GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 9101015012017 | Işıkölçüm | Ders | 1 | 1 | 8,00 |
Dersin Seviyesi
Yüksek Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Bu dersin amacı, öğrencinin fotometrik ölçümler hakkında bilgi sahibi olmasını, yıldızların erke dağılımlarını ve sürekli erke dağılımının özgün fiziksel öğelerini tanımasını, bir fotometrik sistemin karakteristik parametrelerini öğrenebilmesini, band genişliğinin önemi konusunda bilgi sahibi olmasını, Johnson fotometrik sistemi başta olmak üzere günümüz yerkonuşlu (örn. EUO, TUG, ELT) ve uydu teleskopların (örn. TESS, Gaia gibi güncel uydular ve IRAS, Hubble gibi tarihi uydular) fotometrik sistemlerini inceleme ve bu sistemler arası dönüşümlerin özelliklerini kavrayabilmesini, gerekli bilgisayar yazılım ve veri web sayfalarını kullanabilmesini, fotometri ile salt astronomik cisim parametrelerine ulaşma sürecinin öğrenilmesini sağlamaktır.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Prof. Dr. Ömer Lütfi DEĞİRMENCİ
Öğrenme Çıktıları
| 1 | 1- Işıkölçümün bir astrofizik yöntem olarak kavranabilmesi, |
| 2 | 2- Işıkölçüm ile astronomik cisimlerin yapısal özelliklerini ortaya koyacak ilişkiler geliştirilebileceğinin ve evrensel yasalara ulaşılabileceğinin farkedilmesi, |
| 3 | 3- Işıkölçüm veri tabanlarının incelenmesi ile paylaşımın, dolayısıyla bilimde çoğulculuğun ve mütevaziliğin, öneminin kavranabilmesi, |
| 4 | 4- Küçük ölçekten büyük ölçeğe ya da tersi biçimde gökbilimin tüm başlıklarının birbiriyle ilişkili olduğunun farkedilebilmesi, |
| 5 | 5- Dinleyerek, uygulayarak ve araştırarak kazandığı birikimi yazılı ve sözlü sunabilmesi. |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
1. GİRİŞ 1.1 Tipik Bir Işıkölçer 1.2 Işık Dedektörleri 1.2.1 Fotokatlandırı Tüpler (PMT) 1.2.2 PIN Fotodiyodlar 1.2.3 CCD Dedektörler 1.3 Işıkölçümün Gelişim Süreci 1.4 Fotoğrafik Işıkölçüm 1.5 1P21 Fotokatlandırıcısının Ortaya Çıkışı 1.6 UBV Işıkölçüm Sisteminin Ortaya Çıkışı 1.6.1 UBV sistemiyle fotoğrafik ışıkölçüm 1.6.2 R,I dalgaboylarında ışıkölçümün eklenişi 2. IŞIKÖLÇÜM SİSTEMLERİ 2.1 Geniş Band Işıkölçüm Sistemleri 3.1.1 Johnson-Cousins UBVRI Sistemi 2.1.2 S20–S25 Üzerine Kurulu VRI Sistemleri 2.1.3 CCD Üzerine Kurulu VRI Sistemleri 2.1.4 Washington CMT1T2 Sistemi 2.1.5 Çığır Açan Bazı Astronomik Gökyüzü Taramaları İçin Üretilen Sistemler 2.2 Özel Bir Dar Band Sistem: Oke’nin AB Parlaklık Sistemi 3 BİR GÖKCİSMİNİN FOTOMETRİSİ NE ANLAMA GELİR? 3.1 Aletsel Parlaklıklar ve Renkler 3.2 Atmosferik Sönükleştirme Düzeltmeleri 3.3 Standart Sisteme Dönüşüm 3.4 Parlaklık Sistemleri 4. Fotometrinin Astrofizik Uygulama Alanları 4.1 “Tayfa” Karşılık “Işıkölçüm” 4.2 Işıkölçüm Tayfsal Sınıflamayı Verebilir mi? 4.3 Geniş Band Işıkölçüme Örnekler 4.3.1 Renk – Renk Diyagramı (CCD) 4.3.2 Barbier – Chalonge – Divan (BCD) Yöntemi 4.3.3 Q Yöntemi
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | 1) GİRİŞ, Tipik Bir Işıkölçer, Işık Dedektörleri. 2) Fotokatlandırıcı Tüpler (PMT), PIN Fotodiyodlar, CCD Dedektörler. 3) Işıkölçümün Gelişim Süreci, Fotoğrafik Işıkölçüm, 1P21 Fotokatlandırıcısının Ortaya Çıkışı. 4) UBV Işıkölçüm Sisteminin Ortaya Çıkışı, UBV sistemiyle fotoğrafik ışıkölçüm, R,I dalgaboylarında ışıkölçümün eklenişi. 5) IŞIKÖLÇÜM SİSTEMLERİ, Geniş Band Işıkölçüm Sistemleri, Johnson-Cousins UBVRI Sistemi. 6) S20–S25 Üzerine Kurulu VRI Sistemleri, CCD Üzerine Kurulu VRI Sistemleri, Washington CMT1T2 Sistemi. 7) Çığır Açan Bazı Astronomik Gökyüzü Taramaları İçin Üretilen Sistemler 8) Özel Bir Dar Band Sistem: Oke’nin AB Parlaklık Sistemi 9) BİR GÖKCİSMİNİN FOTOMETRİSİ NE ANLAMA GELİR?, Aletsel Parlaklıklar ve Renkler 10) Atmosferik Sönükleştirme Düzeltmeleri 11) Standart Sisteme Dönüşüm 12) Parlaklık Sistemleri 13) Fotometrinin Astrofizik Uygulama Alanları 14) “Tayfa” Karşılık “Işıkölçüm” 15) Işıkölçüm Tayfsal Sınıflamayı Verebilir mi? 16) Barbier – Chalonge – Divan (BCD) Yöntemi. |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Prof. Dr. Günay TAŞ, "Işıkölçüm Ders Notları" Ek bilimsel makaleler ve web sayfaları
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 50 |
| Ev Ödevi | 1 | 50 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 50 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 50 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 3 | 3 |
| Final Sınavı | 1 | 3 | 3 |
| Uygulama/Pratik | 14 | 3 | 42 |
| Soru-Yanıt | 5 | 2 | 10 |
| Takım/Grup Çalışması | 2 | 15 | 30 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 32 | 32 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 42 | 42 |
| Ev Ödevi | 2 | 32 | 64 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 226 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | |
| ÖÇ 1 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 |
| ÖÇ 2 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 5 |
| ÖÇ 3 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 5 |
| ÖÇ 4 | 5 | 5 | 5 | 4 | 3 | 5 | 4 |
| ÖÇ 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 5 | 4 | 4 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek