GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 9105105002019 | Radyasyon Fiziğinin Temelleri II | Ders | 1 | 2 | 8,00 |
Dersin Seviyesi
Yüksek Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Çok farklı dallarda lisans eğitimi almış olarak gelen bütün öğrencilerin radyasyonun madde ile etkileşmesi, radyasyon dedeksiyonunun temel prensipleri, nükleer enerji konularında gerekli temel bilgileri kavrayabilmesi. Radyasyonun madde, foton, nötron ve yüklü parçacıklar ile etkileşimleri. Zayıflama katsayıları. Radyasyon dedektörlerine giriş, yarı iletken, sintilasyon ve gazlı dedektörlerin temel fonksiyonlarını ve çalışmasını, sayım istatistiklerini, ölü zamanı ve enerji çözünürlüğünü açıklar. Radyoaktivite ve standartların ölçülmesi. Nükleer radyasyonun ölçülmesine ilişkin temel sistemleri deneysel uygulamalarla kavrayabilme.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Prof. Dr. Aysun UĞUR GÖRGÜN
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Radyasyonun madde ile etkileşimini kavrayabilme. X ve gama ışını fotonları, yüklü parçacıklar ve nötronların madde ile etkileşimi ile ilgili temel süreçlerin sistematik olarak anlaşılması. |
| 2 | Yaygın radyasyon ölçüm metodlarını kavrayabilme. Temel radyasyon kalkanı hesaplamalarını yapabilir ve literatürdeki stoper güç ve zayıflama veri tabanlarının farkında olabilir. |
| 3 | Ölçülecek radyasyon tipine göre detektör türünü seçebilme. Radyasyon kaynaklarının araştırılması ve medyadaki etkileşimleri. |
| 4 | Radyasyon ölçüm sistemlerindeki son gelişmeleri izleyebilme. |
| 5 | Nükleer reaksiyonlara ilişkin temel kavramları açıklayabilme. |
| 6 | Nükleer reaktörlerin çalışma prensibini kavrayabilme. |
| 7 | Nükleer Bilimler ve Teknolojileri alanındaki yenilikleri takip edebilme. |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
X ve gama ışınlarının madde ile etkileşmesi, alfa, beta ve ağır yüklü parçacıkların madde ile etkileşmesi, gazlı dedektörler, sintilasyon dedektörleri, sintilasyon spektrumlarının incelenmesi, yarı iletken gama ve yüklü parçacık dedektörleri ve spektrumları; nötronlar, üretim yöntemleri, nükleer reaksiyonlar, nükleer fisyon, zincir reaksiyon, reaktörler.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Laboratuvar | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|---|
| 1 | X ve gama ışınlarının madde ile etkileşmesi. | Lab. Tanıtımı ve Kurallarının Açıklanması | ||
| 2 | Alfa, beta ve ağır yüklü parçacıkların madde ile etkileşmesi. | Lab. Çalışması | ||
| 3 | Gazlı dedektörler, tipleri. | Deney Raporu Hazırlama | ||
| 4 | Sintilasyon dedektörleri, inorganik ve organik sintilatörler. | Lab. Çalışması | ||
| 5 | Sintilasyon dedektörleri ile fotonların dedeksiyonu, enerji ayırma gücü, sintilasyon spektrumlarının incelenmesi. | Deney Raporu Hazırlama | ||
| 6 | Yarı iletken dedektörler, yarı iletkenlerde yük taşıyıcılar, p-n kavşakları. | Lab. Çalışması | ||
| 7 | Yarı iletken dedektör tipleri, yarı iletken dedektörlerin enerji ayırma gücü, gama ve yüklü parçacık spektroskopisi. | Deney Raporu Hazırlama | ||
| 8 | Arasınav | |||
| 9 | Nükleer reaksiyonlar, tesir kesiti. | Lab. Çalışması | ||
| 10 | Nükleer reaksiyonlarda enerjinin korunumu, eşik enerjisi. | Deney Raporu Hazırlama | ||
| 11 | Nötronların üretim yolları, nötronların dedeksiyonu. | Rapor Sunumu | ||
| 12 | Nükleer fisyon, fisyon teorisi, fisil çekirdekler. | Rapor Sunumu | ||
| 13 | Fisyonda ani ve geçikmiş nötronlar, fisyon ürünlerinin kütle ve enerji dağılımı, nükleer reaktörler. | Rapor Sunumu | ||
| 14 | Öğrenci ödevleri ve sunumları | Rapor Sunumu | ||
| 15 | Öğrenci ödevleri ve sunumları | |||
| 16 | Final sınavı |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Arya, A., Fundamentals of Nuclear Physics, Allyn and Bacon, 1970. Özden, N., Radyoaktivite ve Radyasyonlar, İstanbul Teknik Üniversite Matbaası, 1977. Radioactivity Radionuclides Radiation, Joseph Magill, Jean Galy, 2005. Measurement &Detection of Radiation, 4th Edition, Nicholas Tsoulfanidis, Sheldon Landsberger, 2015.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 2 | 2 |
| Final Sınavı | 1 | 2 | 2 |
| Derse Katılım | 14 | 2 | 28 |
| Laboratuvar | 4 | 7 | 28 |
| Rapor Sunma | 10 | 3 | 30 |
| Makale Kritik Etme | 2 | 10 | 20 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 2 | 20 | 40 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 35 | 35 |
| Ev Ödevi | 2 | 22 | 44 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 229 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | |
| ÖÇ 1 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 3 | 4 |
| ÖÇ 2 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 |
| ÖÇ 3 | 4 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 |
| ÖÇ 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
| ÖÇ 5 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | 4 | 4 |
| ÖÇ 6 | 3 | 3 | 3 | 3 | 4 | 4 | 4 |
| ÖÇ 7 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek