GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 9205016692020 | Kafkasya Tarihi | Seçmeli Ders Grubu | 1 | 1 | 6,00 |
Dersin Seviyesi
Doktora
Dersin Sunulduğu Dil
Dersin Amacı
Kafkasya'nın Türk tarihindeki yerinin ve stratejik öneminin kavratılması
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Prof. Dr. Abdullah Temizkan
Öğrenme Çıktıları
| 1 | (ÖÇ:1) Kafkasya Tarihine ilişkin temel bilgilere sahip olan mezunlar bu bilgileri başka insanlara da öğretebilirler.(1,2) |
| 2 | (ÖÇ: 2): Sosyal teoriler vasıtasıyla analiz ettiği Kafkasya tarihine ilişkin olayları bir sosyal bilimci yaklaşımıyla yeniden kuramlaştırabilir. (9,11) |
| 3 | (Ö.Ç 3)Öğrenim süresi boyunca zihninde beliren problemleri mezun öğrenci kendi başına araştırabilir ve karşılaştığı ilmî problemleri kendi başına çözebilir. (13) |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Öğrencilerin derse hazırlıklı gelmesi gerekmektedir.
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Kafkasya ile alakalı romanların okunup, filmlerin izlenmesi önerilir.
Dersin İçeriği
1774 Küçük Kaynarca Antlaşması'ndan 1905 ihtilaline kadar olan süreç dersimizin konusunu oluşturmaktadır. Bu süreç derste üç aşamada ele alınacaktır. İlk olarak Rus ordularının Kuban ve Terek Nehirlerine ulaşması ve Kazak Hattı'nın İnşası ele alınacaktır. İkinci aşamada Rus Ordularının Gürcü Askeri Yolu'nu kontrol edişleri ve Kafkas ötesine geçişleri incelenecektir. Son aşamada ise İmamlar Dönemi ve 1905 İhtilali’ne kadar olan olaylar dersimizin konusu olacaktır.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Kafkasya’nın coğrafi konumu, coğrafî özellikleri, iklimi, bitki örtüsü, yeryüzü şekilleri üzerinden Kafkasya’nın tarihi coğrafyası incelenecektir. | ||
| 2 | Kafkasya’da yaşayan yerli kabileler, bunların etnik kökenleri, dilleri ve kültürleri hakkında bilgi verilecektir. Bu bilgiler görsel ve işitsel malzeme ile desteklenecektir | ||
| 3 | Osmanlı Devleti’nin ve Çarlık Rusyası’nın Kafkasya’ya bakış açıları ve bölgeye yaklaşımları fetihçilik, sömürgecilik, oryantalizm, ve medenî-ilkel diyalektiği bağlamında tartışılacaktır. | ||
| 4 | Rus Çarlığı’nın Kafkasya’da uyguladıkları yayılma stratejisi üzerinde durulacak, bu stratejinin tarihî, kültürel, ekonomik ve siyasal sebepleri üzerinde durulacaktır. | ||
| 5 | Kafkasya’da Rus kolonizasyonu ve bu kolonizasyon sürecinde önemli bir rol üstlenen Kozakların işlevi üzerinde durulacaktır. | ||
| 6 | Rus Çarlığı’nın Kafkasya’da uyguladığı etnik temizlik politikası “Nogayların İmhası” örneğinde ele alınarak politik sebepleri tartışılacaktır. | ||
| 7 | Ferah Ali Paşa’nın Soğucak Muhafızlığı’na atanması ve Osmanlı Devleti’nin Kafkasya’ya bakış açısının yeniden yapılandırılması üzerinde durulacaktır. | ||
| 8 | Prens Patyomkin’in Rusya’nın Kafkasya politikasının şekillenmesindeki etkisi ele alınıp, Ferah Ali Paşa’nın Osmanlı Devleti’nin Kafkasya Politikası üzerindeki etkisi ile mukayese edilecektir. | ||
| 9 | Şahin Giray’ın Kafkasya’daki dengelere etkisi, Anapa Kalesi’nin bir üssü olarak imarı, Anapa’nın Kuzey Kafkasya sahillerinde oynadığı rol Osmanlı kent imar geleneği bağlamında ele alınacaktır. | ||
| 10 | Türk ve Rus tarihçiliğinde Kafkasya ve Çerkes imgelerinin inşası ve değişimi üzerinde durulacak ve Lermantov’un “Çağımızın Bir Kahramanı” isimli eserinden uyarlanan film izlenerek üzerinde tartışılacaktır. | ||
| 11 | Kozakların Kafksya'ya gelişi ve bölgeye iskan ediliş süreçleri ele alıncaktır. | ||
| 12 | Yeni ve Yakınçağlarda Kafkasya ile Osmanlı Devleti arasında yürütülen ticari faaliyetler ele alınacaktır. | ||
| 13 | 19. yüzyılda İngiliz Kapitalizminin Kafkasya'daki girişimleri ele alınacaktır. | ||
| 14 | 19. Yüzyılda Kafkasya'da Ruslara karşı savaşan Polonyalılar ele alınacaktır. |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
Evliya Çelebi 6. ve 7. Ciltlerdeki Kafkasya ile ilgili kısımlar Tarih-i Cevdet, 1.2. ve 3. Ciltlerdeki Kafkasya ile ilgili kısımlar Osmanlı Devleti ile Kafkasya, Türkistan ve kırım Hanlıkları Arasındaki Münasebetlere Dair Arşiv Belgeleri, (1687-1908 yılları arası),Ankara 1992. Fahrettin Kırzıoğlu, Osmanlıların Kafkas Ellerini Fethi 1451-1890, Ankara 1991. Şerafettin Erel, Dağıstan ve Dağıstanlılar, İstanbul, 1961. İsmail Berkok, Tarihte Kafkasya, İstanbul 1958. Abdullah Saydam, Kırım ve Kafkas Göçleri (1856-1876), Ankara, 1997. John F. Baddeley, (çev. Murat Özden), Rusların Kafkasya’yı İstilası ve Şeyh Şamil, İstanbul, 1996. Erkan, Süleyman, Kırım ve Kafkasya Göçleri (1878-1908), Trabzon, 1996. Tarih-i Osman Paşa, Hazırlayan: Yunus Zeyrek,Ankara 2001. M. Sadık Bilge, Osmanlı Devleti ve Kafkasya, İstanbul 2005. Muharrem yıldız, Dünden Bugüne Kafkasya,İzmir 2006.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Derse Katılım | 14 | 3 | 42 |
| Seminer | 14 | 2 | 28 |
| Okuma | 14 | 5 | 70 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 180 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | |
| ÖÇ 1 | 5 | 4 | ||||||||||||
| ÖÇ 2 | 4 | |||||||||||||
| ÖÇ 3 | 4 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek