GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 9201066632020 | Sosyal Bilimler ve Genom Bilgisi | Seçmeli Ders Grubu | 1 | 1 | 6,00 |
Dersin Seviyesi
Doktora
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Arkeoloji çalışmalarında genom analizlerinin anlamı ve öneminin öğretilmesi. Genom analizi ve genetik yöntemlerin arkeolojik çalışmalarda ne şekilde kullanıldığını ve bunların arkeoloji alanına getirdiği yeniliklerin öğrencilere kavratılması.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Prof. Dr. Cemal Ün
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Arkeoloji alanındaki öğrenciler bu alanda genomik analiz yöntemlerinin ne şekilde kullanılacağını öğreneceklerdir. |
| 2 | Arkeolojik DNA lardan elde edilen aDNA ların anlamını ve yorumlanmasını öğrenecek |
| 3 | Öğrenilen bilgileri ileride yapacakları çalışmalarda kullanmak için bir temel oluşturulacaktır. |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Yok
Dersin İçeriği
Ders içeriğinin temelinde farklı canlı türlerinde ve insanlarda genetik yapıyı oluşturan genomik yapının analizi bulunmaktadır. Daha sonra bu farklı canlı türlerinin genomları karşılaştırılacaktır. Farklı genomik yapıların gen ifadesinin düzenlenmesindeki rolü üzerinde durulacak, mRNA nın yazılması ve protein sentezi anlatıldıktan sonra hücre çekirdeği dışındaki mtDNA ve kloroplast DNA genomları anlatılcaktır. Genomun yapısı genel hatlarıyla ortaya konduktan sonra arkeoloji çalışmalarında bu yapının nasıl kullanıldığı üzerinde durulacak antik DNA (aDNA) ve bunun analzi yöntemleri üzerinde durulacaktır. Polimeraz zincir reaksiyonu(PCR) ve DNA dizileme yöntemleri ve sonuçların yorumlanması genel hatlarıyla anlatılcaktır. Daha önce yapılmış değişik çalışma örnekleri incelenecektir.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Genomların genel yapısı. Genomların genel yapıları, değişik canlı türlerinde genom yapısının karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Gen sayısı ve yapısının incelenmesi | ||
| 2 | Gen ve DNA ayrımı(Kodlama yapan ve Yapmayan DNA). Tipik bir gen yapısının incelenmesi ve bu yapının gen ifadesindeki rolünün incelenmesi. Kodlama yapmayan DNA ve pseudogenlerin incelenmesi | ||
| 3 | Mitokjondriyal genom, Kloroplast genomu. Mitokondri genomunun yapısı kökeni ve kalıtımsal özelliklerinin incelenmesi. Anne hattının mitokondri genomu aracılığıyla araştırılması çalışmaları | ||
| 4 | Genomik markırlar. Moleküler genomik markırlar. Mikrosatellitler, RFLP ler ve diğer DNA markırların yapıları genetik analizlerde kullanılmaları. | ||
| 5 | Polimeraz zincir reaksiyonu ve uygulamaları | ||
| 6 | DNA dizileme yöntemleri | ||
| 7 | Biyoinformatik ve Filogenetik | ||
| 8 | Arkeoloji ve Genom | ||
| 9 | aDNA ve DNA hasarları | ||
| 10 | Neanderthal Genomu | ||
| 11 | Genom ve Neolitik | ||
| 12 | Kültürel evrim Biyolojik Evrim etkileşimleri | ||
| 13 | Antik ve Güncel Gen Frekanslarının Karşılaştırılması | ||
| 14 | Genetik Veriler Üzerinden Hastalık Olgularının incelenmesi | ||
| 15 | Dilin gelişimi ve genetik | ||
| 16 | Genel değerlendirme |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
-Klug, W. vd. 2018. Genetik Kavramlar. Çev. Sibel Sümer, Leyla Açık, Münir Tuncer, Palme Yayıncılık. ISBN:9786053558811 -Freeman, S. ve Herron, J. C. 2009. Evrimsel Analiz. Çev. Battal Çıplak. Palme Yayıncılık. ISBN:6055829537
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Final Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| Uygulama/Pratik | 5 | 3 | 15 |
| Laboratuvar | 5 | 5 | 25 |
| Beyin Fırtınası | 16 | 3 | 48 |
| Bireysel Çalışma | 5 | 6 | 30 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 10 | 10 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 15 | 15 |
| Okuma | 5 | 5 | 25 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 170 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | |
| ÖÇ 1 | 3 | 3 | 3 | 5 | |||||||
| ÖÇ 2 | 5 | 5 | 5 | 3 | |||||||
| ÖÇ 3 | 5 | 3 | 5 | 4 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek