GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 9101015372019 | X-Işın Astronomisi | Seçmeli Ders Grubu | 1 | 1 | 8,00 |
Dersin Seviyesi
Yüksek Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Bu dersin amacı evrendeki X-ışın kaynaklarını anlayabilmek için gözlemsel amaçlı kullanılan X-ışın uydu teleskoplarının yapısını ve bu uydularda kullanılan dedektörleri anlamak, X-ışın uydu verilerini ile astrofiziksel bir cismin doğasına ilişkin elde edinilen bilgilerin ilişkilendirilmesini amaçlamaktadır. Bu ders X-ışın astronomisi alanında gözlem uydu verileri ile çalışmayı düşünen öğrencilere uygulamalı olarak alanı tanıtmayı hedeflemektedir.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Doç.Dr. Dicle ZENGİN ÇAMURDAN
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Evrendeki X-ışın kaynakları ve X-ışın astronomisi hakında bilgi sahibi olma |
| 2 | Işınım, foton madde etkileşimi ve X-ışın foton üretimine ilişkin temel özellikler hakkında bilgi edinme |
| 3 | X-ışın uydularının genel özellikleri, yapısı ve üzerindeki dedektörlere ilişkin genel bilgi edinilmesi |
| 4 | Astrofiziksel bir verinin indirgenmesi, analiz edilmesi ve yorumlama becerisinin geliştirilmesi |
| 5 | Astrofiziksel bir cismin veri analizi ile cismin doğasına ilişkin bilgi edinme becerisinin geliştirilmesi |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Elektromanyetik tayfın genel özellikleri, X-ışın üretim mekanizmaları, evrendeki X-ışın kaynakları, X-ışın teleskoplarının genel yapısı ve karakteristik özellikleri, X-ışın veri analizi, uydu verilerinin yapısı, standart veri indirgeme, XMM-Newton EPIC ile ışık eğrisi elde etme ve zaman analizi, nokta kaynakların XMM-Newton EPIC pn ve MOS ile düşük çözünürlüklü tayf elde etme
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Elektromanyetik tayfın genel özellikleri, enerji, dalgaboyu ve frekans ilişkileri, X-ışın üretim mekanizmaları, evrendeki X-ışın kaynakları | ||
| 2 | X-ışın teleskoplarının genel yapısı ve karakteristik özellikleri | ||
| 3 | X-ışın veri analizi, uydu verilerinin yapısı, arşiv uydu verisi ile araştırma | ||
| 4 | X-ışın uydu veri indirgeme programları HEASOFT | ||
| 5 | X-ışın uydu veri indirgeme programları XSPEC | ||
| 6 | Standart veri indirgeme ve gözlem modları | ||
| 7 | Nokta kaynakların XMM-Newton EPIC ile analizi | ||
| 8 | Arasınav | ||
| 9 | XMM-Newton EPIC ile ışık eğrisi elde etme ve zaman analizi | ||
| 10 | Nokta kaynakların XMM-Newton EPIC pn ile düşük çözünürlüklü tayf elde etme | ||
| 11 | Nokta kaynakların XMM-Newton EPIC MOS ile düşük çözünürlüklü tayfı | ||
| 12 | Kaynak tayfının modellemesi | ||
| 13 | XMM-Newton RGS dedektörüne genel bir bakış | ||
| 14 | XMM-Newton RGS ile yüksek çözünürlüklü tayf elde etme | ||
| 15 | XMM-Newton RGS ile yüksek çözünürlüklü tayf analizi ve çizgi belirleme | ||
| 16 | Final sınavı |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
1- "Handbook of X-ray Astronomy" Edited by K. Arnaud, R. Smith and A. Siemiginowska (Cambridge University Press) 2010 2-The Univers in X-Rays (G. Börner, Garching, Germany, A. Burkert, München, Germany, W. B. Burton, Charlottesville, VA, USA and, Leiden, The Netherlands M. A. Dopita, Canberra, Australia, A. Eckart, Köln, Germany, T. Encrenaz, Meudon, France, E. K. Grebel, Heidelberg, Germany ,B. Leibundgut, Garching, Germany, J. Lequeux, Paris, France, A. Maeder, Sauverny, Switzerland , V. Trimble, College Park, MD, and Irvine, CA, USA) ASTRONOMY AND ASTROPHYSICS LIBRARY
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Uygulama/Pratik | 1 | 50 |
| Seminer | 1 | 25 |
| Makale Kritik Etme | 1 | 25 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 50 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 50 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 2 | 2 |
| Final Sınavı | 1 | 2 | 2 |
| Derse Katılım | 14 | 3 | 42 |
| Seminer | 2 | 20 | 40 |
| Makale Yazma | 1 | 20 | 20 |
| Makale Kritik Etme | 2 | 20 | 40 |
| Ödev Problemleri için Bireysel Çalışma | 10 | 3 | 30 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 20 | 20 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 226 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | |
| ÖÇ 1 | 3 | 1 | 4 | 4 | |||
| ÖÇ 2 | 2 | 2 | 3 | 5 | 1 | 2 | |
| ÖÇ 3 | 1 | 2 | 3 | ||||
| ÖÇ 4 | 5 | 5 | 3 | 4 | 4 | ||
| ÖÇ 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek