GERİ DÖN

Ders Öğretim Planı

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS
9303145052013 Temel Farmakognozi I Seçmeli Ders Grubu 1 1 12,00

Dersin Seviyesi

Yüksek Lisans

Dersin Sunulduğu Dil

Türkçe

Dersin Amacı

Temel Farmakognozi dersinin amacı öğrencilerin, Farmakognozi kavramını tanımasını, Farmakognozi’nin tarihsel gelişimini kavrayarak, güncel durumunu eleştirip, değerlendirebilmesini sağlamaktır. Bunun yanında biyolojik kaynaklı ilaçları ve biyolojik üretim yöntemlerini karşılaştırabilme, standardizasyon ve kontrolüne ait hususları açıklayabilmelerini sağlar. Ayrıca dersin diğer bir amacı da ilaç olarak kullanılabilecek etken madde içeren doğal kaynakları ve drogları tanıma, etkin bileşikleri ile insan sağlığı üzerine etkileri arasında ilişki kurabilme yeteneğini öğrenciye kazandırabilmedir.

Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri

Prof. Dr. Bijen KIVÇAK, Prof. Dr. Nehir SOMER, Prof. Dr. Hüsniye KAYALAR, Prof. Dr. G. İrem KAYA, Prof. Dr. Buket BOZKURT, Prof. Dr. Tuğçe FAFAL, Doç. Dr. Ahmet EMİR, Doç. Dr. Ceren EMİR, Dr. Öğrt. Üyesi Burcu SÜMER TÜZÜN

Öğrenme Çıktıları

1 Tıbbi Bitki Üretimi, Kontrolü ve Ticareti için Gerekli Aşamaları kavrayarak, bu konuda gerektiğinde danışmanlık yapabilme
2 Drogların içerdiği karbonhidrat, sabit yağ, siyanojenetik, antrasen, flavon, basit fenol, lignan, kumarin, iridoit, senevol ve glikozitleri, kükürtlü bileşikler, lektin ve tanen gibi etkin bileşikler ile insan sağlığı üzerine etkileri arasında ilişki kurabilme

Öğretim Sistemi

Birinci Öğretim

Dersin Ön Koşulu Olan Dersler

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Dersin İçeriği

Farmakognozi’nin tanımı ve tarihi gelişimi,Biyolojik Kaynaklı İlaçlar ve Biyolojik Üretim Yöntemleri, Tıbbi Bitki olarak Yabani Bitkilerden Yararlanma, Tıbbi Bitki Kültürü ve Drogların Hazırlanması, Drogların Ambalajlanması, Saklanması ve Ticareti, Drogların ve Biyolojik Kaynaklı İlaçların Standardizasyonu ve Kalite Kontrolü, karbonhidratlar, sabit yağlar, siyanojenetik, antrasen, flavon, basit fenol, lignan, kumarin, iridoit, senevol ve glikozitleri ile yine eczacılık açısından önemli bileşikler olan kükürtlü bileşikler, lektinler ve tanenlerin kimyasal yapıları, genel özellikleri, eczacılık açısından önemleri, teşhisleri ile bunları içeren droglar

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Konular (Teorik) Uygulama Öğretim Yöntem ve Teknikleri Ön Hazırlık
1 Farmakognozi’nin tanımı ve tarihi gelişimi ve Biyolojik Kaynaklı İlaçlar ve Biyolojik Üretim Yöntemleri • Mikrobiyolojik Kültür Yöntemi • Hücre Süspansiyon ve Doku Kültür Yöntemi • Rekombinan DNA Teknolojisi ve Biyoteknolojik Üretim Mikroskop kullanımı, mikroskop kısımlarının tanınması, Laboratuvarda kullanılan reaktifler ve laboratuar uygulamaları
2 Tıbbi Bitki olarak Yabani Bitkilerden Yararlanma ve Tıbbi Bitki Kültürü Drogların Hazırlanması Biyolojik Kaynaklı İlaç ve Drogların Üretilmelerinde Hayvanlardan Yararlanma Drogların ve Biyolojik Kaynaklı İlaçların Ambalajlama, Saklanma ve Taşınmaları Drog üreticisi Ülkeler ve Drogların Ticareti Nişasta, Zamk ve Müsilaj yapılarının mikroskobik olarak teşhisi, ayırt edilmesi ve bunları taşıyan drogların organoleptik tayini
3 Bitkisel Droglarda Görülen Muhtelif Kirlilikler Drogların ve Biyolojik Kaynaklı İlaçların Standardizasyonu ve Kalite Kontrolü Karbonhidratlar ve Monosakkaritlerin Genel Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Kristal yapılarının mikroskobik olarak teşhisi, ayırt edilmesi ve bunları taşıyan drogların makroskopik ve organoleptik olarak tayini
4 Ana Etkili Bileşik Olarak Monosakkarit Yapısında Maddeler İçeren Droglar Monosakkarit Yapısında İlaçlar Monosakkarit Türevleri Örtü ve Salgı Tüylerinin mikroskobik olarak teşhisi, ayırt edilmesi ve bunları taşıyan drogların makroskopik ve organoleptik olarak tayini
5 Oligosakkaritler Genel Özellikleri Oligosakkaritler İç Salgı Organlarının mikroskobik olarak teşhisi, ayırt edilmesi ve bunları taşıyan drogların makroskopik ve organoleptik olarak tayini
6 Homojen Polisakkaritler • Mikroorganizmalardan Elde Edilen Polisakkaritler • Endüstriyel Amaçlı Kullanılan Diğer Mikroorganizma Kaynaklı Poliozitler • Alglerden Elde Edilen Polisakkaritler Heterojen Polisakkaritler Epidermis ve Stoma yapılarının mikroskobik olarak teşhisi, ayırt edilmesi ve bunları taşıyan drogların makroskopik ve organoleptik olarak tayini
7 Sabit Yağ Sabit Yağ İçeren Droglar ve Bunların Eczacılık Açısından Önemleri Çeper Kalınlaşmasına ait yapıların mikroskobik olarak teşhisi, ayırt edilmesi ve bunları taşıyan drogların makroskopik ve organoleptik olarak tayini
8 Arasınav
9 Mumların yapısı ve Mum elde edilen Droglar Çiçek yapılarının mikroskobik olarak teşhisi, ayırt edilmesi ve bunları taşıyan drogların makroskopik ve organoleptik olarak tanınması
10 Genel Glikozit Yapıları ve Elde edildiği Kaynaklar Siyanojenetik Glikozitler ile Bunları Taşıyan Drogların Eczacılık Açısından Önemleri Bitkisel drog kısımlarından biri olan kök’ün yapısının mikroskobik olarak tanınarak, farklı tip köklerin kesitlerinin alınması, bunların ve bunlara ait toz drogların incelenmesi
11 Antrasen Yapısındaki Glikozitler ve Bunları Taşıyan Drogların Eczacılık Açısından Önemleri Bitkisel drog kısımlarından biri olan yaprağın yapısının mikroskobik olarak tanınarak, farklı tip yaprakların kesitlerinin alınması bunların ve bunlara ait toz drogların incelenmesi
12 Flavanoit Yapıları Flavanoit Yapısındaki Glikozitler ve Bunları Taşıyan Drogların Eczacılık Açısından Önemleri Bitkisel drog kısımlarından biri olan tohumun yapısının mikroskobik olarak tanınarak, farklı tip yaprakların kesitlerinin alınması bunların ve bunlara ait toz drogların incelenmesi
13 Basit Fenol Heterozitleri ve Bunları İçeren Droglar Lignan yapısındaki Bileşikler, Biyolojik Aktiviteleri ve Bunları Taşıyan Drogların Eczacılık Açısından Önemleri Bitkisel drog kısımlarından biri olan meyvenin yapısının mikroskobik olarak tanınarak, farklı tipte tohumların kesitlerinin alınması bunların ve bunlara ait toz drogların incelenmesi
14 Kumarin yapısındaki Bileşikler ve Bunları Taşıyan Drogların Eczacılık Açısından Önemleri İridoit ve İridoit Glikozitleri Yapısındaki Bileşiklerin Genal Özellikleri İridoit Glikozitlerini Taşıyan Drogların Eczacılık Açısından Önemleri Senevol Glikozitler Taşıyan Drogların Eczacılık Açısından Önemleri Bitkisel drog kısımlarından biri olan gövde-kabuk yapısının mikroskobik olarak tanınarak, farklı tip kabukların kesitlerinin alınması, bunların ve bunlara ait toz drogların incelenmesi
15 Kükürtlü Bileşikler Taşıyan Drogların Eczacılık Açısından Önemleri Lektinler, Etkileri, Toksisiteleri ve Lektin Taşıyan Drogların Eczacılık Açısından Önemleri Tanenlerin Yapıları, Özellikleri, Teşhisleri Tanen İçeren Droglar ve Bunların Eczacılık Açısından Önemleri Bilinmeyen Bir Droğun Teşhis Edilmesinde İzlenmesi Gereken Yollar ve Teşhis Anahtarının Kullanımının örnek Çalışma ile kavratılması
16 Final

Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

1.Farmakognozi, Mekin Tanker, Nevin Tanker; Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayınları No:66 Cilt 1 (1991) 2.Bitkisel Drogların Anatomik Yapısı, Asuman Baytop, İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayınları (1972) 3.Pharmacognosy Phytochemistry Medicinal Plants,2nd Edition; J. Bruneton, (1999) 4.Pharmacognosie, Phytopharmazie, 8.Auflage; R. Haensel, O. Sticher (200)7, Deutsch, ISBN-10 3-540-34256-7, ISBN-13 978-3-540-34265-4 5. Pulver-Atlas der Drogen der deutschsprachigen Aerzneibücher, Walter Eschrich,6neubearb.u.nerw. Aufl.,Stuttgart 1997, ISBN-3-437-25070-1

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

Değerlendirme

Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Adet Değer
Ara Sınav 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Adet Değer
Final Sınavı 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60

Staj Durumu

Yok

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav 1 1 1
Final Sınavı 1 2 2
Derse Katılım 14 2 28
Uygulama/Pratik 14 3 42
Tartışma 14 3 42
Soru-Yanıt 14 3 42
Rapor Hazırlama 14 4 56
Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma 1 20 20
Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma 1 70 70
Okuma 14 3 42
Toplam İş Yükü (saat) 345

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14 PÇ 15 PÇ 16 PÇ 17 PÇ 18 PÇ 19 PÇ 20
ÖÇ 1 2 5 3 2 4 4 5 5 3 5 4 4 4 4 5 5 5 3 5 5
ÖÇ 2 3 4 4 3 5 4 4 5 4 5 4 5 5 5 5 5 5 3 3 5
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek