GERİ DÖN

Ders Öğretim Planı


Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS
9205065022012 1990 Sonrası Türk Dünyası'ında Teolojik Gelişmeler ve Sosyal İşlevi Ders 1 2 6,00

Yüksek Lisans


Türkçe


İki kutuplu dünya sisteminin çöküşü, yeni bir dünya düzenine kapı açmıştır. Yeni dünya sisteminin en önemli özelliklerinden birisi, yıpranan ve etkinliğini yitiren ideolojilerin yerine dinin ve kültürün geçmesidir. Uluslararası ilişkilerin ve diplomasinin önemli bir parçası haline gelen dinin algılama biçimi ve sosyal işlevi, Türk Dünyası için önem arz etmektedir. İletişim ağlarının zaman-mekanı sıkıştırdığı bir ortamda başta İslam olmak üzere, diğer dinlerin Türk Dünyası’nda algılanma biçimi ve sosyal hayata etkisi, zihniyet analizleri eşliğinde ortaya konulacaktır.


Prof. Dr. Nadim MACİT


1 Öğrenci yeni dünya sisteminin bilgi yapısını ve uluslar arası güç mücadelesinde dinin yerini öğrenir.(3, 6)
2 Öğrenci Uluslar arası ilişkilerin ve diplomasinin önemli bir parçası haline gelen dinin Türk Dünyası’ndaki görüntülerini ve sosyal işlevini kavrar. (8, 12)
3 Öğrenci Türk Dünyası’nda dinlerin algılama biçimini, dini hareketlerin yeniden üretimi ve bunların sosyal rolünü bilerek yapacağı çalışma ve fikri değerlendirmelerde zihni arka planı dikkate alarak anlamlı çıkarımlar yapma imkânına kavuşur. (14)
4
5

Birinci Öğretim


Yok


Yok


1990 sonrası dünya sisteminde dinin yükselişinin sebepleri ve bunun Türk Dünyasındaki yansımaları nasıldır? Yükselen dinî eğilimler ve özellikle dinî radikalizmin iki yüzü olan siyaset ve yorum ilişkisinin topluma etkileri dersin girişini teşkil etmektedir. Küresel politikada Türkistan’da kimlikler, din ve bölgesel güvenlik üzerinde yapılan yorumlar ve toplumsal etkileri dersin ikinci konusunu oluşturmaktadır. Güç mücadelesi içinde yer alan aktörlerin kimliklere yaklaşımı ve dinî zihniyet oluşturma faaliyetleri ise üçüncü bölümünü teşkil etmektedir. “Küresel stratejik eğilimler eşliğinde Türkistan’daki gelişmeleri okuma biçimimiz hangi yöntemlere dayanması gerekir?” sorusunun cevabı, bakış açımızı belirleme açısından önem arz etmektedir


Hafta Konular (Teorik) Öğretim Yöntem ve Teknikleri Ön Hazırlık
0 1990 sonrası dünya sistemi: Post-modern durumun felsefi kökleri “modern paradigmaya” yöneltiği eleştiriler.
1 Bilgi türleri ve bilimsel bilginin yeniden tanımlanması. “Bilimsel bilgi düzeltilebilen bilgidir” tanımına bağlı olarak bilimsel bilginin de bir anlatı olduğu düşüncesinin yaygınlaşması.
2 Dil oyunu modeline bağlı olarak din dilinin yaşantının bir formu olduğu görüşü. Farklı yorumların eş ölçemezlik bağlamında geçerli sayılması.
3 Dinlerin yükselişinin sosyo-politik nedenleri. Dini yorumun politik alana taşınması.
4 İdeolojilerin yerini kültürlerin alması: Anlam, yorum, kültürel çoğulculuk, antropoloji, mitoloji ve benzeri temaların öncelenmesi.
5 Kimlik belirlemelerin, dini tutumların ve bölgesel duyarlıkların yükselişi.
6 Küresel güç denklemi içinde yer alan güçlerin kimliklere yaklaşımı ve değerler diplomasisi.
7 Dini ve siyasi değerler üzerinden zihniyet inşa etme stratejisi.
8 Vize sınavı
9 Küresel stratejik eğilimler bağlamında Orta Asya’nın jeo-politik durumu: Fırsatlar ve tehditler.
10 11 Eylül’den sonra Orta Asya: Dış güçlerin tarihi rolü ve dini aşırılıkların yeniden tanımı.
11 Batı’nın Orta Asya’yı yeniden keşfi ve etki alanı oluşturma politikaları.
12 Bölgesel yapılanmada İslâm’ın rolü ve buna yönelik tanımlamalar.
13 Orta Asya ülkelerinde dini akımlar ve bunların fikri yapıları ve hareket yöntemleri.
14 Orta Asya ülkelerinin tehdit algısı: Dini hareketleri kontrol altında tutma eğilimi ve nedenleri.
15 Final sınavı

1. Oliver Roy, Yeni Orta Asya: Ya da Ulusların İmal Edilişi, (Çev) Mehmed Moralı, İstanbul: 2000, Metis Yayınları. 2. Nadim Macit, Dünya-Dil Sistemi ve Dini Söylem: Laik Demokratik Sistem ve Teoloji, Ankara: 2010, Sarkaç Yayınları. 3. Mustafa Aydın, “Geçiş Sürecinde Kimlikler: Orta Asya’da Milliyetçilik, Din ve Bölgesel Güvenlik”, Küresel Politikada Orta Asya, (Der: M. Aydın) Ankara: 2005, Nobel Yayınları. 4. John Anderson, The International Poilitics of Central Asia, New York: 1997, Manchester University Press. 5. Shrreen T. Hunter “Islam and Post-Independence Central Asia; International and External Dimensions, Journal of Islamic Studies, (C: VII, No: 2, 1996) 6. Peter L. Berger, Dinin Sosyal Gerçekliği,(Çev: Ali Coşkun) İstanbul: 1993, İnsan Yayınları 7. Nadim Macit, Küresel Güç politikaları, Türkiye ve İslam, Ankara: 2010, Sarkaç Yayınları. 8. Mohammed-Reza Djalili, Thierry Kellner, Yeni Orta Asya Jeo-politiği, (Çev: Reşat Uzmen) İstanbul: 2009, Bilge Kültür Sanat Yayınları.



Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Adet Değer
Ara Sınav 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Adet Değer
Final Sınavı 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60

Yok


Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav 1 3 3
Final Sınavı 1 3 3
Derse Katılım 16 3 48
Tartışma 14 3 42
Proje Hazırlama 1 14 14
Seminer 1 1 1
Makale Kritik Etme 3 5 15
Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma 1 10 10
Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma 1 14 14
Okuma 3 10 30
Toplam İş Yükü (saat) 180

PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9
ÖÇ 0 4 5 4 5 4 5 4 4 4
ÖÇ 1 4 4 5 5 5 4 4 5 5
ÖÇ 2 5 5 5 5 4 4 5 4 4
ÖÇ 3
ÖÇ 4
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek