GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 9303095012005 | Bitki Anatomisi | Seçmeli Ders Grubu | 1 | 2 | 5,00 |
Dersin Seviyesi
Yüksek Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Bu dersin amacı, bitkilerdeki temel morfolojik ve anatomik yapının hücre, doku ve organ bazında tanıtılması. Bitki grupları arasındaki farklılıkların ortaya konulmasını sağlamaktır.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Prof. Dr. Şüra BAYKAn ÖZTÜRK, Dr. Öğr. Üy. Serdar DEMİR
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Bitki anatomisinin temel kavramlarını öğrenebilme |
| 2 | Bitki hücre doku ve organları arasında ilişki kurulmasını sağlayabilme |
| 3 | Bitki Anatomisi kapsamındaki konuları güncel hayata uyarlayabilme |
| 4 | Farklı bitki gruplarını anatomik olarak irdeleyebilme |
| 5 | Farklı habitatlara adaptasyonlarına göre bitkileri anatomik yönden yorumlayabilme |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Hücre, organizma, ontogenez ve endosimbiyozis kuramları, Hücre anatomisi, hücre çeperi, primer ve sekonder çeperler, Hücre çeperi kalınlaşmaları, Basit, kenarlı ve yarı kenarlı geçitler, Şizogenik, lisigenik ve şizolisigenik intersellüler alanlar, Yüksek bitkilerde dokular (meristematik ve daimi dokular) ve özellikleri, Meristemlerin sitolojik özellikleri, Gelişme evrelerine göre meristemler, Bitkilerde bulundukları yere göre (kök, gövde ve yaprak) meristemler, Sekonder kalınlaşmada kambiyum ve periskl dokularının fonksiyonları, İnterkalar meristemler ve görevleri, Daimi (ergin = sürekli) dokular, Örtü veya dermal sistem, epidermis hücrelerinin yapısı ve fonksiyonları, Stomaların şekil, yapı ve bitkilerdeki fonksiyonları, Trikomlar (Salgı tüyleri ve Salgı özelliği olmayan tüyler), Lentisellerin (Kovucuklar) yapısı ve görevleri, Temel doku (parankima sistemi=özdek Doku) sisteminin yapı ve fonksiyonları, Temel parankima hücrelerinin işlevlerine göre sınıflandırılması (klorenkima, depo parankiması ve aerankima), Mekaniksel sistem (destek sağlayıcı dokular), Kollenkima dokusunun morfolojik, yapısal, fonksiyonel özellikleri ve tipleri (köşe, plak, laküner ve tubular kollenkima), Sklerankima dokusunun morfolojik, yapısal, fonksiyonel özellikleri, Absorpsiyon sistemi (emmede iş gören oluşum ve dokular), Kök anatomik yapısı, Gövde anatomik özellikleri, yaprak anatomik özellikleri
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Uygulama | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Morfoloji ve Anatominin tanımı - Dış morfoloji ve iç morfoloji - Unisellular, pulurisellular yaşam, büyüme ve farklılaşma - Homolog organ , analog organ, divergensi ve konvergensi - Hücre, organizma, ontogenez ve endosimbiyozis kuramları Mikroskobun tanıtımı ve serbest hücre a- Mikroskobun tanıtımı - Hücre tanımı -Hücre çeperi, sitoplazma, nukleus, plastidler (kloroplast, kromoplast, levkoplast), mitokondri, vakuol gibi hücre organelleri hakkında bilgilendirme b- Serbest hücre ve hücre kısımlarının incelenmesi - Kloroplast incelenmesi Örnek: Ligustrum vulgare (kurtbağrı) - | Mikroskobun tanıtımı ve serbest hücre a- Mikroskobun tanıtımı - Hücre tanımı -Hücre çeperi, sitoplazma, nukleus, plastidler (kloroplast, kromoplast, levkoplast), mitokondri, vakuol gibi hücre organelleri hakkında bilgilendirme b- Serbest hücre ve hücre kısımlarının incelenmesi - Kloroplast incelenmesi Örnek: Ligustrum vulgare (kurtbağrı) - Kromoplast incelenmesi Örnek:Lycopersicon esculentum (domates) | ||
| 2 | Hücrenin genel yapısı -Protoplazmik olmayan ve Protoplazmik olan yapılar - Hücre şekil ve büyüklüğü - Hücrenin işlevleri -Hücre anatomisi, hücre çeperi, primer ve sekonder çeperler -Hücre çeperinin kimyasal bileşenleri | Doku oluşturmuş hücreler ile ergastik maddelerden Rafid ve Drus’un yapısı a- Doku oluşturmuş hücreler Örnek: Allium cepa (soğan) b- Ergastik maddelerden Rafid ve Drus’un yapısı - Rafid yapısının incelenmesi Örnek: Impatiens sultani (cam güzeli) -Drus yapısının incelenmesi Örnek: Begonia sp. (begonya) | ||
| 3 | Çeper kalınlaşmaları; homojen ve heterojen çeper kalınlaşmaları - Basit, kenarlı ve yarı kenarlı geçitler - Şizogenik , lisigenik ve şizolisigenik intersellüler alanlar - Çeper büyüme tipleri (Gerilme, Multinet ve Mozaik tip) - Hücre çeperinin submikroskobik yapısı - Protoplazma (temel madde) ve sitoplazmanın genel özellikleri | Örtü veya Dermal Sistem (Epidermis) -Epidermis ve kütinize çeperin incelenmesi Örnek: Clivia nobilis (zambak) -Epidermis ve kütikula kırışıklıklarının incelenmesi Örnek: Helleborus sp. (noel gülü) -Yüzeysel kesitte epidermis hücrelerinin incelenmesi Örnek: Cyperus sp. (japon şemsiyesi) | ||
| 4 | Hücre zarı (sıvı mozaik zar modeli) -Vakuol ve nükleusun genel özellikleri -Yüksek bitkilerde dokular (meristematik ve daimi dokular) ve özellikleri - Meristemlerin sitolojik özellikleri, Gelişme evrelerine göre meristemler -Bitkilerde bulundukları yere göre (kök, gövde ve yaprak) meristemler - Apikal (uç) meristemleri (Histogen ve Tunika-korpus kuramları) | Periderm (Dış örtü tabakası) ve Lentisel (Kovucuk) a)Periderm -Fellogen(Mantar kambiyumu) - Fellem - Felloderm Örnek: Populus alba (kavak) b) Lentisel Örnek: Sambucus nigra (mürver) | ||
| 5 | Lateral (yanal) meristemler -Kambiyum dokusu hücre tiplerinin özellikleri ve görevleri -Sekonder kalınlaşmada kambiyum ve periskl dokularının fonksiyonları - İnterkalar meristemler ve görevleri -Meristematik dokuların kökenlerine göre sınıflandırılması (primer ve sokonder meristemler) ve fonksiyonları | Destek Dokular 1. Kollenkima a) Köşe kollenkiması Örnek: Begonia (begonya) b)Plak kollenkiması Örnek: Sambucus nigra (mürver) 2. Sklerenkima a)Sklereidler (taş hücreleri) Örnek: Hoya carnosa (mum çiçeği) a)Sklerankimatik lifler Örnek: Cinchona sp. (kınakına) |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Vardar, Y., Gemici, Y., Tort, Nedret, Gemici, M., Bitki Anatomisi Dersleri “Yüksek Bitkilerin Genel Yapısı” -I- Hücre ve Dokular, Ege Üniv. Basımevi, Bornova-İzmir, 2006. Evert, R.F. Esau’s Plant Anatomy. Wiley and Sons, Inc., Hoboken, New Jersey, Canada, (2006). Stahl-Biskup, E., Reichling, J., Anatomie und Histologie der Samenpflanzen. Deutscher Apotheker Verlag Stuttgart, (1998). Bozkurt, Y.A., Odun Anatomisi, İstanbul Üniversitesi Yayın No: 3652 Fakülte Yayın No: 415 ISBN 975-404-230-6, (1992).
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Final Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| Soru-Yanıt | 10 | 4 | 40 |
| Bireysel Çalışma | 10 | 4 | 40 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 20 | 20 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 25 | 25 |
| Okuma | 10 | 3 | 30 |
| Laboratuvar Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 158 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | |
| ÖÇ 1 | 5 | |||||||||||||
| ÖÇ 2 | 4 | |||||||||||||
| ÖÇ 3 | 4 | 4 | ||||||||||||
| ÖÇ 4 | 5 | 5 | 4 | 5 | ||||||||||
| ÖÇ 5 | 5 | 5 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek