GERİ DÖN

Ders Öğretim Planı

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS
9205016512009 XIX. Yüzyılda Osmanlı Ülkesine Göç Hareketleri Seçmeli Ders Grubu 1 2 4,00

Dersin Seviyesi

Doktora

Dersin Sunulduğu Dil

Türkçe

Dersin Amacı

19. yüzyılda Osmanlı Ülkesine yapılan göçlerin tarihi sebeplerinin, sosyolojik temellerinin anlaşılmasını sağlamak

Dersi Veren Öğretim Görevlisi/Görevlileri

Yrd. Doç. Dr. Muhammet ŞEN

Öğrenme Çıktıları

1 1. Osmanlı Devleti ve çevresinin tarihî problemlerine vakıf olan mezunlar bu yetkinliklerini görev yapacakları eğitim kurumlarında öğrencilere bilgi aktarımını profesyonelce gerçekleştirebilirler.(2,4)
2 2. Türk tarihinin evrelerini ve bunların ayırt edici siyasi, sosyal, ekonomik özelliklerini bilen mezunlar komşu ülke ve toplulukların tarihleri üzerinden hem eşzamanlı hem de art zamanlı mukayeseli çalışmalar yapabilirler. (6, 10)
3 3. Osmanlı ülkesine yapılan göçler ve sonuçları üzerine araştırma yapabilecek ve ortaya yetkin eserler koyabilecek olan mezunlar karşılaştıkları problemleri de kendi başlarına aşabilirler. (13)
4
5

Öğretim Sistemi

Dersin Ön Koşulu Olan Dersler

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Dersin İçeriği

Öncelikle göç hareketlerinin uluslar arası hukuktaki isimlendirilmesi üzerinde durulacak ve dersin teorik çerçevesi çizilecektir. Göç hareketi incelenirken uluslar arası gelişmeler göz önünde bulundurulacaktır. Kafkas-Rus Savaşları boyunca Kuzey Kafkasya’dan Osmanlı Ülkesine yapılan göç hareketleri ile Balkanlar ve Orta Asya’dan çeşitli zamanlarda Anadolu’ya yönelen göç hareketlerinin güzergâhı, tarihî dönemi ve iskânını içeren bir bütünlük içerisinde anlatılacaktır. Ayrıca göçün sebep ve sonuçları üzerinde durulacaktır. Sadece Kafkasya’dan yapılan göç hareketleri değil aynı zamanda Balkanlar ve Orta Asya’dan Anadolu’ya yapılan göçler de incelenecektir.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Konular (Teorik) Öğretim Yöntem ve Teknikleri Ön Hazırlık
1 Göç, sürgün, Hicret gibi kavramlara doğru ve tarihsel anlamların yüklenmesi ve bilimsel terminolojiye giriş.
2 Göçün tarifi, çeşitleri ile bu tarihi ve sosyolojik sürecin sebep ve sonuçları hakkında bilgi verilmesi.
3 Balkanlar, Kırım ve Kafkasya’dan Osmanlı ülkesine yapılan göçler bahsine girmeden önce göçün yapıldığı bölgenin coğrafî konumu ve sosyo-kültürel yapısı.
4 Balkanlar, Kırım ve Kafkasya’nın tarihine ilişkin genel bilgi verilecektir.
5 Rusların Güneye İnme Politikası bağlamında Kırım’ın Ruslar tarafından işgali süreci ve ilhakı süreci ele alınacaktır.
6 Kırım ve Kafkasya’daki Rus kolonizasyonu, Rus sömürgeciliği ve oryantalizm bağlamında ele alınacaktır.
7 Kırım, Kafkasya Göçlerinin sebeplerine ilişkin tespitler yapılarak tartışılacaktır.
8 1856 yılında Kırım’dan dışarıya yapılan göçler üzerinde durulacaktır.
9 Vize sınavı
10 1864 Kafkasya göçleri üzerinde durulacaktır.
11 1877-1890 Balkan gölerini sebepleri ve sonuçları üzerinde durulacaktır.
12 1878 Kafkasya Göçlerinin sebep ve sonuçları üzerinde durulacaktır.
13 Muhacirleri iskân süresince Osmanlı Devleti’nin idari mekanizmasının performensı ve iskan politikasının içerdeki ve dışarıdaki yansımaları üzerinde durulacaktır.
14 Osmanlı toplumunun muhacirlere yardımları ve muhacirlerin uyum problemleri ele alınacak ve güncel sonuçları bakımından tartıştırılacaktır.
15 Göçle ilgili bir belgesel film izlenecek ve üzerine tartışılacaktır.
16 Final sınavı

Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar

1. Nedim İpek, Rumeli’den Anadolu’ya Türk Göçleri, Ankara1999. 2. Abdullah Saydam, Kırım ve Kafkas Göçleri (1856-1876), Ankara 1997. 3. Süleyman Erkan, Kırım ve Kafkasya Göçleri (1878-1908), Trabzon 1996. 4. Hayati Bice, Kafkasya’dan Anadolu’ya Göçler, Ankara 1991. 5. Kemal Karpat, Balkanlar'da Osmanlı Mirası ve Ulusçuluk, Ankara 2004. 6. Kemal Karpat, Osmanlı Nüfusu (1830-1914), İstanbul 2003. 7. Karatay, Osman – Gökdağ, Bilgehan A., Balkanlar El Kitabı I: Tarih, Çorum- Ankara, 2006 8. Seyit Tuğrul, SSCB’de Sürgün Edilen Halklar, İstanbul 2003. 9. Çerkeslerin Sürgünü 21 Mayıs 1864 tebliğler, belgeler, makaleler, Kafder Yay. Ankara 2001. 10. İlhan Bardakçı, İmparatorluğa Veda, İstanbul 2002. 11. Hüseyin Raci Efendi, Tarihçe-i Vak’a-i Zağra, İstanbul 2004. 12. Hakan Kırımlı, Kırım tatarlarında Millî Kimlik ve Millî Hareketler, Ankara 1996. 13. Jülide Akyüz, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Kafkas Göçleri (1828-1943) Kars 2011.

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

Etkinlikler ayrıntılı olarak "Değerlendirme" ve "İş Yükü Hesaplaması" bölümlerinde verilmiştir.

Değerlendirme

Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Adet Değer
Ara Sınav 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Adet Değer
Final Sınavı 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60

Staj Durumu

Yok

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav 1 16 16
Final Sınavı 1 20 20
Derse Katılım 14 3 42
Seminer 14 2 28
Okuma 14 1 14
Toplam İş Yükü (saat) 120

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

PÇ 1
ÖÇ 1
ÖÇ 2
ÖÇ 3
ÖÇ 4
ÖÇ 5
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek