GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| TBO401 | TÜR VE BİÇİM BİLGİSİ III | Ders | 4 | 7 | 2,00 |
Dersin Seviyesi
Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Türk Müziği’ndeki tür, biçim ve bunları oluşturan kavramların örnekleriyle, açıklanarak öğrenilmesi.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Dr. Erkan Aydın- Didem Taştabanoğlu
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Türleri oluşturan ve birbirinden ayıran öğeleri farkedebilme. |
| 2 | Geleneksel müziklerin toplumsal yaşamdaki yerini ve etkilerini değerlendirebilme. |
| 3 | Müzik eserlerinin ve türlerin değişiminin sonuçlarını gözlemleyebilme. |
| 4 | Tür ve biçim bilgisini, müziğin yaratımında, tüketiminde ve icrasında kullanabilme. |
| 5 | Geleneksel ve Çağdaş Türk müziği türlerine ilişkin unsurlardan;yerelden ulusala, uluslararası çevreye uzanan bir çizgide yararlanabilme. |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Geleneksel Türk sanat müziği ve alt türleri, Geleneksel eğlence müziği ve alt türleri, Cami müziği ve alt türleri, Tasavvufi sanat müziği türleri ve alt türleri.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Uygulama | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Geleneksel Türk Sanat Müziği; (Dizgesel ögeler, çalgısal ögeler, ezgisel ögeler, ritimsel ögeler, biçimsel ögeler, sözel ögeler, icrasal ögeler), Geleneksel Sanat Müziğinde Türler; Genel Olarak Şarkı; a) Çocuk ve gençlik şarkıları, b) Fasıl şarkısı, c) Solo şarkı, d) Piyasa şarkısı, e) Eğlence şarkısı türleri. | Onur Akdoğu/ Nihavend (Çocuk Şarkısı)/ Serçe, Hacı Arif Bey/ Rast (Fasıl Şarkısı)/ Hatırımdan Çıkmaz Asla, Avni Anıl/ Hicaz (Solo Şarkı)/ Sevmiyorum Seni Artık, Mahmut Oğul/ Hüseyni (Piyasa Şarkısı)/ Yağdır Mevla'm Su, Sadeddin Kaynak/ Hicaz (Eğlence Şarkısı)/ Tel Tel Taradım Zülfünü adlı eserler. (s.277- 284) | ||
| 2 | Aranağme, Taksim, Gazel, Peşrev, Genel Olarak Semaî; a) Yürüksemaî, b) Ağırsemaî, c) Sazsemaî, türleri. | Bimen Şen/ Kürdilihicazkar Şarkı ve Aranağme/ Seninle Ey Gül-i Ahsen, Tanburi Cemil Bey/ Hicaz Taksim, Ey Kamer-i Tal'at/ Gazel, Muallim İsmail Hakkı Bey/ Ferahfeza Peşrev, Onur Akdoğu/ Segah Peşrev/ Yüzlerce İnsan, Muallim İsmail Hakkı Bey/ Nihavend Yürüksemai/ Feryad İle Yad Eyler İken Ben Seni Her Bar, Muallim İsmail Hakkı Bey/ Nihavend Ağırsemai/ Ah, Seni Hükm-i Ezel, Tanburi Cemil Bey/ Ferahfeza Sazsemai adlı eserler. (s.286-309) | ||
| 3 | Beste, Kar, Kar-ı Natık, Takım, Fasıl türleri. | Zekai Dede/ Acemaşiran Beste/ Bin Cefa Görsem Ey Sanem Senden, Abdülali/ Rast Kar/ Şevkname, Dede Efendi/ Rast Kar-ı Natık/ Rast Getirip Fend İle, adlı eserler. (s.310-323) | ||
| 4 | Eğlence Müziği: (Dizgesel ögeler, çalgısal ögeler, ezgisel ögeler, ritimsel ögeler, biçimsel ögeler, sözel ögeler, icrasal ögeler), Eğlence Müziği'nin Türleri: Genel Olarak Oyun Havası; a)Sirto b) Longa c) Çiftetelli türleri. | Refik Fersan/ Nikriz Sirto, Kemani Sebuh/ Hicazkar Sirto, Santuri Ethem Bey/ Hisarbuselik Longa- Şehnaz Longa/ Kevser Hanım/ Nihavend Longa, Klarinet İbrahim Efendi/ Bahriye Çiftetellisi, alı eserler. (s.328- 334) | ||
| 5 | Mandra, Kanto, Köçekçe Takımı/ Tavşanca Takımı, Çingene Müziği türleri. | Lavtacı Andon/ Hicaz Mandra, /Kanto/ Saçların Ne Güzel Karakız, Katina'nın Elinde Makası, Gerdaniye Köçekçe Takımı, Anonim/ Mastika/, Anonim/ Kırmızıyı Severler, Erol Sayan/ Acemaşiran Oyun Havası, adlı eserler. (s.337- 343) | ||
| 6 | Cami Müziği; (Dizgesel ögeler, çalgısal ögeler, ezgisel ögeler, ritimsel ögeler, biçimsel ögeler, sözel ögeler, icrasal ögeler), Cami Müziğinin Türleri; Ezan, Kamet, Tardiyye, Tekbîr, Tehlîl, Telbiye türleri. | Anonim/ Sabah Ezanı, Hatip Zakiri Hasan Efendi/ Segah Tekbir/ Ali Kemal Belviranlı/ Hicaz Telbiye adlı eserler. (s.347- 351) | ||
| 7 | Genel Olarak Salat: Sabah Salatı, Cenaze Salatı, Bayram Salatı, Salatı Ümmiye türleri. | Hatip Zakiri Hasan Efendi/ Sabah Salatı- Cenaze Salatı (Hüseyni), Bayram Salatı (Bayati)/ Salat-ı Ümmiye (Segah) adlı eserler. (s.351-357) | ||
| 8 | Ara Sınav: Birinci hafta dan yedinci hafta dahil tüm konular. | Yazılı Sınav. | ||
| 9 | Cami İlahileri, 1) Dinsel Aylarla İlgili Olan İlahiler: a) Muharrem İlahisi b) Sefer İlahisi c) Rebîü’l Evvel – Rebîü’l Ahîr İlahisi d) Cemaziyel evvel ve Cemaziyel- ahîr İlahisi e) Recep İlahisi f) Şaban İlahisi g) Ramazan İlahisi h) Şevval, Zilkade, Zilhicce İlahisi. 2) Sözel İçerikle İlgili İlahiler: a) Hamdiye b) Mi’rac İlahisi c) Tevşih d) Tesbih İlahi, Kaside e) Kelime-i Tevhid İlahisi türleri. | Anonim/ Muharrem İlahisi/ Rast/ Şah Hüseyin'in Firkatine Ağlayan Beri Gelsin, Anonim/ Safer İlahisi/ Zirgüleli Hicaz/ Hak Şerleri Hayr Eyler, Anonim/ Rebiü'l Evvel İlahisi/ Hicaz/ Seyrettim Muhammed'i Doğmuş Nurlar İçinde, Zekai Dede/ Tövbe İlahisi/ Tövbe Edelim Zenbimize, Ali Rıza Şengel/ Ramazan İlahisi/ Onbir Ayın Sultabı Değil misin?, Anonim/ Zilhicce İlahisi/ Hüseyni/ İşte Geldi Iyd-i Adha, İzzettin Humayi/ Hamdiye/ Suzinak/ Şükredelim Hakk'a, Anonim/ Tevşih/ Uşşak/ Ey Şehinşah-ı Serir-i Enbiya, Zekai Dede/ Tesbih İlahisi/ Saba/ Ya Allah, ya Rahman, ya Alim, Rakım Efendi/ Kelime-i Tevhid İlahisi/ Hüseyni/ İsm-i Hüda Zikrimiz adlı eserler. (s.358- 370) | ||
| 10 | Na’t, Münacat, Mahvel Sürmesi, Temcîd, Mersîye, Şugl türleri. | Anonim/ Na't/ Acem/ Yine Dil Na't'ini Söyler Muhammed, Kenan Rıfai/ Münacat/ Hüseyni/ Biçareyim, Şeyh Abdülgani Gülşeni/ Mahvel Sürmesi/ Allahümme Entesselam ve Minkesselam", Hatip Zakiri Hasan Efendi/ Temcid ve Münacat/ Segah/ Ya Hazret-i Mevla, Şeyh Abdülgani Gülşeni/ Şugl/ Dügah/ Ya Latîfû ya Kafi adlı eserler. (s.371 - 383) | ||
| 11 | Mi’racîye türü. | Nayi Osman Dede/ Mi’racîye (s.386- 428). | ||
| 12 | Mevlîd türü. | Seslendiren: Necati Özer/ Mevlîd (s. 466- 474), Seslandiren: Ahmet Hafız Nalçacıoğlu/ Mevlîd (s.475- 478), Kazım Baba/ Ali Mevlidî (s.478- 479) adlı eserler. | ||
| 13 | Tasavvûfî Sanat Müziği; (Dizgesel ögeler, çalgısal ögeler, ezgisel ögeler, ritimsel ögeler, biçimsel ögeler, sözel ögeler, icrasal ögeler), Tasavvûfî Sanat Müziği'nin Türleri; Gülbang, Durak türleri. | Mehmed Ağa/ Durak/ Acem/ Çün Bahar Erüp, Hüseyin Sadettin Arel/ Durak/ Suzidil/ Musaffa Eyle Dil, adlı eserler. (s.485- 487) | ||
| 14 | Na’t, Taksim, İlk Peşrev, Son Peşrev, Son Yürük Sema’î türleri. | Itri/ Na't/ Rast/ Ya Hazret-i Mevlana, Dede Efendi/ Son Peşrev, Zekai Dede/ Son Yürük Semai adlı eserler. (s.488- 496) | ||
| 15 | Âyîn-i Şerîf, Âyîn-i Şerîf’te Bölmeler; A) 1. Selam B) 2. Selam, C) 3. Selam; a) Devrikebîr Bölmeciği, b) Aksaksemaî Bölmeciği, c) Yürüksemaî Bölmeciği, D) 4. Selam türleri ve Âyîn-i Şerîf’ler Hakkında Genel Görüşler. | İsmail dede Efendi/ Neva Âyîn-i Şerîf'i adlı eser. (TRT ve Ege DTM Konservatuvar Arşivi). | ||
| 16 | Final. | Bir ders saati (45 dakika) yazılı sınav. |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Onur Akdoğu, “Türk Müziği’nde Türler ve Biçimler”, Meta Basım, İzmir, 2003.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Final Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| Derse Katılım | 14 | 1 | 14 |
| Uygulama/Pratik | 14 | 1 | 14 |
| Tartışma | 5 | 1 | 5 |
| Soru-Yanıt | 5 | 1 | 5 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 2 | 5 | 10 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 2 | 5 | 10 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 60 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | |
| ÖÇ 1 | 4 | 3 | 3 | 3 | 4 | 3 | 3 | 3 | 5 | 4 | |||
| ÖÇ 2 | 4 | 5 | 5 | 5 | |||||||||
| ÖÇ 3 | 4 | 3 | 4 | 4 | 4 | 3 | |||||||
| ÖÇ 4 | 2 | 4 | 4 | 4 | 5 | 2 | 3 | 5 | |||||
| ÖÇ 5 | 3 | 5 | 5 | 3 | 4 | 4 | 4 | 4 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek