GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 9305066162019 | Egzersiz Biyokimyası II | Seçmeli Ders Grubu | 1 | 1 | 15,00 |
Dersin Seviyesi
Doktora
Dersin Sunulduğu Dil
Dersin Amacı
Dersin amacı, öğrencilerin: Canlı hücrelerin yapısında yer alan deoksiribonükleik asit (DNA) ve ribonükleik asit (RNA) gibi genetik materyallerin yapı, sentez, fonksiyon ve yıkılımları ve protein sentezindeki görevlerini tanımalrı; hormonların genel yapı, sentez, sınıflandırılmaları ve etki mekanizmaları; adrenal hormonların yapı ve fonksiyonları, lipoproteinlerin yapı ve fonksiyonları aterosklerozla ilşkileri, keton cisimlerinin yapı, oluşumları ve fonksiyonları, böbrek yapı ve fonksiyonları, bağ dokusu; ekstrasellüler matriks (ESM) yapısı ve fonksiyonu, yaşlanma teorileri, yaşlanmada biyokimyasal ve fizyolojik değişiklikler gibi kavramaları daha ileri düzeyde tanımalarını sağlamak, bu konularla egzersiz metabolizması ve performansı arasında ilişkiler kurabilmelerine, ilgili yayınları takip edebilme ve onlara eleştirel düzeyde yaklaşabilmelerine ve egzersiz biyokimyası alanında özgün araştırmalar yapabilecek bir konuma gelmelerine katkıda bulunmaktır
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Assoc.Prof.Dr.Faruk Turgay
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Genetik yapımızı oluşturan DNA ile protein sentezin rol alan RNA’nın yapısında yer alan ; Pürin ve Primidinlerin yapı, fonksiyon, sentez ve yıkılımlarını kavramak ve egzersiz metabolizmasıyla ilişkilendirebilmek, |
| 2 | Deoksiribonükleik asit (DNA) ve ribonükleik asit (RNA)’in yapısı ve fonksiyonunu kavramak, |
| 3 | Moleküler Genetik: DNA sentezinin aşamalarını, ökaryotik DNA polimerazların rolleri, mutasyonlar, hasarlı DNA onarımı, DNA rekombinasyonu ve polimorfizm konularını kavramak ve genetiğin egzersiz performansı ve yetenek ile ilişkisinin farkında olmak, |
| 4 | RNA sentezi (Transkripsiyon), transkripsiyon sonrası RNA modifikasyonları kavramlarını kavramak ve egzersiz adaptasyonlarıyla ilişkilendirebilmek |
| 5 | Protein sentezini; gen bilgisinin taşınımını, sentez yerini (Ribozomlar), amino asit taşıyıcılarını (tRNA) ve gen dili kavramlarını tanımak ve egzersiz metabolizması ve performansı ile ilişkilendirebilmek, |
| 6 | Hormonların genel; yapıları ve biyosentezleri, depolanmaları, salgılanmaları, taşınımları, yıkılımları, hormon reseptörleri, hormon fonksiyonlarını tanımak, ve değişik egzersiz koşullarındaki egzersiz metabolizmasıyla ilişkilendirebilmek, |
| 7 | Hormonların sınıflandırılması, etki mekanizmaları, Tiroid hormonları yapı, sentez ve fonksiyonlarını kavramak, ve egzersiz metabolizmasındaki rollerini tanımak , performans ile ilişkilerinin farkında olmak, |
| 8 | Böbrek yapı ve fonksiyonlarını: Atılım fonksiyonu (idrar oluşumu), protein metabolizması atık ürünlerinin uzaklaştırılması, protein tutulumu, hormonal fonksiyon, asit-baz dengesi ve sıvı elektrolit dengesindeki rollerini kavramak, değişik egzersiz koşullarındaki metabolik ve hormonal fonksiyonlarını öngörebilmek, ve performansla ilişkilendirebilmek, |
| 9 | Adrenal hormonların (katekolaminlerin ve steroid hormonların) yapısı, biyosentezi, deopo edilmesi ve salıverilmesi, metabolizması, etki mekanizmalarını tanımak ve egzersiz metabolizması ve peformansla ilişkilerinin farkında olmak,. |
| 10 | Lipoproteinlerin yapı ve sınıflandırılmalarını, şilomikron ve VLDL’nin sentezi, Lipoproteinleri katabolizması, HDL metabolizması, lipoprotein metabolizmasında karaciğer ve adipoz dokunun rolünü kavramak, lipoproteinler ve Ateroskleroz ilişkilerinin farkında olmak ve optimum sağlık yaşam egzersiz reçeleri hazırlanmasına katkıda bulunabilmek, |
| 11 | Keton cisimlerinin yapı sentez ve kullanımlarını tanımak ve egzersiz metabolizmasındaki rollerinin farkında olmak, |
| 12 | Bağ dokusu yapısı ve fonksiyonunlarını kavramak, egzersiz ve spor yaralanmaları ile ilişkilerini bilmek, |
| 13 | Yaşlanma teorilerini, yaşlanmadaki fizyolojik be biyokimyasal değişikleri tanımak, yaşlanma ile egzersiz performansı arasındaki ilişkilerinin farkında olmak, sağlıklı yaşam egzersizlerin önemini anlatmada önderlik etmek, |
Öğretim Sistemi
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Nükleotidlerin yapı ve fonksiyonları, DNA ve RNA’nın yapısı ve fonksiyonları, genetik bilgi ve protein sentezindeki rolleri, egzersizle ilişkileri, Hormonların yapı, fonksiyon, sentezleri, sınıflandırılması, etki mekanizmaları, Tiroid ve adrenal hormonların yapı ve fonksiyonları ve egzersiz metabolizması ile ilişkileri, böbreğin yapı ve fonksiyonları, keton cisimleri ve lipoproteinlerin yapı ve fonksiyonları, bağ dokusu yapı ve fonksiyonları ve egzersiz ve hastalıklarla ilişkileri, yaşlanma ve egzersiz ilişkisinin önemi
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Nükleotidlerin yapı ve fonksiyonları; Pürin ve Primidinler, Nükleozidler, Nükleotidler, Pürin, Primidin ve Deoksiribonükleotlerin sentez ve yıkılımları ve Egzersizle ilişkileri | ||
| 2 | Deoksiribonükleik asit (DNA) (süper sarmal) yapısı, fonksiyonu, ve egzersizle ilişkisi | ||
| 3 | Ribonükleik asit (RNA) yapısı, sınıflandırma (Transfer RNA,tRNA), Haberci RNA, mRNA), ribozomal RNA,rRNA) ve fonksiyonları, Egzersizle ilişkileri | ||
| 4 | Moleküler Genetik: DNA sentezinin aşamaları, Öncü RNA, DNA ligaz, ökaryotik DNA polimerazların rolleri, Mutasyonlar, Hasarlı DNA onarımı, DNA rekombinasyonu, DNA sentezi ve genetiğin Egzersiz performansı ile ilişkisi, | ||
| 5 | RNA sentezi (Transkripsiyon), Transkripsiyon sonrası RNA modifikasyonları, Haberci RNA, Ribozomal RNA, Transfer RNA, Polinükleotid fosforilazın rolleri, DNA’nın viral RNA molekülünden sentezi, | ||
| 6 | Protein sentezi; Gen bilgisinin taşınımı(mRNA), sentez yari (Ribozomlar), amino asit taşıyıcılar (tRNA), gen dili ve mutasyonlar, Protein biyosentezi, ve egzersiz performansı ile ilişkisi. | ||
| 7 | Hormonların yapıları ve Biyosentezleri, hormonların depolanmaları, salgılanmaları, taşınımları, yıkılımı, hormon reseptörleri, hormon fonksiyonları, egzersizle ilişkileri ve hormon fonksiyon bozuklukları, | ||
| 8 | Ara sınav. | ||
| 9 | Hormonların sınıflandırılması, etki mekanizmaları, Tiroid hormonları yapı, sentez ve fonksiyonları, ve egzersiz metabolizması ve performansı ile ilişkileri | ||
| 10 | Böbrek yapı ve fonksiyonları: Atılım fonksiyonu (idrar oluşumu), protein metabolizması atık ürünlerinin uzaklaştırılması, protein tutulumu, hormonal fonksiyon, asit-baz dengesi ve sıvı elektrolit dengesindeki rolleri ve egzersiz performansı ile ilişkisi. | ||
| 11 | Adrenal hormonların yapısı, biyosentezi, deopo edilmesi ve salıverilmesi, katekolaminlerin ve steroid hormonların metabolizması, etki mekanizmaları, biyolojik etkileri ve egzersiz metabolizmasıyla ilişkileri. | ||
| 12 | Lipoproteinlerin sınıflandırılması, şilomikron ve VLDL sentezi, Lipoproteinleri katabolizması, HDL metabolizması, lipoprotein metabolizmasında karaciğer ve adipoz dokunun rolü, lipoproteinler ve Ateroskleroz ilişkisi, ve bu proseste egzersizin etkisi. | ||
| 13 | Keton cisimlerinin tanımı sentezleri kullanımları ve egzersiz metabolizması ve performansındaki rolleri | ||
| 14 | Bağ dokusu yapısı : Ekstrasellüler matriks (ESM) yapısı; ESM proteinleri: Kollagen, elastin, adhesif (yapıştırıcı) glikoproteinler, fibonektin ve ESM proteoglikanların bağ dokusu oluşumu ve fonksiyonundaki rolleri ve egzersizle ilişkileri | ||
| 15 | Yaşlanma teorileri. Rastgele oluşan genetik hasar, glikasyon, immun ve nöro-endokrin sistemleri etkileyen gelişimsel olaylar, nöro-endokrin sistem teorisi, Programlanmış hücre ölümü (apoptozis), Serbest radikal hasarı, Yaşlanmada biyokimyasal ve fizyolojik değişiklikler ve egzersile ilişkisi. | ||
| 16 | Final sınavı |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Ders Kitabı: Ron Maughan, Michael Gleeson: The Biochemical Basis of Sports Performance. 2nd edition, Oxford University Press, Oxford, UK, 2010. Vassilis Mougios: Exercise Biochemistry, Human Kinetics, USA, 2006. Yardımcı Kitablar: Timothy D. Noakes: Lore of Running, 4th edition, Oxford University Press, Oxford, UK, 1999. Toivo Jurimae, Neil Armstrong, Jaak Jurimae: Children and Exercise XXIV. Taylor & Francis Group, USA, 2009. Wolinsky I, Driskell JA: Nutritional Ergogenic Aids, CRC Press, Boca Raton USA, 2004. Taner Onat, Kaya Emerk, Eser Y Sözmen: İnsan Biyokimyası, Palme yayıncılık, Ankara, 2002.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 40 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 60 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Final Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| Derse Katılım | 14 | 2 | 28 |
| Takım/Grup Çalışması | 14 | 3 | 42 |
| Proje Hazırlama | 1 | 10 | 10 |
| Proje Sunma | 1 | 2 | 2 |
| Seminer | 3 | 1 | 3 |
| Ödev Problemleri için Bireysel Çalışma | 3 | 7 | 21 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 5 | 7 | 35 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 6 | 8 | 48 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 191 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | |
| ÖÇ 1 | 5 | 4 | 5 | 2 | 5 | 4 | 1 | 4 | 3 | 1 |
| ÖÇ 2 | 5 | 4 | 5 | 2 | 5 | 4 | 1 | 4 | 3 | 1 |
| ÖÇ 3 | 5 | 4 | 5 | 2 | 5 | 4 | 1 | 4 | 3 | 1 |
| ÖÇ 4 | 5 | 4 | 5 | 2 | 5 | 4 | 1 | 4 | 3 | 1 |
| ÖÇ 5 | 5 | 4 | 5 | 2 | 5 | 4 | 1 | 4 | 2 | 1 |
| ÖÇ 6 | 5 | 4 | 5 | 2 | 5 | 4 | 1 | 4 | 2 | 3 |
| ÖÇ 7 | 5 | 4 | 5 | 2 | 5 | 4 | 1 | 3 | 2 | 3 |
| ÖÇ 8 | 5 | 4 | 4 | 2 | 5 | 4 | 1 | 4 | 3 | 2 |
| ÖÇ 9 | 5 | 4 | 5 | 2 | 5 | 4 | 1 | 4 | 2 | 2 |
| ÖÇ 10 | 5 | 4 | 5 | 2 | 5 | 4 | 1 | 4 | 2 | 2 |
| ÖÇ 11 | 5 | 5 | 5 | 2 | 5 | 4 | 1 | 4 | 4 | 4 |
| ÖÇ 12 | 5 | 4 | 5 | 2 | 5 | 4 | 1 | 4 | 3 | 3 |
| ÖÇ 13 | 5 | 4 | 5 | 2 | 5 | 4 | 1 | 4 | 3 | 3 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek