GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| 9204025512008 | Avrupa Devletler Sistemi ve Doğu Sorunu | Seçmeli Ders Grubu | 1 | 1 | 7,00 |
Dersin Seviyesi
Doktora
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Dersin amacı, günümüz Avrupa devletler sisteminin büyük ölçüde şekillendiği 19.yüzyılın temel dinamiklerini mercek altına alarak 1815 Viyana Kongresi’nden I.Dünya Savaşı’na kadarki süreci uluslararası sisteme yön veren ideolojilerin pratiği ekseninde tartışmaktır. Avrupa Devletler sistemi içinde yer alan büyük devletlerin birbirleriyle olan ilişkilerinde Doğu Sorunu çok önemli bir yer tutmaktadır. Öyle ki, Doğu Sorunu olmadan 19. yüzyılın Avrupa Tarihi’ni anlamak mümkün değildir. Bu nedenle, dersin bir diğer amacı da Doğu Sorunu’nun ne olduğunu tartışmaya açmak ve büyük devletler arasındaki ilişkileri nasıl etkiledeğini ortaya koymaktır.
Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri
Doç. Dr. Elif YENEROĞLU
Öğrenme Çıktıları
| 1 | 2. Viyana Kongresi’nden I. Dünya Savaşı’na kadar olan Avrupa tarihinin temel dinamiklerini analiz edebilme. |
| 2 | 1. Viyana Kongresi’nden I. Dünya Savaşı’na kadar olan Avrupa tarihinin temel ideolojilerini analiz edebilme. |
| 3 | 4. Avrupa Devletler Sistemi’nin ne olduğunu kavrayabilme. Bunu günümüz uluslararası sistemiyle karşılaştırabilme. |
| 4 | 5. Osmanlı Devleti ile büyük devletler arasındaki ilişkileri analiz edebilme. |
| 5 | 3. Doğu Sorunu hakkında yorum yapabilme |
Öğretim Sistemi
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Yok
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
19. yüzyıl Siyasi Tarih bilgisi yardımcı olabilir.
Dersin İçeriği
Bu yüzyılda ajandası değişen Batı’nın Doğu’yu yeniden keşfi değerlendirmeye alınarak varlığının son yüzyılını yaşayan Osmanlı Devleti’nin hem nesnesi hem de öznesi olduğu yeni düzendeki rolü karşılaştırmalı etütlerle incelenecektir. Dünyanın büyük bir pazar olarak yeniden algılanması ve kıta Avrupası üzerinde egemenlik mücadelesinin kıta Avrupası dışına taşması; büyüyen ekonomilerin yarattığı ihtiyaçlar ve bunların sonuçları objektif bir perspektifle incelenecektir. Limanlarıyla demiryollarıyla ve jeopolitiğiyle adı geçen gelişmelerin ve hareketliliğin kalbi olan Doğu Akdeniz’in önemine de ayrıntısıyla değinilecektir. Bu dersin yürütülmesinde izlenecek yöntem şudur: vize haftasına kadar her öğrenciye makale verilecek, öğrenci makale sunumunu gerçekleştirecek ve sunumdan sonra makale ve içerdiği bilgiler tartışmaya açılacaktır. Vize sonrasında ise Osmanlı Devleti’nin dönemin büyük güçleriyle olan ilişkileri öğrenci sunumları eşliğinde incelenecektir ve tartışmaya açılacaktır.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Konular (Teorik) | Öğretim Yöntem ve Teknikleri | Ön Hazırlık |
|---|---|---|---|
| 1 | Tanışma ve dersin içeriği hakkında bilgi verme. | ||
| 2 | Viyana Kongresi ve Avrupa Devletler Sistemi’nin ortaya çıkışı. | ||
| 3 | Büyük güç nedir? Güç dengesi nedir? Büyük Güçlerin bölgesel anlaşmazlıklara hangi durumlarda müdahale ederler | ||
| 4 | 19. yüzyılın temel dinamikleri ve ideolojileri nelerdir? Sömürgecilik ve emperyalizm. | ||
| 5 | Osmanlı’nın gerilemesi ve Doğu Sorunu’nun ortaya çıkışı | ||
| 6 | 19. yüzyıl Osmanlı-Avrupa ilişkilerine genel bakış | ||
| 7 | Avrupa Devletler Sistemi, Büyük Güçler ve Doğu Sorunu | ||
| 8 | Vize | ||
| 9 | Öğrenci sunumu: Osmanlı – Avusturya İlişkileri | ||
| 10 | Öğrenci sunumu: Osmanlı – Fransa İlişkileri. | ||
| 11 | Öğrenci sunumu: Osmanlı – İngiltere İlişkileri | ||
| 12 | Öğrenci sunumu: Osmanlı – Rusya İlişkileri | ||
| 13 | Öğrenci sunumu: Osmanlı – Almanya İlişkileri | ||
| 14 | Öğrenci sunumu: Osmanlı – İtalya İlişkileri | ||
| 15 | Genel değerlendirme ve tartışma | ||
| 16 | Final sınavı |
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
-A. Nuri Yurdusev, Esin Yurdusev, “Osmanlı İmparatorluğunun Avrupa Devletler Sistemine Girişi ve 1856 Paris Konferansı”, Çağdaş Türk Diplomasisi: 200 Yıllık Süreç, Ankara, 15-17 Ekim 1997, Sempozyuma Sunulan Tebliğler, içinde, ss. 138-147. -Benjamin Miller, Korina Kagan, “The Great Powers and Regional Conflicts: Eastern Europe and the Balkans from the Post-Napoleonic Era to the Post-Cold War Era,” International Studies Quarterly, vol. 41, No. 1 (Mar., 1997), ss. 51-85. -F. R. Bridge ve Roger Bullen, The Great Powers and the European States System, 1815-1914, (New York: Longman Inc., 11.baskı, 1992). -Fikret Adanır, “Turkey’s Entry into the Concert of Europe,” European Review, vol. 13, No. 3, (2005) ss. 395-417. -G. D. Clayton, Britain and the Eastern Question: Missolonghi to Gallipoli, (London: University of London Press Ltd., 1971). -Georges-Henri Soutou, “Was There a European Order in the Twentieth Century? From the Concert of Europe to the End of the Cold War” Contemporary European History, Vol. 9, No. 3, Theme Issue: Reflections on the Twentieth Century (Nov. 2000), ss. 329-353. -Halûk Ülman, “Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Dış Politika ve Doğu Sorunu,” Tanzimattan Cumhuriyete Türkiye Ansiklopedisi, cilt 1, ss. 272-288. -Hüner Tuncer, “Viyana Kongresi ‘Doğu Sorunu’ ve Büyük Güçler (1815-1829)”, Çağdaş Türk Diplomasisi: 200 Yıllık Süreç, Ankara, 15-17 Ekim 1997, Sempozyuma Sunulan Tebliğler, içinde, ss. 62-69. -Marian Kent (ed.), Osmanlı İmparatorluğu’nun Sonu ve Büyük Güçler, (İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 1999). -Matthew Smith Anderson, Doğu Sorunu, 1774-1923, Uluslararası İlişkiler Üzerine Bir İnceleme, çev. İdil Eser, (İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2001). -Paul W. Schroeder, “Did the Vienna Settlement Rest on a Balance of Power?” The American Historical Review, Vol. 97, No. 3 (Jun., 1992), pp. 683-706. -Rifa’at A. Abou-El-Haj, “Otoman Diplomacy at Karlowitz,” Journal of the American Oriental Society, Vol. 87, No. 4 (Oct-Dec., 1967), ss. 498-512. -Roderic H. Davison, “‘Russian skill and Turkish Imbecility’: The Treaty of Kuchuk Kainardji Reconsidered,” Slavic Review, Vol. 35, No. 3 (Sep. 1976), ss. 463-483. -Roderick [sic] Davison, “Osmanlı Diplomasisi ve Bıraktığı Miras,” İmparatorluk Mirası: Balkanlar’da ve Ortadoğu’da Osmanlı Damgası, (İstanbul: İletişim Yayınları, 2000) içinde, ss. 246-297. -Stephen J. Lee, Avrupa Tarihinden Kesitler, 2. cilt, (Ankara: Dost Kitabevi yayınları, 2002).
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 70 |
| Makale Kritik Etme | 1 | 30 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 50 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 50 | |
Staj Durumu
Yok
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 13 | 13 |
| Final Sınavı | 1 | 16 | 16 |
| Derse Katılım | 16 | 3 | 48 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 8 | 1 | 8 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 14 | 1 | 14 |
| Okuma | 17 | 3 | 51 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 150 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | |
| ÖÇ 1 | 5 | 3 | 2 | ||||||
| ÖÇ 2 | 5 | 5 | |||||||
| ÖÇ 3 | 5 | 5 | 5 | ||||||
| ÖÇ 4 | 5 | ||||||||
| ÖÇ 5 | 5 | 5 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek