eğitim Pratikleri”, Sebahat Şahin “100 Yılda Kademeler Arası Geçiş Politikaları: Merkezi Sınavlar ve Özel Dershaneler”, Gülay Aslan |
| 12 | Tartışma Haftası | Tartışma | Okunması gerekenler: “Türkiye’de Orta Sınıf ve Eğitim: Yapısal Sorunlara Bireysel Çözümler”, Canan Aratemür Çimen “Yükseköğretim, Üniversite ve Üniversite Özerkliği: Darülfünun’dan Boğaziçi Direnişi’ne”, Reşit Canbeyli “Cumhuriyet’in 100 Yılında Üniversitenin Serüveni”, Gülhan Türkay Hoştürk |
| 13 | Saha Araştırması | Bireysel-akran çalışması | Okunması gerekenler: “Türkiye’de Eğitim Emekçilerinin Örgütlenmesi ve 100 Yıllık Mücadele Birikimi”, Özgür Müftüoğlu “Mesleki ve Teknik Eğitimin 100 Yılı Aşkın Keskin Dönemeçleri”, Fuat Ercan&Gizem Şimşek |
| 14 | Saha Araştırması | Bireysel-akran çalışması | Okunması gerekenler: “Türkiye’de Açık Öğretim Liseleri ve Öğrencilere Etkileri”, Zeynep Özdoğan Gacal “100 Yılda Merkezî Eğitim Örgütünün Yapısı, Merkeziyetçilik ve Eğitimin İdeolojik İnşası”, Erdal Küçüker |
| 15 | Saha Araştırması | Bireysel-akran çalışması | Okunması gerekenler: “Cumhuriyet’ten Günümüze Öğretmen Yetiştirme Sistemimiz ve Öğretmenliğin Söylemsel Dönüşümü”, Ziya Toprak “Cafer Gök’le Söyleşi”, Erdal Atıcı “Cumhuriyet’in 100. Yılında Yetişkin Eğitimi Üzerine Bir Değerlendirme”, Ş. Erhan Bağcı |
| 16 | Saha Araştırması | Bireysel-akran çalışması | Okunması gerekenler: “Türkiye’de Çocukluk Halleri: Çocuk Eğitiminin 100 Yıllık Türkiye Birikimi”, Mine Göl-Güven “Eğitim Sisteminde Çocuğun Yeri: Çocuk Mu Toplum Mu?”, Melike Acar |
| 17 | Final | Ölçme ve Değerlendirme | Tüm dönem konuları |
| 18 | Bütünleme | Ölçme ve Değerlendirme | Tüm dönem konuları |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
• Durkheim, É. (2023), Eğitim Sosyolojisi, Eğitimin Doğası ve Yöntemi, Dorlion Yayınları. • Giddens, A. (2012), Sosyoloji, Kırmızı Yayınları. • Gök, F. (der.) (2024), Eğitim, Devlet, İnsan, Tarih Vakfı Yayınları. • Ders öğretim elemanı tarafından paylaşılan sunum dosyaları ve diğer materyaller DİĞER KAYNAKLAR • Akbaş, O. (2008), “Değer Eğitimi Akımlarına Genel Bir Bakış”, Değerler Eğitimi Dergisi, Cilt: 6, No: 16, ss. 9-27. • Domina, T., vd. (Ed.). (2019). Education and Society: An Introduction to Key Issues in the Sociology of Education. University of California Press. • Güleç, İ, Çelik, S. & Demirhan, B. (2012, Aralık), “Yaşam Boyu Öğrenme Nedir? Kavram ve Kapsamı Üzerine Bir Değerlendirme”, Sakarya University Journal of Education, 2/3, ss. 34-48. • Hesapçıoğlu, M. & Dündar, S. (2011), Türkiye’de Eğitimde Fırsat Eşitliği ve Postmodernizm, Eğitim Kitabevi. • Gunter, H. (2023), A Political Sociology of Education Policy. Policy Press. • İnce, Â. (2019), Eğitim Sosyolojisi, Bir Yayıncılık. • Nozaki, Y. (2006), “Riding Tensions Critically: Ideology, Power/Knowledge, and Curriculum Making, Ideology”, Curriculum, and the New Sociology of Education: Revisiting the Work of Michael Apple, (Eds.: Lois Weis, Cameron McCarthy, and Greg Dimitriadis), Routledge, ss. 69-90. • Özdemir M. Ç. (2014), Eğitim Sosyolojisi. Pegem Akademi. • Tan, M. (n.d.), “Eğitim Sosyolojisinde Değişik Yaklaşımlar: İşlevselci Paradigma ve Çatışmacı Paradigma”. N.P., n.p. • Tezcan, M. (1985), Eğitim Sosyolojisi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Yayınları. • Young, M. F. D. (2008). Bringing Knowledge Back In: From Social Constructivism to Social Realism in the Sociology of Education. Routledge.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Alan Çalışması | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Final Sınavı | 1 | 5 | 5 |
| Derse Katılım | 8 | 8 | 64 |
| Alan Çalışması | 1 | 40 | 40 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 109 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | |
| ÖÇ 1 | 2 | 3 | 4 | 3 | 5 | 3 | 3 | 3 | 4 | 3 | 3 | 4 | 4 | 2 |
| ÖÇ 2 | 2 | 3 | 4 | 3 | 5 | 3 | 3 | 3 | 4 | 3 | 3 | 4 | 4 | 2 |
| ÖÇ 3 | 2 | 3 | 4 | 3 | 5 | 3 | 3 | 3 | 4 | 3 | 3 | 4 | 4 | 2 |
| ÖÇ 4 | 2 | 3 | 4 | 3 | 5 | 3 | 3 | 3 | 4 | 3 | 3 | 4 | 4 | 2 |
| ÖÇ 5 | 2 | 3 | 4 | 3 | 5 | 3 | 3 | 3 | 4 | 3 | 3 | 4 | 4 | 2 |
| ÖÇ 6 | 2 | 3 | 4 | 3 | 5 | 3 | 3 | 3 | 4 | 3 | 3 | 4 | 4 | 2 |
| ÖÇ 7 | 2 | 3 | 4 | 3 | 5 | 3 | 3 | 3 | 4 | 3 | 3 | 4 | 4 | 2 |
| ÖÇ 8 | 2 | 3 | 4 | 3 | 5 | 3 | 3 | 3 | 4 | 3 | 3 | 4 | 4 | 2 |
| ÖÇ 9 | 2 | 3 | 4 | 3 | 5 | 3 | 3 | 3 | 4 | 3 | 3 | 4 | 4 | 2 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek