GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 9105045352000 | Nükleer Analizlerde Labaratuvar Teknikleri I | Seçmeli Ders Grubu | 1 | 1 | 4,00 |
Dersin Seviyesi
Yüksek Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Bu dersin amacı, farklı disiplinlerden gelen lisansüstü öğrencilerin radyasyon temel kavramları, nükleer maddeler ile çalışma prensipleri, nükleer alanda laboratuvar analiz ve ölçüm teknikleri hakkında bilgi ve beceri kazanmalarını ve analitiksel düşünmelerini sağlamaktır.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Prof. Dr. Sabriye YUŞAN, Prof. Dr. Murat SAÇ, Prof. Dr. Fazilet Zümrüt BİBER MÜFTÜLER
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Radyoaktivite ve güncel analitik yöntemler arasında ilişki kurabilme. |
| 2 | Nükleer analitik yöntemlerin temel kavramlarını ve prensiplerini kavrayabilme. |
| 3 | Radyasyon ölçüm yöntem ve sistemlerini kullanabilme. |
| 4 | Nükleer alanda çalışmaları gözlemleyebilme. |
| 5 | Radyonüklid işaretli yeni moleküller ve radyofarmasötiklerin tasarımı konularında araştırma yapabilme. |
| 6 | Sağlık ve Yaşam Bilimleri Alanında yeni gelişmeleri izleyebilme. |
| 7 | Radyoaktif madde ile çalışabilme. |
| 8 | Nükleer teknikleri insan sağlığı ve refahına katkı sağlamak amacı ile kullanabilme. |
| 9 | Nükleer teknikleri fen ve mühendislik konularına uygulayabilme yeteneği kazanabilme. |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Radyasyon temel kavramları ve ölçüm sistemleri. Radyoaktif maddeler ile çalışılırken dikkat edilecek kurallar. Radyoaktivite birimleri. Radyoaktif ham maddelerin tanımı. Uranyum ve toryum cevherlerine uygulanan fiziksel ve kimyasal prosesler. UV-GB spektrofotometre temel prensipleri. Lazer florometrik uranyum analizörü. Gama spektrometresi. Alfa ve beta sayım cihazlarını temel işleyişleri. Çevresel örneklerin radyoaktivite analizleri. Nükleer yakıt çevrimi ve atık idaresi, ICP-OES, Yüzey Alanı Ölçümü Cihazı, Mikrodalga çözündürme. Radyonüklid işaretli yeni moleküller ve radyofarmasötiklerin tasarımı, Radyo işaretleme teknikleri, 99mTc radyonüklidini işaretli moleküllerin kromatografik yöntemler (TLC, TLRC, HPLC, kağıt elektroforezi) kullanarak kalite kontrol çalışmaları, İnce tabaka kromatografisi (TLC, TLRC), Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi (HPLC), (HPLRC) ve kağıt elektroforezi yöntemlerinin prensibleri. Radyasyonun madde ile etkileşimlerinin tanıtılması, Ölçüm sistemleri ve çalışma prensipleri (G-M, Sintilasyon ve yarı iletken detektörlerinin çalışma prensipleri), Arazi çalışmalarında örnekleme ve işleyiş (lokasyon ve coğrafik bilgilerin, arazi parselleme, çevresel özelliklerin belirlenmesi), Radon ölçüm teknikleri (LR115 nükleer iz detektörleri, kolektör yöntemi ile sularda, toprakta radon ölçümleri), Verilerin 3D grafik dağılımında gösterimi.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Laboratuvar | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Radyoaktif maddeler ile çalışılırken dikkat edilecek hususlar. Birimler. Uranyum cevheri, kırma, toz haline getirme, boyutlandırma, liçing işlemleri. | |||
| 2 | Uranyumun kimyasal ve radyokimyasal ayırma teknikleri, sorpsiyon, sıvı-sıvı ekstraksiyonu, iyon değiştirme, çöktürme. | |||
| 3 | Uranyumun sulu fazda UV-GB spektrofotometresini kullanılarak ölçme. Lazer florimetrik uranyum analizörü tanıtma. Gama spektrometre sistemini tanıtma. | |||
| 4 | Çevresel örneklerin radyoaktivite analizlerinde alfa sayım cihazı kullanma prensipleri. | |||
| 5 | Nükleer Yakıt Çevrimi, mikrodalga bozundurma cihazı ile uranyum cevherinin bozundurması. | |||
| 6 | Uranyum analizi için ICP-OES cihazını kullanma prensipleri, uranyum liçing örneğinin analizi. | |||
| 7 | Nükleer Atıkların Sınıflandırılması, Nükleer Atık Yönetimi. | |||
| 8 | Arasınav | |||
| 9 | Radyoaktif maddeler ile çalışılırken dikkat gerektiren hususlar, alan monitörü kullanılarak laboratuvarda; radyasyon seviye kontrolü, dozimetre kullanımı, Cd(Te) dedektörü ve TLC scanner cihazı kullanımı ve temel özellikleri. | |||
| 10 | Nükleer sayım ve spektroskopi sistemleri ve nükleer görüntüleme sistemleri temel ekipmanları. | |||
| 11 | Kromatografik metodlar, Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi (HPLC), Yüksek Performanslı Sıvı Radyo Kromatografisi (HPLRC), İnce Tabaka Sıvı Kromatografisi (TLC), İnce Tabaka Sıvı Radyo Kromatografisi (TLRC), kağıt elektroforezi. | |||
| 12 | 99mTc ile işaretleme teknikleri, 99mTc ile işaretli bileşiklerin kromatografik metodlar kullanılarak kalite kontrol çalışmaları. | |||
| 13 | Radyasyon temel kavramları, Detektörlerin tanıtımı, G-M, sintilasyon ve yarı iletken detektörlerinin çalışma prensipleri. | |||
| 14 | Arazi örnekleme işlemleri (Alan parselleme, lokasyon ve coğrafik bilgilerin kaydedilmesi, çevresel faktörlerin yazılması, dikey ve yüzeysel toprak örnekleme metodu. | |||
| 15 | Toprakta ve sularda radon ve radyum ölçümlerinin kolektör yöntemi ile yapılması. Verilerin grafik ortamlarında işlenerek yüzeysel dağılımlarının gösterimi. | |||
| 16 | Yarıyıl Sonu sınavı |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
1.Benedict M., Pigford T. H., Levi H. W., Nuclear Chemical Engineering, Second Edition, McGraw-Hill Book Company, 1981. 2.Friendlander G., Kennedy J. W., Macias E. S., Miller J. M., Nuclear and Radiochemistry, 3rd Ed., John Wiley ve Sons, 1981. 3.Gregg,S.J., Sing K.S.W. , Adsorption, Surface Area and Porosity, Academic Press, 1982. 4.Theobald, A.E., Radiopharmaceuticals using radioactive compounds in pharmaceutics and medicine, Ellis Horwood Limited, 1989. 5. Ünak P., Radyofarmasötikler, 2002. 6. Tsoulfanidis, N, Measurement and Detection of Radiation, Hemisephere Publishing Corp., 1983. 7.Yener, G. “Nükleer Radyasyon Fiziği Ders Notları I, 2003. 8. Cothern, C., Smith, J. E., Environmental Radon. Environmental Science Research, Volume 35, A Division of Plenum Publishing Corporation 233 Spring Street, Newyork, N.Y., 1987. 9. National Research Council,. Comparative Dosimetry of Radon in Mines and Homes. Washington D.C. ,1991. 10. Nokaman, E., Radyoaktif Hammaddeler Jeolojisi. Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Yayınları, Eğitim Serisi No:20, Ankara, 1979.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 2 | 2 |
| Final Sınavı | 1 | 2 | 2 |
| Derse Katılım | 14 | 1 | 14 |
| Takım/Grup Çalışması | 14 | 2 | 28 |
| Rapor Sunma | 14 | 1 | 14 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 10 | 10 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 15 | 15 |
| Ev Ödevi | 1 | 20 | 20 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 105 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | |
| ÖÇ 1 | 5 | 5 | 4 | ||||
| ÖÇ 2 | 5 | 5 | |||||
| ÖÇ 3 | 5 | 5 | 5 | ||||
| ÖÇ 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | |||
| ÖÇ 5 | 5 | 5 | 5 | ||||
| ÖÇ 6 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | ||
| ÖÇ 7 | 5 | 5 | 5 | ||||
| ÖÇ 8 | 5 | 5 | |||||
| ÖÇ 9 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek