GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 9205016642020 | Yakut-Çuvaş ve Halaç Türkçesi | Seçmeli Ders Grubu | 1 | 1 | 6,00 |
Dersin Seviyesi
Doktora
Dersin Sunulduğu Dil
Dersin Amacı
Yakut, Çuvaş ve Halaç Türkçesini tanıtmak, benzerlikleri ve farklılıklarını tanıtmak.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Prof. Dr. Gürer GÜLSEVİN
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Türk Lehçelerinin oluşum sürecini açıklayabilme, (PÇ 2, 6) |
| 2 | Yakut, Çuvaş ve Halaç Türkçesinin Türk Dili lehçeri arasındaki yerini kavrayabilme, (PÇ 6, 10) |
| 3 | Yakut, Çuvaş ve Halaç Türkçesinin Türk Dili lehçeri arasındaki yerini kavrayabilme, (PÇ 6, 10) |
| 4 | Yakut, Çuvaş ve Halaç Türkçesine ait metinleri kendi alfabelerinde okuyabilme, (PÇ 8) |
| 5 | Yakut, Çuvaş ve Halaç Türkçesinin fonetik özelliklerini tanıyabilme, (PÇ 8) |
| 6 | Yakut, Çuvaş ve Halaç Türkçesinin fonetik özelliklerini karşılaştırabilme, (PÇ 8) |
| 7 | Yakut, Çuvaş ve Halaç Türkçesinin morfolojik özelliklerini tanıyabilme, (PÇ 8) |
| 8 | Yakut, Çuvaş ve Halaç Türkçesinin birbirinden ayrılan morfolojik özelliklerini sıralayabilme, (PÇ 8, 21) |
| 9 | Yakut, Çuvaş ve Halaç Türkçesi metinleri üzerinde ek-kök çözümlemeleri yapabilme, (PÇ 8) |
| 10 | Yakut, Çuvaş ve Halaç Türkçesi metinlerinin cümle yapılarını çözümleyebilme, (PÇ 8) |
| 11 | Yakut, Çuvaş, Halaç Türkçesinin tarihî lehçelerle ilişkisini kavrayabilme. (PÇ 21) |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
YOK
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
YOK
Dersin İçeriği
Yakutça, birçok arkaik özelliği ile tek başına Türk dili içerisinde önemli bir kol oluşturur. Aslî uzun ünlüleri sistemli bir şekilde koruması Yakutçanın önemini arttırır. Çuvaşça ise temsil ettiği özellikler nedeniyle Ana Türkçe ile karşılaştırma yapabilmemizi sağlar. Halaçça ise yine arkaik özellikleri ile ortak Türkçeden bağımsız bir lehçe özelliği gösterir. Bu derste eski Türkçe ile olan bağlantıları da göz önüne alınarak söz konusu lehçeler incelenecektir.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Tanışma – Dersin Gerekçesi, Önemi – Dersin Kural ve Gerekleri | ||
| 2 | Türk Lehçelerinin Tasnifi ve Yakut-Çuvaş-Halaç Türkçesinin Türk lehçeleri tasnifi içindeki yeri | ||
| 3 | Alfabeler- Yakut-Çuvaş-Halaç Türkçesi için kullanılan alfabeler ve örnek metinler üzerinde kavrama çalışmaları | ||
| 4 | Halaçlar ve Halaç Türkçesinin dil özellikleri a. Ses bilgisi | ||
| 5 | Halaç Türkçesinin dil özellikleri b. Şekil bilgisi | ||
| 6 | Halaç Türkçesi metin incelemeleri | ||
| 7 | Halaç Türkçesinin Göktürkçe ile karşılaştırılması | ||
| 8 | Ara sınav | ||
| 9 | Yakut Türkçesinin dil özellikleri a. Ses bilgisi | ||
| 10 | Yakut Türkçesinin dil özellikleri a. Şekil bilgisi | ||
| 11 | Yakut Türkçesi metin incelemeleri | ||
| 12 | Çuvaş Türkçesinin dil özellikleri a. Ses bilgisi | ||
| 13 | Çuvaş Türkçesinin dil özellikleri a. Şekil bilgisi | ||
| 14 | Çuvaş Türkçesi metin incelemeleri | ||
| 15 | Yakut, Çuvaş ve Halaç Lehçelerinin tarihî ilgi düzeni | ||
| 16 | Final Sınavı |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
John R. Krueger, Chuvash Manual, Bloomington 1961. G. Doerfer, W. Hesche, H. Scheinhardt, Semih Tezcan, Khalaj Materials, Indiana 1971. M. Fatih Kirişçioğlu, Saha (Yakut) Türkçesi Grameri, Ankara 1999. Gürer Gülsevin, Göktürk Anıtları İle Yaşayan Üç Lehçemizin (Çuvaş Türkçesi, Halaç Türkçesi, Yakut / Saha Türkçesi) Tarihî ilgi Düzeni", III. Sovyet Türk Kollokyumu, SSR Kazakistan Cumhuriyeti, Alma Ata, Haziran 1990 (Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1990, Ankara
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
YOK
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Final Sınavı | 1 | 10 | 10 |
| Derse Katılım | 14 | 3 | 42 |
| Bireysel Çalışma | 14 | 2 | 28 |
| Okuma | 18 | 5 | 90 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 180 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 | PÇ 16 | PÇ 17 | PÇ 18 | PÇ 19 | PÇ 20 | PÇ 21 | PÇ 22 | PÇ 23 | PÇ 24 | PÇ 25 | PÇ 26 | |
| ÖÇ 1 | 5 | 5 | ||||||||||||||||||||||||
| ÖÇ 2 | 5 | 5 | ||||||||||||||||||||||||
| ÖÇ 3 | 5 | 4 | ||||||||||||||||||||||||
| ÖÇ 4 | 5 | |||||||||||||||||||||||||
| ÖÇ 5 | 5 | |||||||||||||||||||||||||
| ÖÇ 6 | 5 | |||||||||||||||||||||||||
| ÖÇ 7 | 5 | |||||||||||||||||||||||||
| ÖÇ 8 | 5 | 4 | ||||||||||||||||||||||||
| ÖÇ 9 | 4 | |||||||||||||||||||||||||
| ÖÇ 10 | 4 | |||||||||||||||||||||||||
| ÖÇ 11 | 4 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek