GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 9105045382000 | Yaş Tayinlerinde Radyometrik Teknikler II | Seçmeli Ders Grubu | 1 | 2 | 8,00 |
Dersin Seviyesi
Yüksek Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Derste doğal olarak oluşan radyonüklidlerin radyoaktif bozunmasının mineraller üzerine etkisinden yararlanıldığı ve en yaygın olarak kullanılan tekniklerden fisyon iz kazıma, elektron spin rezonans ve lüminesans tarihleme tekniklerinin öğrenilmesi amaçlanmaktadır.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Doç. Dr. Elçin EKDAL KARALI
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Radyometrik teknikler ile yaş tayini yapmada kullanılan ölçüm sistemlerini tanıma, lüminesans ölçüm sistemlerini amacı doğrultusunda kullanabilme. |
| 2 | Nükleer radyasyonun doğrudan yada etkisinden yaş tayininde nasıl yararlanılacağını belirleyebilme. |
| 3 | Jeolojik ve arkeolojik örneklerin yaş tayini için uygun örnek ve teknikleri seçebilme. |
| 4 | Doğal radyasyon ölçümü yaparak, örneklerin aldığı yıllık dozu hesaplayabilme. |
| 5 | Nükleer tekniklerin arkeoloji ve jeoloji gibi alanlardaki kullanımını kavrama. |
| 6 | Ölçümleri analiz edebilme, oluşabilecek hata kaynaklarını belirleme ve hesaplayabilme. |
Öğretim Sistemi
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Nükleer radyasyonlar konusunda temel bilgilere sahip olunması beklenir.
Dersin İçeriği
Jeolojik ve arkeolojik örneklerde, fisyon iz kazıma, termolüminesans, optik uyartımlı lüminesans, elektron spin rezonans yaş tayini tekniklerinin kullanılması, kullanılacak materyale göre tarihleme tekniği seçimi, tayin edilecek yaş aralığına göre tekniğin belirlenmesi, yaş tayinindeki hatalar.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Laboratuvar | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Dersin tanıtımı; yaş tayini tekniklerine genel bir bakış | Laboratuvar çalışması | ||
| 2 | İyon patlama modeli, iz kazıma geometrisi, fisyon iz kazıma yaş denklemleri | Deney raporu hazırlama | ||
| 3 | Fizyon izi çalışmaları için örnek hazırlama, popülasyon ve dış dedektör metotları | Laboratuvar çalışması | ||
| 4 | Termolüminesans ölçüm sistemleri, Termolüminesans tarihleme tekniğinin esasları, kararlılık ve plato testi | Deney raporu hazırlama | ||
| 5 | Mineral ayırma yöntemleri, Minerallerin radyasyona duyarlığı ve ışıma eğrileri | Laboratuvar çalışması | ||
| 6 | Doğal radyoaktivite belirleme teknikleri ve yıllık doğal dozun hesaplanması | Deney raporu hazırlama | ||
| 7 | Sönümlenme düzeltme teknikleri ve termolüminesans yaş tayinindeki istatistiksel hatalar | Laboratuvar çalışması | ||
| 8 | Arasınav | Deney raporu hazırlama | ||
| 9 | Optik uyartımlı lüminesans ile sediment tarihlemenin esasları | Laboratuvar çalışması | ||
| 10 | Termolüminesans kullanarak paleodozun değerlendirilmesi, sıfır-doz termolüminesans | Deney raporu hazırlama | ||
| 11 | Ek doz ve rejenerasyon metodları | Laboratuvar çalışması | ||
| 12 | Elektron spin rezonans olayı ve ölçülmesi, g-değeri, örnek hazırlama prosedürü | Deney raporu hazırlama | ||
| 13 | Sinyal kararlılığı, ömür süresi ve yaş aralığı | Laboratuvar çalışması | ||
| 14 | Proje sunumu | Deney raporu hazırlama | ||
| 15 | Proje sunumu | Laboratuvar çalışması | ||
| 16 | Final | Deney raporu hazırlama |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
1. Göksu H. Y., Obenhofer M., Regulla D., “Scientific Dating Methods”, Kluwer Academic Publisher, 1991. 2. Aitken M. J., “Thermoluminescence Dating”, Academic Press, 1985. 3. Aitken M. J., “An Introduction to Optical Dating”,Oxford University Press, 1998.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 60 |
| Laboratuvar | 1 | 40 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 2 | 2 |
| Final Sınavı | 1 | 2 | 2 |
| Derse Katılım | 14 | 2 | 28 |
| Laboratuvar | 11 | 2 | 22 |
| Proje Hazırlama | 1 | 20 | 20 |
| Proje Sunma | 1 | 2 | 2 |
| Bireysel Çalışma | 14 | 5 | 70 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 20 | 20 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 25 | 25 |
| Rapor | 11 | 4 | 44 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 235 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | |
| ÖÇ 1 | 4 | 5 | 2 | 3 | |||
| ÖÇ 2 | 5 | 5 | 2 | 4 | 3 | 4 | |
| ÖÇ 3 | 4 | 5 | 3 | 4 | 4 | 4 | |
| ÖÇ 4 | 4 | 5 | 2 | 5 | |||
| ÖÇ 5 | 5 | 3 | 3 | 4 | |||
| ÖÇ 6 | 4 | 5 | 4 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek