GERİ DÖN

Ders Öğretim Planı

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS
9101025352007 Bitkilerde Stres Toleransının Fizyolojik ve Moleküler Biyolojik Temeli Seçmeli Ders Grubu 1 1 8,00

Dersin Seviyesi

Yüksek Lisans

Dersin Sunulduğu Dil

Türkçe

Dersin Amacı

Bu dersin amacı, öğrencilerin bitkilerde stresin temel kavramlarını öğrenmesini, tarımda esas sınırlayıcı faktör olarak abiyotik stresleri, abiyotik stres koşullarına bitki yanıtlarının fizyolojisi ve biyokimyasını, bitkiler tarafından farklı stres koşulları ile başa çıkabilmek için geliştirilen moleküler mekanizmaları, bitkilerin tolerans mekanizmalarında farklı bitki grupları arasında büyük ölçüde farklılık gösterdiğini öğrenmesini sağlamaktır

Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri

Assoc. Prof. Dr. Melike Bor

Öğrenme Çıktıları

1 5. Hem enzimatik hem de enzimatik olmayan antioksidan sistemlerin, oksidatif hasarın dengelenmesinde ve önlenmesinde önemli bir rol oynadığının öğrenilmesi
2 4. Farklı stres koşullarında bitkilerde şekerlerin, farklı tipte proteinlerin, lipitlerin, absisik asit ve değişen metabolizmanın diğer ürünlerinin birikiminin anlaşılması
3 2. Tuzluluğun bitkiler üzerindeki etkilerinin ve iyon toksisitesi, su eksikliği, besin dengesizliği ve eksikliği gibi yan etkilerinin anlaşılması
4 3. Hücresel tamir ve korumada yer alan ısı şoku proteinlerinin öğrenilmesi
5 8. Deneysel mantık, analitik düşünce, nicel analiz ve problem çözümü arasındaki bağlantının kurulmasını sağlayabilme.
6 1. Bitkilerde su stresinin algılanmasının detaylarının, sinyal iletiminin ve su stresi toleransının moleküler mekanizmasının öğrenilmesi
7 6. Konuyla ilgili güncel yayınları takip edebilme
8 7. Bitkilerdeki abiyotik stresler hakkında elde ettiği bilgileri sözlü ya da yazılı aktarabilme

Öğretim Sistemi

Dersin Ön Koşulu Olan Dersler

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Dersin İçeriği

Abiyotik streslere giriş; Su stresi; Tuz stresi; Yüksek sıcaklık stresi; Düşük sıcaklık stresi; Fotooksidatif stres; Besin stresi; Ağır metal stresi; Stres toleransı için metabolik mühendisliği; Stres toleransının işlevsel genomikleri

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Konular (Teorik) Öğretim Yöntem ve Teknikleri Ön Hazırlık
1 Abiyotik streslere giriş: Moleküler ara yollar
2 Su stresi (I): Kurak ortamlara fizyolojik yanıtlar; Uyumlu bileşikler ve kuraklık stresi; Uyumlu bileşiklerin sentezi
3 Su stresi (II): Su stresi süresince sinyal iletimi ve gen ifadesi; Kuraklığın algılanması ve uzun mesafeli iletimi; Kuraklık stresinde gen ifadesinin düzenlenmesi; Kuraklığa tolerant bitkilerde moleküler yanıt mekanizmaları
4 Tuz stresi (I): Glikofitlere karşı halofitler; Tuz stresine karşı bitkilerin başlıca adaptasyonları; Tuz birikiminin sınırlandırılması; Tuz birikimi; Tuzluluk koşullarında bitkilerin büyüme ve gelişimi; Tuz stresi altında su rejimi ve fotosentez
5 Tuz stresi (II): Tuz toleransının moleküler temeli; Tuz toleransının genetik yönü ve biyoteknolojideki gelişmeler; Bitkilerin tuz toleransının arttırılması; Bitkilerin tuz toleransı üzerine beklentiler ve amaçlar
6 Yüksek sıcaklık stresi: Yüksek sıcaklığın etkileri; Yüksek sıcaklık stresinden etkilenen belirli bitki süreçleri; Membranların rolü; Sıcaklık toleransı geliştirmek için stratejiler
7 Düşük sıcaklık stresi: Soğuk toleransı çalışmak için sistemler biyolojisi; Mikroarray analizleri; Proteomiks; Metabolik profilleme; Hormonal profilleme
8 Arasınav
9 Fotooksidatif stres: Bitkiler tarafından ışığın kullanımı; Reaktif oksijen türleri; Fotooksidatif strese karşı savunma sistemleri; Fotooksidatif strese bitkilerin alışması; Bitkilerin fotooksidatif strese yanıtlarının moleküler ve genetik yönleri; Sekonder mesajcı olarak reaktif oksijen türleri
10 Besin stresi: Azot; Fosfor; Potasyum; Kükürt; Kalsiyum; Magnezyum; Demir; Mangan; Çinko; Bakır; Molibden; Bor; Klor; Nikel; Mineral besinlerin çevresel yönü; Mineral besinlerin moleküler biyolojisi
11 Ağır metal stresi: Metal alınımı; Şelatlama; Metal hareketi; Hiperakümülatörler; Fitoremediasyon
12 Stres toleransı için metabolik mühendisliği (I): Metabolik mühendislik için araçlar; Gen aktarım teknolojisi; Spesifik stres adaptasyonlarını anlamak için yaban tipler; Metabolik mühendisliği için hedeflerin seçimi
13 Stres toleransı için metabolik mühendisliği (II): Metabolik yol mühendisliği; Vakuol taşıma mühendisliği; Regülon mühendisliği
14 Stres toleransının işlevsel genomikleri (I): Ekspresyon genomikleri; ESTs ve cDNA kütüphanesi; Gen ifadesinin seri analizi; Mikroarray
15 Stres toleransının işlevsel genomikleri (II): Mutantlar; Transgenikler; Proteomiks; İşlevsel genomik için olanaklar
16 Final Sınavı

Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

• Physiology and Molecular Biology of Stress Tolerance in Plants; Edited by K. V. Madhava, A. S. Raghavendra and K. Janardhan Reddy; 2006

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.

Değerlendirme

Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Adet Değer
Ara Sınav 1 70
Rapor Sunma 1 10
Ev Ödevi 1 20
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Adet Değer
Final Sınavı 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60

Staj Durumu

Yok

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav 1 2 2
Final Sınavı 1 2 2
Derse Katılım 14 2 28
Rapor Hazırlama 4 3 12
Seminer 1 3 3
Bireysel Çalışma 14 4 56
Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma 1 20 20
Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma 1 25 25
Okuma 12 7 84
Toplam İş Yükü (saat) 232

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7
ÖÇ 1
ÖÇ 2
ÖÇ 3
ÖÇ 4
ÖÇ 5
ÖÇ 6
ÖÇ 7
ÖÇ 8
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek