GERİ DÖN

Ders Öğretim Planı


Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS
3201004342023 TASARIM VE ETİK Ders 4 8 3,00

Lisans


Türkçe


Dersin amacı etik kavramına geniş bir bakış açısından yaklaşarak etik konusunda öğrencileri bilgilendirmek ve tasarım alanında karşılaşılan etik ihlaller konusunda öğrencilerin bilgi ve becerilerini arttırmaktır.


Prof. Dr. Metin Çolak


1 Öğrenciler, etik kavramını ve etik ile ahlak, hukuk arasındaki farkları tanımlayabilecek ve etik kavramını şekillendiren temel felsefi tartışmaları anlayabilecektir.
2 Öğrenciler, tasarım alanında karşılaşılan etik ihlalleri tanıyabilecek ve bu ihlallerin profesyonel ve toplumsal sonuçlarını değerlendirebilecektir.
3 Öğrenciler, etik gözetim kuruluşlarının işleyişini ve tasarım süreçlerinde etik standartların nasıl uygulanması gerektiğini açıklayabilecektir.

Birinci Öğretim


Yok


Yok


Etiğin tanımı, etiğin alt alanları, ahlak ve hukuktan farklılıkları, etik kavramını şekillendiren felsefi tartışmalar, tasarım ve etik ilişkisi, tasarım alanında karşılaşılan etik ihlaller, etik gözetim kuruluşları, mesleki etik, Görsel iletişimde eserlerin korunması, yasallık, dürüstlük gibi konular dersin içeriğini oluşturmaktadır.


Hafta Konular (Teorik) Öğretim Yöntem ve Teknikleri Ön Hazırlık
1 Derse Giriş
2 Etik Kavramı, Tarihsel Gelişimi, Ahlak ve diğer kavramlardan farkı ve Etiğin Üç Dalı Ders Anlatımı: Etik kavramının tanımı, tarihsel gelişimi ve ahlak gibi diğer kavramlardan farkları hakkında detaylı bir sunum yapılır. Ayrıca, Etiğin üç dalı olan Metaetik, Normatif Etik ve Uygulamalı Etik kapsamlı bir şekilde açıklanır. Görsel Analiz: Etik kavramını ve tarihsel gelişimini daha iyi anlamak için görsel materyaller, zaman çizelgeleri ve etik felsefecilerinin çalışmalarından örnekler kullanılır. Bu yöntem, öğrencilerin konuyu kavramsal olarak anlamalarını güçlendirir. Karşılaştırmalı Çalışma: Etik, ahlak ve hukuk arasındaki farkları ve benzerlikleri ele alan karşılaştırmalı bir analiz yapılır. Bu analizde, farklı etik yaklaşımlar ile günlük hayattan örnekler üzerinde durulur. Tartışma: Öğrenciler, etik ve ahlak kavramlarının günümüzdeki uygulamaları üzerine tartışmaya teşvik edilir. Ayrıca, Etiğin üç dalının (Metaetik, Normatif Etik, Uygulamalı Etik) farklı disiplinlerdeki yansımaları ve bu dalların tasarım alanındaki önemi üzerine sınıf içi tartışma yapılır.
3 Aristotales ve "Nikomakhos'a Etik" Ders Anlatımı: Aristoteles’in etik anlayışı ve "Nikomakhos'a Etik" eseri hakkında kapsamlı bir sunum yapılır, eserin temel kavramları ve Aristoteles'in etik felsefesindeki yeri detaylandırılır. Metin Analizi: Nikomakhos'a Etik" eserinden seçilen bölümler üzerinde ayrıntılı bir metin analizi yapılır. Bu analiz, öğrencilerin Aristoteles'in erdem, mutluluk ve iyi yaşam kavramlarını derinlemesine anlamalarını sağlar. Karşılaştırmalı Çalışma: Aristoteles'in etik anlayışı, diğer antik etik teorileriyle (örneğin, Stoacılık ve Epikürcülük) karşılaştırılır. Bu karşılaştırmalı çalışma, Aristoteles’in etik yaklaşımını diğer felsefi görüşlerle ilişkilendirmeyi amaçlar. Tartışma: Öğrenciler, Aristoteles'in etik teorisinin günümüzdeki yansımaları ve tasarım alanındaki uygulanabilirliği üzerine tartışmaya teşvik edilir. Ayrıca, "Nikomakhos'a Etik" eserinde yer alan erdem ve mutluluk kavramlarının çağdaş etik ile nasıl ilişkilendirilebileceği sınıf içi tartışma ile ele alınır.
4 Etik Sitemin Gereklilikleri Ders Anlatımı: Etik sistemlerin gereklilikleri olarak ele alınan paylaşılan değerler, bilgelik, adalet, özgürlük ve hesap verebilirlik konularını kapsamlı bir şekilde açıklayan sunumlar yapılır. Bu sunumlar, her bir kavramın tarihsel arka planı, felsefi temelleri ve modern uygulamalarını içerir. Vaka Analizi: Her bir konuyu derinlemesine anlamak için gerçek dünya örnekleri ve vaka analizleri kullanılır. Örneğin, adalet ve hesap verebilirlik gibi kavramların kriz yönetiminde veya hukuki süreçlerde nasıl uygulandığı üzerinde durulur. Tartışma: Öğrenciler, bu etik kavramların toplumda ve farklı sektörlerde nasıl uygulandığı üzerine tartışmalara katılır. Özgürlük ve adalet gibi kavramların birey hakları ve toplumsal sorumluluklar arasındaki dengeyi nasıl etkilediği gibi konular üzerinde durulur.
5 Etik ve Toplum Ders Anlatımı: Ders, toplumsal istikrarın neden önemli olduğu, ahlaki hiyerarşilerin gerekliliği, çatışmaların çözümünde etik ilkelerin rolü ve değerlerin netleştirilmesi gibi temel konuların kapsamlı bir sunumu ile başlar. Bu bölümde, teorik bilgiler, tarihsel bağlamlar ve toplumsal yapıdaki etkileri üzerinden ele alınacaktır. Öğrencilere, bu kavramların toplum içindeki işleyişi ve önemi açıklanacaktır. Tartışma: Dersin bu bölümünde, öğrencilere sunulan teorik bilgiler ve vaka analizlerinden hareketle, toplumsal etik kavramları üzerine sınıf içi tartışma yapılacaktır. Tartışma sırasında öğrenciler, toplumsal istikrarın korunması ve değerlerin netleştirilmesi için farklı bakış açılarını paylaşacak ve bu süreçte karşılaşılan zorlukları ele alacaklardır. Bu tartışma, öğrencilerin eleştirel düşünme ve fikirlerini savunma yetilerini geliştirmelerine katkı sağlayacaktır.
6 Tasarımda Etik: Temel Kavramlar ve İlkeler Ders Anlatımı: Bu ders, tasarımda etik kavramlarının ve ilkelerinin ayrıntılı bir sunumuyla başlar. Sunum, tasarım sürecinde etik ilkelerin rolünü, tasarımcıların sorumluluklarını ve bu ilkelerin proje yönetiminde nasıl uygulanabileceğini ele alır. Ayrıca, öğrencilere tasarımda sıkça karşılaşılan etik ikilemler ve bu durumların nasıl çözülebileceği hakkında teorik bilgiler verilir. Etik ilkeler, örnek olaylar ve geçmişteki ünlü tasarım projeleri üzerinden somut örneklerle desteklenir. Ders anlatımı, öğrencilerin tasarımda etik farkındalık kazanmalarını ve bu farkındalığı mesleki yaşamlarına entegre etmelerini amaçlar. Tartışma: Dersin bu bölümünde, öğrenciler tasarımda etik ilkeler üzerine sınıf içi tartışmalara katılırlar. Tartışma, öğrencilere teorik olarak öğrendikleri etik ilkelerin pratikte nasıl uygulanabileceğini anlamalarına yardımcı olur. Örneğin, bir tasarım projesinde karşılaşılan etik ikilemler üzerine tartışmalar yapılır; öğrenciler, bu ikilemlere yönelik olası çözüm yollarını savunur ve birbirlerinin görüşlerini değerlendirir. Tartışma sırasında, öğrenciler etik kararların sadece teorik bilgiye değil, aynı zamanda toplumsal sorumluluk ve profesyonel dürüstlük gibi değerlere de dayandığını fark ederler. Bu bölüm, öğrencilerin eleştirel düşünme ve karar verme yetilerini geliştirmelerine olanak tanır.
7 Tasarım Süreçlerinde Etik Sorunlar ve İkilemler Ders Anlatımı: Bu ders, tasarım süreçlerinde ortaya çıkan etik sorunlar ve ikilemler üzerine odaklanır. Ders anlatımı, tasarım sürecinin farklı aşamalarında karşılaşılabilecek etik sorunları ve bu sorunların nasıl yönetilebileceğini ele alır. Özellikle, müşteri talepleri, kullanıcı hakları, çevresel etkiler ve fikri mülkiyet gibi konulara ilişkin etik ikilemler tartışılır. Öğrencilere, bu ikilemlerin çözümünde kullanılabilecek etik karar verme modelleri ve stratejileri sunulur. Sunum sırasında gerçek vakalar üzerinden gidilerek, tasarımcıların karşılaştığı etik zorlukların pratik örnekleri verilir. Ders anlatımı, öğrencilerin tasarım süreçlerinde karşılaşabilecekleri zorluklara hazırlıklı olmalarını ve bu sorunları etik bir yaklaşımla çözebilmelerini sağlamayı hedefler. Tartışma: Dersin bu bölümünde, öğrenciler tasarım süreçlerinde karşılaşılan etik sorunlar ve ikilemler üzerine derinlemesine tartışmalara katılırlar. Tartışma, öğrencilere gerçek hayatta karşılaşabilecekleri karmaşık etik durumlarla başa çıkma becerisi kazandırmayı amaçlar. Öğrenciler, belirli bir tasarım senaryosu üzerine fikir alışverişinde bulunur, bu senaryodaki etik sorunları belirler ve bu sorunlara yönelik olası çözümleri tartışır. Tartışma sırasında, farklı etik yaklaşımlar (örneğin, sonuç odaklı etik, görev etiği) ele alınarak, hangi durumlarda hangi yaklaşımın daha uygun olabileceği değerlendirilir. Bu tartışmalar, öğrencilerin etik ikilemlerle karşılaştıklarında daha bilinçli ve dengeli kararlar alabilmelerine yardımcı olur.
8 Ara Sınav
9 Görsel İletişimde Etik: Fikri Mülkiyet Hakları, Yasallık ve Dürüstlük Ders Anlatımı: Bu ders, görsel iletişimde etik konulara odaklanarak, fikri mülkiyet hakları, yasallık ve dürüstlük gibi temel kavramları ele alır. Ders anlatımı, görsel materyallerin yaratımı ve kullanımı sırasında karşılaşılabilecek etik sorunları ve bu sorunların hukuki boyutlarını kapsamlı bir şekilde açıklar. Öğrencilere, fikri mülkiyet haklarının korunmasının önemi, bu hakların ihlali durumunda karşılaşılabilecek hukuki yaptırımlar ve yasallık ilkelerinin tasarım sürecinde nasıl uygulanması gerektiği anlatılır. Ayrıca, dürüstlük ilkesinin tasarımda ne anlama geldiği ve bu ilkenin pratikte nasıl korunabileceği üzerine örnekler sunulur. Sunum, öğrencilere etik ilkelere uygun bir şekilde nasıl çalışabilecekleri konusunda rehberlik etmeyi amaçlar. Tartışma: Dersin bu bölümünde, öğrenciler fikri mülkiyet hakları, yasallık ve dürüstlük konuları üzerinde tartışmalara katılırlar. Tartışma, görsel iletişim alanında karşılaşılan gerçek hayattan örnek olaylar üzerinden yapılır ve bu olaylar bağlamında etik ilkelerin nasıl uygulanabileceği değerlendirilir. Öğrenciler, fikri mülkiyet haklarının korunmasının önemi ve yasallık ilkesinin ihlalinin potansiyel sonuçları üzerine görüşlerini paylaşır. Ayrıca, dürüstlük ilkesinin ihlalinin yaratıcı süreçler üzerindeki etkileri ve bu ihlallere karşı alınabilecek önlemler tartışılır. Bu tartışmalar, öğrencilerin etik karar verme becerilerini geliştirmelerine ve görsel iletişim alanında etik standartlara uygun çalışabilme yetilerini güçlendirmelerine katkı sağlar.
10 Ulusal ve Uluslararası Etik Kuruluşlar: Görevleri ve Etkileri Ders Anlatımı: Bu ders, ulusal ve uluslararası etik kuruluşların görevleri ve etkileri üzerine odaklanır. Ders anlatımı, bu kuruluşların kuruluş amaçları, işleyişleri ve toplum üzerindeki etkileri hakkında kapsamlı bilgi sunar. Öğrencilere, bu kuruluşların nasıl çalıştığı, hangi alanlarda faaliyet gösterdikleri ve etik standartların korunmasında nasıl bir rol oynadıkları açıklanır. Ayrıca, uluslararası düzeyde etkili olan kuruluşlar ile yerel kuruluşlar arasındaki farklar ve işbirliği modelleri ele alınır. Sunum sırasında, önemli ulusal ve uluslararası etik kuruluşların geçmişten günümüze olan katkıları ve bu kuruluşların küresel etik standartları nasıl belirlediği üzerinde durulur. Tartışma: Dersin bu bölümünde, öğrenciler ulusal ve uluslararası etik kuruluşların görevleri ve toplum üzerindeki etkileri hakkında tartışmalara katılırlar. Tartışmada, öğrenciler bu kuruluşların etkinliğini, karşılaştıkları zorlukları ve etik standartların uygulanmasında ne derece başarılı olduklarını değerlendirme fırsatı bulur. Ayrıca, ulusal ve uluslararası kuruluşlar arasında işbirliği sağlanmasının önemi ve bu işbirliğinin küresel etik sorunlarına nasıl çözüm getirebileceği üzerine görüşler paylaşılır. Öğrenciler, belirli bir etik soruna yönelik hangi kuruluşun nasıl bir rol oynayabileceğini tartışarak, bu kuruluşların işlevselliği ve etkinliği hakkında daha derin bir anlayış geliştirirler.
11 Tasarım Alanında Karşılaşılan Örnek Vakalar 1 Ders Anlatımı: Bu ders, tasarım alanında karşılaşılan gerçek dünya etik vakalarını incelemeye odaklanır. Ders anlatımı sırasında, belirli tasarım projelerinde ortaya çıkan etik sorunlar, bu sorunların nasıl ele alındığı ve alınan kararların sonuçları ayrıntılı bir şekilde ele alınır. Öğrencilere, vaka çalışmaları üzerinden etik ilkelerin nasıl uygulanabileceği ve farklı durumlarda karşılaşılabilecek olası etik ikilemler hakkında bilgi verilir. Bu dersin amacı, öğrencilerin tasarım süreçlerinde etik ilkeleri nasıl uygulayabileceklerini ve bu süreçlerde karşılaşabilecekleri sorunları nasıl çözebileceklerini anlamalarını sağlamaktır. Tartışma: Dersin bu bölümünde, öğrenciler belirlenen örnek vakalar üzerinden sınıf içi tartışmalara katılırlar. Tartışmalar, öğrencilerin vaka çalışmalarına yönelik farklı bakış açılarını paylaşmalarını ve karşılaştıkları etik sorunlar karşısında nasıl kararlar alınabileceğini değerlendirmelerini sağlar. Öğrenciler, her vakayı derinlemesine analiz eder, bu vakalardaki etik sorunları tanımlar ve bu sorunların çözümüne yönelik stratejiler geliştirir. Bu tartışmalar, öğrencilerin problem çözme yeteneklerini geliştirir ve gerçek dünyada karşılaşabilecekleri etik durumlar için pratik bir deneyim kazanmalarına yardımcı olur.
12 Tasarım Alanında Karşılaşılan Örnek Vakalar 2 Ders Anlatımı: Bu ders, tasarım alanında karşılaşılan gerçek dünya etik vakalarını incelemeye odaklanır. Ders anlatımı sırasında, belirli tasarım projelerinde ortaya çıkan etik sorunlar, bu sorunların nasıl ele alındığı ve alınan kararların sonuçları ayrıntılı bir şekilde ele alınır. Öğrencilere, vaka çalışmaları üzerinden etik ilkelerin nasıl uygulanabileceği ve farklı durumlarda karşılaşılabilecek olası etik ikilemler hakkında bilgi verilir. Bu dersin amacı, öğrencilerin tasarım süreçlerinde etik ilkeleri nasıl uygulayabileceklerini ve bu süreçlerde karşılaşabilecekleri sorunları nasıl çözebileceklerini anlamalarını sağlamaktır. Tartışma: Dersin bu bölümünde, öğrenciler belirlenen örnek vakalar üzerinden sınıf içi tartışmalara katılırlar. Tartışmalar, öğrencilerin vaka çalışmalarına yönelik farklı bakış açılarını paylaşmalarını ve karşılaştıkları etik sorunlar karşısında nasıl kararlar alınabileceğini değerlendirmelerini sağlar. Öğrenciler, her vakayı derinlemesine analiz eder, bu vakalardaki etik sorunları tanımlar ve bu sorunların çözümüne yönelik stratejiler geliştirir. Bu tartışmalar, öğrencilerin problem çözme yeteneklerini geliştirir ve gerçek dünyada karşılaşabilecekleri etik durumlar için pratik bir deneyim kazanmalarına yardımcı olur.
13 Grup Sunumları Ders Anlatımı: Bu hafta dersin başlangıcında, grup sunumlarının amacı ve beklentileri üzerine kısa bir bilgilendirme yapılır. Öğrencilere, sunumları sırasında dikkat etmeleri gereken noktalar, değerlendirme kriterleri ve zaman yönetimi hakkında rehberlik edilir. Ayrıca, her grubun sunduğu projenin etik ihlalleri ele alırken hangi yöntemleri kullanabileceği ve bu ihlallerin olası sonuçları hakkında genel bir çerçeve sunulur. Grup Sunumları: Bu bölümde, öğrenciler daha önce hazırladıkları etik ihlalin olduğu projeleri sınıfa sunarlar. Her grup, seçtikleri projeyi tanıtır, projedeki etik ihlalleri ayrıntılı olarak açıklar ve bu ihlallerin nasıl ele alınabileceğine dair çözüm önerileri sunar. Sunumlar, her grubun projesine özgü etik sorunları, bu sorunların neden ortaya çıktığını ve bu sorunlara karşı hangi etik ilkelerin uygulanabileceğini ele alır. Öğrenciler, sunumları sırasında diğer gruplardan ve öğretim elemanından geri bildirim alırlar. Tartışma: Sunumların ardından, sınıf genelinde sunulan projeler ve bu projelerde ele alınan etik ihlaller üzerine tartışmalar yapılır. Tartışmalarda, her grubun yaklaşımı değerlendirilir ve sunulan çözüm önerilerinin uygulanabilirliği üzerine fikir alışverişi yapılır. Bu tartışmalar, öğrencilerin farklı bakış açılarını görmelerini sağlar ve etik sorunları ele alırken daha kapsamlı düşünmelerine katkıda bulunur. Ayrıca, diğer gruplardan gelen öneriler ve eleştiriler, öğrencilerin gelecek projelerinde daha etik ve dikkatli kararlar almalarına yardımcı olur. Geri Bildirim ve Değerlendirme: Dersin sonunda, öğretim elemanı her gruba sunumları hakkında geri bildirim verir ve genel bir değerlendirme yapar. Bu geri bildirimler, öğrencilerin sunum becerilerini ve etik konulara yaklaşımını geliştirmelerine yardımcı olur. Ayrıca, dersin genelinde öğrenilenlerin pekiştirilmesi ve öğrencilerin etik konulara dair farkındalıklarının arttırılması hedeflenir.
14 Grup Sunumları Ders Anlatımı: Bu hafta dersin başlangıcında, grup sunumlarının amacı ve beklentileri üzerine kısa bir bilgilendirme yapılır. Öğrencilere, sunumları sırasında dikkat etmeleri gereken noktalar, değerlendirme kriterleri ve zaman yönetimi hakkında rehberlik edilir. Ayrıca, her grubun sunduğu projenin etik ihlalleri ele alırken hangi yöntemleri kullanabileceği ve bu ihlallerin olası sonuçları hakkında genel bir çerçeve sunulur. Grup Sunumları: Bu bölümde, öğrenciler daha önce hazırladıkları etik ihlalin olduğu projeleri sınıfa sunarlar. Her grup, seçtikleri projeyi tanıtır, projedeki etik ihlalleri ayrıntılı olarak açıklar ve bu ihlallerin nasıl ele alınabileceğine dair çözüm önerileri sunar. Sunumlar, her grubun projesine özgü etik sorunları, bu sorunların neden ortaya çıktığını ve bu sorunlara karşı hangi etik ilkelerin uygulanabileceğini ele alır. Öğrenciler, sunumları sırasında diğer gruplardan ve öğretim elemanından geri bildirim alırlar. Tartışma: Sunumların ardından, sınıf genelinde sunulan projeler ve bu projelerde ele alınan etik ihlaller üzerine tartışmalar yapılır. Tartışmalarda, her grubun yaklaşımı değerlendirilir ve sunulan çözüm önerilerinin uygulanabilirliği üzerine fikir alışverişi yapılır. Bu tartışmalar, öğrencilerin farklı bakış açılarını görmelerini sağlar ve etik sorunları ele alırken daha kapsamlı düşünmelerine katkıda bulunur. Ayrıca, diğer gruplardan gelen öneriler ve eleştiriler, öğrencilerin gelecek projelerinde daha etik ve dikkatli kararlar almalarına yardımcı olur. Geri Bildirim ve Değerlendirme: Dersin sonunda, öğretim elemanı her gruba sunumları hakkında geri bildirim verir ve genel bir değerlendirme yapar. Bu geri bildirimler, öğrencilerin sunum becerilerini ve etik konulara yaklaşımını geliştirmelerine yardımcı olur. Ayrıca, dersin genelinde öğrenilenlerin pekiştirilmesi ve öğrencilerin etik konulara dair farkındalıklarının arttırılması hedeflenir.
15 Final Sınavı

1. Papanek, Victor. "Design for the Real World: Human Ecology and Social Change". Thames & Hudson, 1985. 2. Swanson, Gunnar, and Marilyn DeLong. "Graphic Design and Ethics: Responsibility Facing Practice". AIGA, 2004. 3. Fry, Tony. "Design as Politics". Berg Publishers, 2011.



Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Adet Değer
Ara Sınav 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Adet Değer
Final Sınavı 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60

Yok


Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav 1 1 1
Final Sınavı 1 1 1
Derse Katılım 42 1 42
Proje Hazırlama 10 1 10
Proje Sunma 1 1 1
Bireysel Çalışma 14 1 14
Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma 3 1 3
Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma 5 1 5
Ev Ödevi 5 1 5
Toplam İş Yükü (saat) 82

PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14 PÇ 15 PÇ 16
ÖÇ 1 4 3 5 2 3 3 3 4 5 3 4 3 3 3 3 3
ÖÇ 2 4 3 5 2 3 3 3 4 5 3 4 3 3 3 3 3
ÖÇ 3 4 3 5 2 3 3 3 4 5 3 4 3 3 3 3 3
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek