GERİ DÖN

Ders Öğretim Planı


Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS
3501001332023 OSMANLI TÜRKÇESİ Ders 1 1 2,00

Lisans


Türkçe


Osmanlı Türkçesi ile yazılmış matbu metinleri -kısmen yazmaları- okumak ve anlamak. Bu alfabe ile ortaya konmuş bin yıllık tarihî, dinî, tasavvufî ve edebî birikimden haberdar olmak. Ecdadın tarihî hayatı, dinî yönü, tasavvufî anlayışı, felsefî düşüncesi ve edebî zevki konusunda fikir sahibi olmaktır.


Doç. Dr. Yılmaz ÖKSÜZ


1 Osmanlı Türkçesiyle hazırlanmış -özellikle matbu- metinleri okumayı öğrenir.
2 Araştırma faaliyetlerinde bu dille hazırlanmış kaynaklardan istifade edebilir.
3 Yazma eserleri, mezar taşı, cami kitabesi gibi hususları okumaya gayret eder.
4 Geçmiş insanların neler düşündüğü ve yazdığı hakkında fikir edinir.
5 Bu ders sayesinde pek çok kelime öğrenerek kelime dağarcığı genişler.

Birinci Öğretim


Yok


Yok


Söz konusu dili oluşturan harfler, kelimelerin imlası, bazı yapılar, Arapça ve Farsça tamlamalar, sayılar, aylar, günler ve örnek metinler.


Hafta Konular (Teorik) Öğretim Yöntem ve Teknikleri Ön Hazırlık
1 Türkçenin konuşulduğu coğrafya ile bu dilin lehçeleri hakkında bilgi sahibi olur. Milletimiz tarafından kullanılan alfabeleri öğrenir. İslamiyet’in kabulünden harf inkılabına kadar geçen süre içerisinde tercih edilen imlalar hakkında fikir edinir.
2 Harfleri öğrenir, harflerin yazılışına dair bazı kaideleri öğrenir ve ilgili kelimeleri okuyarak pratik yapar. Günümüzde kullanılan bazı kelimelerin eskiden imlasının farklı olduğunun farkına varır.
3 Yapım ve çekim eklerini öğrenir. Bazılarının günümüz Türkçesindeki kullanımdan farklı olduğunun görür. Kaf çeşitlerini öğrenir. Öğrenilen konularla ilgili basit ve kısa metinleri okur ve imlasını gözden geçirir.
4 Arapça kelimelerin kullanımını görür, imlasını örnekler üzerinde gözden geçirir. Konuya dair basit/ kısa metinler okur. İçerisinde konuya dair kelimelerin bulunduğu cümle, satır veya beyitleri yazmaya çalışır.
5 Osmanlı Türkçesinde çokça kullanılan Arapça yapılar hakkında bilgi sahibi olur. Konuya dair kısa/sade metinler okur. İçerisinde öğrenilen kelimelerin bulunduğu cümle, satır veya beyitleri yazmaya çalışır.
6 Farsça kelimelerin imlasını örnekler üzerinde görür. Farsça mekan, meslek ve olumsuzluk eklerini örnekler üzerinde gözlemler. Konuya dair kısa ve sade metinler okuyarak, gördüğü konuları metin üzerinde değerlendirir.
7 Farsça yapılar hakkında genel bilgi edinir. Farsça çoğul ekleri, vav-ı ma’dûle gibi unsurları öğrenir. Bunlarla ilgili kelimeleri okur. Konuya dair kısa ve sade metinler okuyarak gördüğü konuları metin üzerinde değerlendirir.
8 Şemsî tamlama ile kamerî tamlama hakkında bilgi sahibi olur. Nasıl okunduğunu ve nasıl tercüme edildiğini öğrenir. Konuya dair orta düzeyde metinler okuyarak gördüğü konuları metin üzerinde değerlendirir.
9 Arapça tamlamaların dilimizde kullanılırken uğradığı bazı değişiklikleri örnekler üzerinde görür. Arapça üçlü tamlamaları öğrenir. Konuya dair orta düzeyde metinler okuyarak gördüğü konuları metin üzerinde pekiştirir.
10 Farsça tamlamalar hakkında bilgi sahibi olur. Nasıl okunduğunu ve nasıl tercüme edildiğini öğrenir. Konuya dair orta düzeyde metinler okuyarak gördüğü konuları metin üzerinde değerlendirir.
11 Farsça basit tamlama, zincirleme tamlama, birleşik tamlamaları görür. Örneklerini okuyarak tercüme eder. Konuya dair orta düzeyde metinler okuyarak gördüğü konuları metin üzerinde pekiştirir.
12 Arapça ve Farsça sayıları öğrenir. Günlük hayatta ve metinlerde hangilerinin kullanılmakta olduğunu fark eder. Konuya dair orta düzeyde metinler okuyarak gördüğü konuları metin üzerinde değerlendirir.
13 Arapça ve Farsça günleri ve ayları öğrenir. Ezberler ve bunların Türkçe gün ve aylar üzerindeki etkisini kavrar. Konuya dair orta düzeyde metinler okuyarak gördüğü konuları metin üzerinde pekiştirir.
14 Matbu yazıya geçilmeden önce kullanılan yazı çeşitlerinin neler olduğunu öğrenir. Hangi yazının hangi alanlarda kullanıldığı yönünde bilgi sahibi olur. Yazıların tarihi hakkında malumat edinir.

Mehmet Şamil Baş (edit.), Osmanlı Türkçesi Okuma Yazma Kılavuzu (İstanbul: Okur Akademi, 2021); Muharrem Ergin, Osmanlıca Dersleri (İstanbul: Boğaziçi Yayınları, 2014); Hayati Develi, Osmanlı Türkçesi Kılavuzu 1-2 (İstanbul: Kesit Yayınları, 2008); Şemseddin Sami, Kamûs-ı Türkî (İstanbul: Çağrı Yayınları, 1317).



Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Adet Değer
Ara Sınav 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Adet Değer
Final Sınavı 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60

Yok


Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav 1 2 2
Final Sınavı 1 2 2
Bireysel Çalışma 14 4 56
Toplam İş Yükü (saat) 60

PÇ 1
ÖÇ 1 5
ÖÇ 2 4
ÖÇ 3 5
ÖÇ 4 4
ÖÇ 5 5
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek