GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 9201065382022 | Anadolu'da Neolitikleşme | Seçmeli Ders Grubu | 1 | 2 | 6,00 |
Dersin Seviyesi
Yüksek Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Bu derste neolitikleşme kuramlarının neler olduğu, zaman içinde nasıl değiştiği, bu değişimlerin nedenleri ve günümüzdeki bakış açıları ayrıntılı olarak incelenecektir.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Doç. Dr. Çiler Çilingiroğlu
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Neolitikleşmeye dair çeşitli kuramlarla tanışma. |
| 2 | Yiyecek üretimciliği ve evcilleştirme ile ilgili temel kavramların ve anahtar kişilerin öğrenilmesi |
| 3 | Karmaşık tarihsel olayları karmaşık olarak açıklanmasını kavrama. |
| 4 | Bu konuda kendi görüşünü edinme ve savunabilme. |
| 5 | Neolitik yaşam biçiminin yayılımına dair temel tartışma konularına hakim olması. |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Güneybatı Asya’da ve dünyanın diğer noktalarında çalışan arkeologlar, neolitikleşme süreçlerini çeşitli yönleriyle değerlendirerek ortaya farklı içerikli kuramlar koymuşlardır. İlk olarak, neolitikleşmenin; çevre, iklim ve nüfus merkezli yaklaşımların etkisinde değerlendirildiği kuramlar yardımcı metinler aracılığıyla ele alınacaktır. Pumpelly, Braidwood, Flannery ve Cohen gibi araştırmacıların önerdiği sözkonusu kuramlar değerlendirilirken özellikle canlı yaşamı üzerinde Buzul Çağı’nın sona ermesinin etkileri ele alınacak; insan toplumlarının nerede, nasıl ve neden hayvanları ve bitkileri evcilleştirdiği irdelenecektir. İkinci olarak, sosyal ve sembolik merkezli kuramlar ele alınarak, Neolitik’in ortaya çıkışını salt çevresel belirlenimcilikle açıklayan kuramlara eleştirel bir bakış sunulacaktır. Özellikle Bender, Hayden ve Cauvin’in çalışmalarından seçilmiş kaynakça yardımıyla, neolitikleşmenin bireysel ve toplumsal evren ve ben algısını nasıl dönüştürmüş olabileceği tartışılacaktır. Son olarak, derste neolitik yaşam biçiminin yayılımına dair farklı görüşler tartışılacaktır. Yayılmacı ve yayılma karşıtı görüşlerin, arkeolojinin entelektüel gelişimine paralel olarak, neden ve nasıl ortaya çıktıkları ve eleştirildikleri incelenecektir. Bu bağlamda, özellikle son dönem Neolitik araştırmalarının sonuçlarından yararlanarak, Güneybatı Asya, Orta Asya, Çin, Rusya, İran, Akdeniz ve Avrupa’ya Neolitik yaşam biçiminin nasıl ve ne zaman ulaştığına dair konular gözden geçirilerek, Sherratt, Watkins, Zeder ve Zvelebil gibi araştırmacıların savunduğu sentetik neolitikleşme kuramları tartışılacaktır.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Giriş, Neolitik kavramı ve gelişiminin anlatılması. Neolitik ile ilgili anahtar kavram ve kuramcıların tanıtılması. | ||
| 2 | Okuma üzerinden tartışma :Wright,G.A. 1971 Origins of Food Production in Southwestern Asia: A Survey of Ideas. Current Anthropology: 12 (4-5): 447-477. | ||
| 3 | Okuma üzerinden tartışma : Binford, L. 1968 Post- Pleistocene Adaptations. in New Perspectives in Archaeology, L.R. Binford, S.R. Binford (eds.), 313- 341. Bender, B. 1978 Gatherer-Hunter to Farmer: A Social Perspective. World Archaeology 10: 204- 222. | ||
| 4 | Okuma üzerinden tartışma :Flannery, K. 1973 The Origins of Agriculture. Annual Review of Anthropology 2: 271-310. | ||
| 5 | Okuma üzerinden tartışma :Hayden, B. 1995 A New Overview of Domestication. in T.G. Price, A.B. Gebauer (eds.) Last Hunters First Farmers, Santa Fe, School of American Research Press, 273-299. | ||
| 6 | Okuma üzerinden tartışma :Cauvin, J. 2000 The Birth of the Gods and the Origins of Agriculture.Translated by T. Watkins. Cambridge University Press. | ||
| 7 | Okuma üzerinden tartışma :Redding, R.W. 1988 A General Explanation of Subsistence Change: From Hunting and Gathering to Food Production. Journal of Anthropological Archaeology 7: 56-97. | ||
| 8 | Okuma üzerinden tartışma :Sherratt, A. 2004 Fractal farmers: patterns of Neolithic origin and dispersal. In J. Cherry et al (eds.), Explaining Social Change: Studies in Honor of Colin Renfrew. 53-63. | ||
| 9 | Okuma üzerinden tartışma :Watkins, T. 2005 The Neolithic revolution and the emergence of humanity: a cognitive approach to the first comprehensive world view. In Clarke, J. (ed.), Archaeological Perspectives on the Transmission and Transformation of Culture in the Eastern Mediterranean. Levant Supplementary Series, volume 2. Oxford: Council for British Research in the Levant & Oxbow Books. | ||
| 10 | Okuma üzerinden tartışma :Özdoğan, M. 1995 Yakın Doğu Neolitiği ve GD Anadolu Eleştirisel Bir Değerlendirme. In Memoriam İ. Metin Akyurt, Bahattin Devam Ani Kitabı,267-280. | ||
| 11 | Okuma üzerinden tartışma :Zeder, M. 2011 The Origins of Agriculture: New Data, New Ideas. Current Anthropology 52.4: 221-235. | ||
| 12 | |||
| 13 | |||
| 14 | |||
| 15 | |||
| 16 |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Bender, B. 1978 Gatherer-Hunter to Farmer: A Social Perspective. World Archaeology 10: 204- 222. Binford, L. 1968 Post- Pleistocene Adaptations. in New Perspectives in Archaeology, L.R. Binford, S.R. Binford (eds.), 313- 341. Braidwood, R.J. 1995 Tarihöncesi İnsan. Arkeoloji ve Sanat: İstanbul. Cauvin, J. 2000 The Birth of the Gods and the Origins of Agriculture.Translated by T. Watkins. Cambridge University Press. Cohen, M.N. 1977 The Food Crisis in Prehistory. Yale University Press:New Haven. Flannery, K. 1973 The Origins of Agriculture. Annual Review of Anthropology 2: 271-310. Hayden, B. 1995 A New Overview of Domestication. in T.G. Price, A.B. Gebauer (eds.) Last Hunters First Farmers, Santa Fe, School of American Research Press, 273-299. Özdoğan, M. 1995 Yakın Doğu Neolitiği ve GD Anadolu Eleştirisel Bir Değerlendirme. In Memoriam İ. Metin Akyurt, Bahattin Devam Ani Kitabı,267-280. Redding, R.W. 1988 A General Explanation of Subsistence Change: From Hunting and Gathering to Food Production. Journal of Anthropological Archaeology 7: 56-97. Rindos, D. 1984 The Origins of Agriculture: An Evolutionary Process, Academic Press:New York. Sherratt, A. 2004 Fractal farmers: patterns of Neolithic origin and dispersal. In J. Cherry et al (eds.), Explaining Social Change: Studies in Honor of Colin Renfrew. 53-63. Cambridge. Watkins, T. 2005 The Neolithic revolution and the emergence of humanity: a cognitive approach to the first comprehensive world view. In Clarke, J. (ed.), Archaeological Perspectives on the Transmission and Transformation of Culture in the Eastern Mediterranean. Levant Supplementary Series, volume 2. Oxford: Council for British Research in the Levant & Oxbow Books. Wright,G.A. 1971 Origins of Food Production in Southwestern Asia: A Survey of Ideas. Current Anthropology: 12 (4-5): 447-477. Zeder, M. A. 2008 Domestication and early agriculture in the Mediterranean Basin: Origins, diffusion, and impact. Proceedings of the National Academy of Sciences 105.33: 11597-11604. 2011 The Origins of Agriculture: New Data, New Ideas. Current Anthropology 52.4: 221-235.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Derse Katılım | 10 | 2 | 20 |
| Tartışma | 16 | 10 | 160 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 180 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | |
| ÖÇ 1 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 3 | ||||||
| ÖÇ 2 | 4 | 5 | 5 | ||||||||||
| ÖÇ 3 | 5 | 4 | |||||||||||
| ÖÇ 4 | 4 | 4 | 5 | ||||||||||
| ÖÇ 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 3 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek