GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 9105056182007 | Bilgi Geri Getirim Sistemleri | Seçmeli Ders Grubu | 1 | 2 | 8,00 |
Dersin Seviyesi
Doktora
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Bu dersin amacı; öğrencilere bilgi geri-getirim (BGG) probleminin tanıtılmasıdır. Dersin sonunda öğrencilerin; BGG sistemi oluşturmak için gerekli yöntemleri, BGG sistemlerinin fonksiyonlarını, değerlendirme yöntem ve ölçütlerini, terim ağırlıklandırma mekanizmalarını, derlem ihtiyacını ve kullanım yollarını bilmeleri beklenmektedir.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Öğrenme Çıktıları
| 1 | BGG sistem bileşenlerini analiz edebilme |
| 2 | Belge temsilinde kullanılan terim ağırlıklandırma süreci için gerekli olan unsurları kavrayabilme |
| 3 | BGG alandaki güncel çalışmaları ve yönelimleri inceleyebilme |
| 4 | BGG sistemlerinin değerlendirilmesinde kullanılan ölçütleri kavrayabilme |
| 5 | Farklı dil modellerinin kullanımını ve özelliklerini anlayabilme |
| 6 | Temel metin işleme algoritmalarını yazılımsal olarak gerçekleştirebilme |
| 7 | BGG sistem geliştirilmesinde derlem kullanımının önemini kavrayabilme |
| 8 | TREC (Text REtrieval Conference) derlemlerini BGG sürecinde kullanabilme becerisi |
Öğretim Sistemi
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Ingilizce okuma ve anlama, İstatistiksel yöntemleri uygulayabilme becerisi
Dersin İçeriği
Bu ders BGG sahasındaki son gelişmelerin yanı sıra geleneksel yöntem ve kuramları içerir. Bu dersin kapsamı; yazılı metinlerin işlenmesi, indekslenmesi, organizasyonu ve sınıflanması konularına yoğunlaşmıştır. Ayrıca yardımlı-metin (İng. hypertext) ve çoklu-ortam belgelerinde geri getirim konuları da temel seviyede ele alınmıştır.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Giriş: BGG temellerinin ve kullanılan terminolojinin tanıtılması | ||
| 2 | BGG Modelleri: BGG modellerinin ayrımı ve sınıflandırılması | ||
| 3 | Yazılı Metin için BGG Temelleri: Yazılı metinlerde BGG tanıtılması, kullanılan temel yöntemlerin ve uygulamadaki alt bileşenler | ||
| 4 | Klasik/Geleneksel BGG Modelleri: Boolean modeller, vektör model, olasılıksal modeller, geleneksel modellerin karşılaştırılması | ||
| 5 | Metin İşlemleri: Doküman ön işlenmesi, sözcüksel analiz yöntemleri, duran-kelimelerin elenmesi, gövdeleme, vb işlemler. | ||
| 6 | Sorgu Dilleri: Anahtar kelime tabanlı sorgulama, şablon eşleştirme ve yapısal sorgular. | ||
| 7 | İndeksleme ve Arama: Ters dosyalar, Tek geçişli ve iki geçişli indeksleme yöntemleri, metin ve sorgu arasındaki anlam ilişkisi, indeks terim ağırlıklandırma yöntemleri. | ||
| 8 | BGG Sistemi Geliştirmek: TERRIER metin geri getirimi geliştirme kütüphanesi, Derlemlerin önemi TREC derlemlerinin kullanımı. | ||
| 9 | Ara sınav | ||
| 10 | BGG Sistemi Değerlendirme: Anma ve Duyarlık ölçütleri, alternatif başarım ölçütleri. | ||
| 11 | Diğer BGG Modelleri: Küme teorisi tabanlı modeller, cebirsel modeller, olasılıksal modeller. | ||
| 12 | Yapısal Metin Geri-Getirim Modelleri: Örtüşmeyen listeleri ve yakınsal düğümleri temel alan modeller. | ||
| 13 | Çoklu-ortam BGG Modelleri ve Dilleri: Çoklu-ortam veri modellenmesi ve sorgulama teknikleri | ||
| 14 | Öğrenci Proje Sunumları | ||
| 15 | Öğrenci Proje Sunumları | ||
| 16 | Final sınavı |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Ders kitabı: Modern Information Retrieval R. Baeza-Yates ve B. Ribeiro-Yeto, 1999 Diğer önemli kaynaklar: Information Retrieval: A survey, E. Greengrass,2000, http://www.cs.umbc.edu/research/cadip/readings/IR.report.120600.book.pdf Information retrieval, C.J. van Rijsbergen, http://www.dcs.gla.ac.uk/Keith/Preface.html Precision and Recall, S.M. Shafi ve R.A. Rather http://www.webology.ir/2005/v2n2/a12.html
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 3 | 3 |
| Final Sınavı | 1 | 3 | 3 |
| Derse Katılım | 12 | 3 | 36 |
| Rapor Hazırlama | 4 | 12 | 48 |
| Proje Hazırlama | 1 | 40 | 40 |
| Proje Sunma | 1 | 3 | 3 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 20 | 20 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 25 | 25 |
| Okuma | 14 | 9 | 126 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 304 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | |
| ÖÇ 1 | |||||||
| ÖÇ 2 | |||||||
| ÖÇ 3 | |||||||
| ÖÇ 4 | |||||||
| ÖÇ 5 | |||||||
| ÖÇ 6 | |||||||
| ÖÇ 7 | |||||||
| ÖÇ 8 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek