GERİ DÖN

Ders Öğretim Planı

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS
9101025002006 Bitkilerde Uyum Mekanizmaları Seçmeli Ders Grubu 1 1 8,00

Dersin Seviyesi

Yüksek Lisans

Dersin Sunulduğu Dil

Türkçe

Dersin Amacı

Bu dersin amacı, öğrencilerin bitkilerin stres koşullarına karşı oluşturdukları uyum mekanizmalarının temel kavramlarını öğrenmesini, stres koşulları ile uyum mekanizmaları arasındaki karşılıklı ilişkiyi moleküler, ekolojik ve fizyolojik yönden kurabilmesini sağlamaktır.

Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri

Prof.Dr. İsmail TÜRKAN

Öğrenme Çıktıları

1 7.Bitkilerde uyum mekanizmaları hakkında elde ettiği bilgileri sözlü ya da yazılı aktarabilme.
2 2.Bitkilerin su kıtlığı, düşük ve yüksek sıcaklık koşulları, tuzluluk stresi, oksijen kıtlığı, yüksek ve düşük ışık stresi, yaralanma ve biyotik stres, ağır metal stresi, besin kıtlığı, oksidatif stres koşullarına verdikleri yanıtları tek tek ve birbirleriyle ilişkili olarak kavrayabilme.
3 5.Bitkilerin stres koşullarına uyum sırasında ürettikleri metabolitleri öğrenebilme.
4 8.Deneysel mantık, analitik düşünce, nicel analiz ve problem çözümü arasındaki bağlantının kurulmasını sağlayabilme.
5 1.Bitkilerde temel uyum mekanizmalarını öğrenebilme.
6 3.Bitkilerin stres koşullarına uyum sırasında ifade ettikleri genlerin işlevlerinin öğrenilmesi ve gen ifadelerinde oluşan farklılıkların uyum mekanizmalarıyla ilişkisini kavrayabilme.
7 4.Stres koşullarına adaptasyonda sentezlenen proteinlerin ve fonksiyonlarının her bir stres koşuluna spesifik olarak öğrenebilme.
8 6. Konuyla ilgili güncel yayınları takip edebilme.

Öğretim Sistemi

Dersin Ön Koşulu Olan Dersler

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Dersin İçeriği

Su Kıtlığı ve Kuraklığa Direnç, Isı stresi ve Isı şoku, Üşütücü ve Dondurucu Sıcaklıklar, Tuzluluk Stresi, Oksijen Kıtlığı, Yüksek ve Düşük Işık Stresi, Yaralanma ve Biyotik Stres, Ağır Metal Stresi, Besin Kıtlığı, Oksidatif Stres Koşullarında Bitkilerin Gösterdiği Uyum Mekanizmaları

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Konular (Teorik) Öğretim Yöntem ve Teknikleri Ön Hazırlık
1 Bitki Büyümesini Sınırlayan Faktörlerin Tanımlanması
2 Bitkilerin Su Kıtlığı ve Kuraklık Koşullarında Geliştirdikleri Uyum Mekanizmlarına Genel Bakış: İklim ya da Toprak Koşullarına Göre Değişen Uyum Yolları, Yaprak Alanın Azaltılması Adaptasyonu, Stomaların Su Kıtlığı Sırasında Verdiği Yanıtlar, Absisik Asitin Üstlendiği Roller, Su Dengesinin Korunması ve Ozmotik Düzenleme, Ozmotik Stres Sırasında Gen İfadeleri ve Strese Yanıt Veren Genlerin Düzenlenmesi
3 Isı Stresi ve Isı Şokuna Uyum Mekanizmaları: Isı Stresinin Tanımı, Yüksek Sıcaklıklarda Fotosentez ve Solunum, Yüksek Sıcaklıkta Hücre Zarının Kararlılığı, Bitkilerin Yüksek Sıcaklığa Adaptasyonları, Isı Şoku Proteinlerinin Fonksiyonları, Transkripsiyon Faktörleri, Sitoplazmik Kalsiyumun Isı Stresine Adaptasyondaki Fonksiyonu
4 Üşütücü ve Dondurucu Sıcaklıklarda Uyum Mekanizmaları: Hücre Zarının Düşük Sıcaklıktaki Kararlılığı, Buz Kristallerinin Oluşumu ve Etkileri, Düşük Sıcaklığa Alışma, Süper Üşüme ve Su Kaybının Azaltılmasının Dondurucu Sıcaklıklara Adaptasyondaki Rolü, Düşük Sıcaklıkta ABA ve Protein Sentezi, Soğuğa Alışma Sırasında İfade Olan Genler ve Transkripsiyon Faktörleri
5 Tuzluluk Stresi Koşullarında Geliştirilen Uyum Mekanizmaları: Topraktaki Tuzluluk, Tuzluluğa Duyarlı ve Dayanıklı Türlerin Büyüme ve Fotosentez İlişkileri, Ozmotik ve Spesifik İyon Etkisine Bağlı Tuz Zararı, Tuz Zararına Karşı Geliştirien Stratejiler, İyonların Dışarı Atılması, Aşırı Sodyumun Dışarı Taşınımı
6 Oksijen Kıtlığı Sonucu Oluşturulan Adaptasyonlar: Oksijensiz Ortamların Tanımlanmsı, Oksijen Kıtlığının Organlara Verdiği Zararlar, Su içindeki Organları Ortama Karşı Geliştirdikeri Özelleşmiş Yapılar, Anaerobik Koşullara Tolerans, Oksijen Kıtlığına Alışmada Sentezlenen Proteinler
7 Sunumlar
8 Arasınav
9 Yüksek Işık Stresine Uyum Mekanizmaları: Fotosentez Mekanizmasının Yeniden Düzenlenmesi, Pigment Kompozisyonunun Yeniden Düzenlenmesi, Fotokimyasal Olmayan Enerji Boşalmasının Adaptasyondaki Önemi, Fotooksidatif Hasar ve Reaktif Oksijen Türlerinin Süpürülmesinde Görev Alan Enzimler, Ksantofil Döngüsü, Anatomik Adaptasyonlar, Yüksek Işığa Adaptasyonda Görev Alan Antioksidantlar, Protein Sentezi ve Genlerin İfadeleri, Fotorespirasyon
10 Düşük Işık Koşullarına Uyum Mekanizmaları: Düşük Işık Koşullarına Adaptasyonda Yaprak Anatomisi ve Kloroplast Yapısı, Işık Toplama Komplekslerinin Gen İfadeleri ve Adaptasyondaki Rolleri
11 Yaralanma ve Biyotik Stres: Patojenle İlişkili Moleküler Motiflerin Tetiklediği Bazal Savunma Mekanizmaları, R Proteinlerinin Savunmadaki Rolleri ve Gen İfadeleri, Sistemik Kazanılmış Direncin Adaptasyondaki Önemi, Bitkilerin Bitorik Stres Koşulunda Sentezlediği Antibiyotikler ve Hormonların Görevleri, Adaptasyondaki Yerleri.
12 Besin Kıtlığı Koşullarında Bitkilerin Gösterdiği Adaptasyonlar: Otofajik Cevaplar, Taşınım Mekanizmları, Büyümenin Düzenlenmesi
13 Ağır Metal Stresine Uyum Mekanizmaları: Bitkilerde Ağır Metallerin Taşınımı, Alınımı ve Biriktirilmesi, Ağır Metallerin Toksik Etkileri, Ağır Metallerin Membran Lipidlerine Etkileri, Ağır Metal Stresi Altındaki Bitkilerde Fotosentez, Fotosentetik Işık Reaksiyonları, Mitokondriyal Solunum Üzerine Etkileri
14 Oksidatif Stres: Sekonder Stres olarak Oksidatif Stres, Enzimatik ve Enzimatik olmayan Antioksidant Sistem, Oksidatif Stresin Hücreye Zararları, Antioksidant Sistemin Stres Toleransındaki Önemi, Reaktif Oksijen Türlerinin Sinyal İletimindeki Rolleri.
15 Sunumlar
16 Final Sınavı

Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

DERS KİTABI: Smith A.M., Coupland G., Dolan L., Harberd N., Jones J., Martin C., Sablowski R., Amey A. ''Plant Biology'', First Edition, Garland Science, Taylor&Francis Group, LLC, New York, 2010 YARDIMCI KİTAPLAR: Taiz L., Zeiger E. ''Plant Physiology'', Sinauer Press, 2006.

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.

Değerlendirme

Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Adet Değer
Ara Sınav 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Adet Değer
Final Sınavı 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60

Staj Durumu

Yok

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav 1 1 1
Final Sınavı 1 1 1
Seminer 2 1 2
Bireysel Çalışma 3 20 60
Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma 2 20 40
Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma 1 20 20
Okuma 25 5 125
Toplam İş Yükü (saat) 249

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7
ÖÇ 1
ÖÇ 2
ÖÇ 3
ÖÇ 4
ÖÇ 5
ÖÇ 6
ÖÇ 7
ÖÇ 8
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek