GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 9205015822016 | Yakınçağlarda Göçebeler, Yerleşikler, Devletler | Seçmeli Ders Grubu | 1 | 2 | 4,00 |
Dersin Seviyesi
Yüksek Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Kafkasya ve Türkistan’ın kadim halklarının tecrübe ettikleri tarih süreci ve geçirdikleri sosyolojik değişimi anlamaktır. Türkistan’ın ve genel olarak Türk tarihinin en önemli sosyolojik olgusu göçebe-yerleşik ve göçebe-devlet gerilimidir. Bu gerilimlerin Türkistan tarihine nasıl yön verdiğini anlamak bu dersin en önemli amacı olacaktır. olgusu
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Doç. Dr. Abdullah TEMİZKAN
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Mezun, Kafkasya ve Türkistan tarihinin evrelerini incelerken bu evrelerin sosyolojik, kültürel ve antropolojik boyutlarını ilmî bağlılıklar çerçevesinde yorumlayabilir. (3, 6) |
| 2 | Mütemadiyen öğrenme isteği yaratan bir tecessüse sahip olan mezunlar Kafkasya ve Türkistan tarihine ilişkin yaptıkları araştırmalarla tarih bilimine yeni bilgiler katabilirler. (8, 12) |
| 3 | Mezunlar araştırmalarını yaparken ve ortaya ilmî metinler koyarken çalıştıkları alanın etik kurallarını gözeterek Kafkasya ve Türkistan tarihi alanına güvenilir bilgilerle destek olabilirler. (14) |
| 4 | |
| 5 |
Öğretim Sistemi
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Bu derste öncelikle Kafkasya ve Türkistan’daki etnik yapının oluşumu verilecektir. Bu bağlamda etnosların karışımı ve yeni ulusların inşa edilişi mevzuu belli başlı teoriler çerçevesinde tartışılacaktır. Söz konusu bölgelerin insanlarının hayat tarzları, benzerlikler bağlamında ele alınacaktır. Göçebe hayat tarzı ve bu hayat tarzının avantajları tartışılacaktır. Göçebe ve yarı göçebe toplulukların yerleşik hayata geçiş sebepleri üzerinde durulacaktır. Göçebe-yerleşik gerilimini doğuran sebepler incelenecektir. Türkistan’daki hâkim devlet anlayışı, bu devletlerin göçebe ve yerleşiklerle ilişkileri tarihî örnekler bağlamında tartışılacaktır. Dünyanın geri kalanı ile ilişkileri ve bilgi üretim süreçleri irdelenecektir. Büyük güçler karşısında nasıl tavır aldıkları, oluşturdukları söylemler çerçevesinde değerlendirilecektir.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Etnosların oluşumu ile ilgili belli başlı teoriler | ||
| 2 | Kafkasya ve Türkistan’da etnik yapıların nasıl teşekkül ettiği ile ilgili nazariyeler ışığında tartışılacaktır. | ||
| 3 | Söz konusu bölgelerdeki hayat tarzları ele alıncaktır. | ||
| 4 | Kafkasya ve Türkistan’da tecrübe edilen bu hayat tarzları tarihî, sosyolojik ve antropolojik veriler ışığında tartışılacaktır | ||
| 5 | “Atlı bozkır Kültürü” nazariyesi ve bu nazariyenin güçlü ve zayıf yanları ele alınacaktır. | ||
| 6 | İbn Haldun ve asabiye nazariyesi üzerinde durulacaktır. | ||
| 7 | Deleuze ve Quattari’nin Savaş makinası teorisi üzerinde durulacaktır. | ||
| 8 | Göçebe- yerleşik ve göçebe-devlet gerilimine ilişkin metinlerden okumalar yapılacaktır. | ||
| 9 | Ara Sınav | ||
| 10 | Türkistan hanlıkları ve Türk boyları arasındaki münasebetler ele alınacaktır. | ||
| 11 | Türkistan Kentlerinde gündelik hayat ve kentin dönüşümü. | ||
| 12 | Türkistan kentlerinin ve göçebe boyların İpek yolu ile münasebetleri incelenecektir. | ||
| 13 | Rusların Türkistan’ı istilası: Rusların Hanlıklarla ve Türk boyları ile ilişkileri üzerine okumalar yapılacaktır. | ||
| 14 | İnsan tabiat ilişkisi bakımından animizm, Maniheizm, Budizm ve İslam üzerinde durulacaktır. | ||
| 15 | Atlı Bozkır Kültürünü yansıtan belgesel veya bir film izletilecek ve üzerine öğrencilerin yorum yapması istenecektir. | ||
| 16 | Final Sınavı |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
-İbn Haldun, Mukaddime 3 Cilt, Çev. Zakir Kadirî Ugan, İstanbul 1991. -Jill Deleuze-Felix Quattari, Kapitalizm ve Şizofreni I, -Göçebebilimin İncelemesi: Savaş Makinası, Çev. Ali Akay, İstanbul 1990. Michel Maffesoli, Göçebelik Üzerine İnisiyatik Bir Boşluk, İstanbul 2008. -Masatake Matsubara, Göçebeliğin Dünyası, Çev. Kiyotaka Sugihara, Ankara 2012. Yves Lacoste, İbn Haldun:tarih Biliminin Doğuşu, Çev.Mehmet Sert, İstanbul 2012. Bahaeddin Ögel, Türk Kültür Tarihine Giriş 9 Cilt, Ankara 1991. -Kâşgarlı Mahmud, Divan-ı Lügati’t-Türk, İstanbul 2009. -Yusuf Has Hacib, Kutadgu Bilig, Aktaran: Reşit Rahmetî Arat, İstanbul 2006. -Orhan Şaik Gökyay, Dede Korkut Hikayeleri, İstanbul 2006. -Ahmet Taşağıl, Çin Kaynaklarına Göre Eski Türk Boyları, Ankara 2014. -Ebu Bekr Muhammed b. Ca’fer en-Narşahî, Çev. Erkan Göksu, Ankara 2013. -Konuralp Ercilasun, Tarihin Derinliklerinden 19. Yüzyıla Kâşgar, Ankara 2013. -İsmail Taş, Türk Düşüncesinde Kozmogoni-Kozmoloji,Konya 2002. Mehmet Saray, Osmanlı Devleti ile Türkistan Hanlıkları Arasındaki Siyasî Münasebetler (1775-1875), Ankara 1994. Nizâmü’l-Mülk, Siyasetnâme, Çev. Mehmet Altay Köymen, Ankara 2013. Gamirzan Devletşin, Türk Tatar Kültür Tarihi, Çev. Albina Tuzlu, Ankara 2013. Christopher I. Beckwith, İpek Yolu İmparatorlukları, Çev. Kürşat Yıldırım, Ankara 2011. Dursun Yıldız, Orta Asya’nın Stratejik Suları, İstanbul 2012. Dursun Yıldız, Orta Asya’daki Saatli Bomba: Su Sorunu, İstanbul 2012. Osman Yorulmaz, Geçmişten Günümüze Kanglı Türkleri, İstanbul 2012. Osman Yorulmaz, Kazak Türkleri ile Çarlık Rusyası Arasındaki Siyasi İlişkiler, Ankara 2013. Aydın Taneri, Türk Devlet Geleneği, İstanbul 1997. Viktor Butanayev-İrina Butanayeva, Aktaran: yaşar Gümüş, İstanbul 2007.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 16 | 16 |
| Final Sınavı | 1 | 20 | 20 |
| Derse Katılım | 14 | 3 | 42 |
| Seminer | 14 | 2 | 28 |
| Okuma | 14 | 1 | 14 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 120 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | |
| ÖÇ 1 | 5 | 5 | |||||||||||
| ÖÇ 2 | 5 | 5 | |||||||||||
| ÖÇ 3 | 5 | ||||||||||||
| ÖÇ 4 | |||||||||||||
| ÖÇ 5 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek